سند تحول بنیادین، قانون اساسی آموزش و پرورش

نظام آموزشی ما که میراث گذشته بود، نظامی وارداتی بود که با مبانی عقیدتی و اهداف انقلاب اسلامی ما فاصله بسیار داشت. زیرا کشوری که روزی میدان دار عرصه علم و فناوری در دنیا بود و دانشمندانی چون ابن سینا، فارابی، رازی، غیاث الدین جمشید و... را به جامعه جهانی تحویل داده که هنوز برخی از  آثار آنان در دانشگاه های معتبر جهان مورد بحث قرار می گیرد، را به کشوری وابسته تبدیل نمود. به همین جهت با الهام از قرآن کریم، سیره رسول گرامی(ص)، ائمه اطهار علیهم السلام، رهنمودهای مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و نظر کارشناسان خبره حوزه و دانشگاه سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش تدوین و به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید که به منزله قانون اساسی برای آموزش و پرورش محسوب می شود.

همان گونه که احداث یک بنا نیاز به یک نقشه جامع دارد، این سند نیز نیاز به نقشه راهی داشت که روش اجرا و سازوکار چگونگی دستیابی به اهداف آن را نشان دهد.  لذا برنامه درسی ملی نوشته شد که به مثابه نقشه ای جامع مشخص می کند؛ از کجا، چگونه، با چه ابزاری، چه مطلبی و به چه کسانی باید آموزش داده شود و دانش‌آموزان را در مسیر رشد و کمال تا دستیابی به مراتبی از حیات طیبه رهبری نماید.

 این از افتخارات نظام جمهوری اسلامی ایران است که برای اولین بار نیل به مراتبی از حیات طیبه را به عنوان هدف آموزش و پرورش مطرح نموده که نیروی محرکه آن فطرت است. تفاوت ماهوی این سند با سایر برنامه های گذشته در این است که حیات انسانی یا حیات معقول جایگزین حیات نباتی و حیات حیوانی شده که در نظام تربیتی گذشته مغفول مانده بود. زیرا تا به حال منشاء همه پدیده ها طبیعت معرفی می‌شد بدون آن که به منشاء اصلی که مسبب الاسباب (یعنی خدای متعال) است اشاره شود. پرواضح است که در سایه چنین رویکردی نمی توان انتظار داشت دانش‌آموز عارف به خالق جهان هستی گردد. لذا در برنامه درسی ملی منشاء همه امور به خداوند باری‌تعالی نسبت داده شده که علت تامه و فاعل مایشاء است.

در برنامه درسی ملی برای تبری از اتهام حافظه محوری به تفکر، علم، ایمان، عمل و اخلاق توجه ویژه گردید که در4 عرصه رابطه دانش‌ آموز با خود، رابطه با خالق، رابطه با خلق (اطرافیان) و رابطه با خلقت(جهان هستی) و درساحت های شش‌گانه تعریف شده است که در 11 حوزه یادگیری تحقق می‌یابد و انتظار می‌رود همانطور که در سند تصریح شده است دانش‌آموزان پس از یک دوره تحصیلی به مراتبی از حیات طیبه دست یابند.