مشروح مصاحبه معاون پژوهشی سیستان و بلوچستان
تاریخ 20 ارديبهشت, 1399 - 08:41.
معاون پژوهش و برنامه ریزی نیروی انسانی اداره کل آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان مهمترین دغدغه های این حوزه را برشمرد.
به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، متن کامل مصاحبه غلامرضا باقری به شرح زیر است:
از نظر شما کدام فعالیت سازمان پژو هش و برنامه ریزی آموزشی در استان با اقبال خوبی روبرو شده و دلیل آن چیست؟
جشنواره بین المللی فیلم رشد
تولید آثار و محتوی الکترونیکی در هر دو بخش دانش آموزی و معلمین
معاونت پژوهشی استانها چگونه می توانند روحیه امید به آینده, پیشرفت کشور و خودباوری را بین دانش آموزان گسترش دهند؟
برای تقویت روحیه امید به آینده وپیشرفت در دانش آموزان و خودباوری و اعتماد به نفس فعالیت های متعددی رادر حوزه های مختلف می توان رقم زد.اما نقشی که در این زمینه معاونت پژوهشی می تواند داشته باشد عبارت است از :
برجسته کردن فعالیت ها و اختراعات دانش آموز انتشار آن در سطح کلان در هر واحدآموزشی, پژوهش سراها و... تیم های علمی , پژوهشی تشکیل وآثار و دست ساخته های دانش آموزان را در معرض نمایش گذاشته و مسابقاتی به مناسبت های مختلف برگزار نمایند.
تقویت روحیه ملی و میهنی و برجسته کردن اسطوره های علمی و پژوهشی
شناسایی و کشف استعدادهای برتر علمی , پژوهشی و ارتباط آن با نیازهای روز جامعه
مشابه برنامه هایی که در تلویزیون برای کسب و کارهای تولیدی , اختراعات و ... تهیه می شود
استعدادهای خاص هر استان در زمینه های مختلف شناسایی و زمینه ترغیب و هدایت افراد در دستور کار قرار گیرد.
و نکته مهم و آخر اینکه هماهنگی های بین بخشی اما انتخاب یک متولی خاصی می تواند به تسریع این امر کمک نماید. در شرایط فعلی این موضوع متولی خاص نداشته و هر مدرسه و هر حوزه در زمینه ی فعالیت های خود این مهم را دنبال می نمایند . اگر هماهنگ و در یک مسیر مشخص قرار گیرد بهتر می تواند اثر بخشی تولید کند.
پنج مورد از شاخص ترین اقدامات سال 98 معاونت پژوهشی استان را بیان فرمایید؟
برجسته کردن فعالیت های گروه تولید محتوی بعنوان یک نیاز و ضرورت آینده
جریان سازی برای اهمیت جشنواره فیلم رشد از طریق برگزاری جلسه با روسای آموزشو پرورش, سر گروه های آموزشی و شورای معاونین
تغییر شاخص های انتخاب معلم برتر با تشکیل اتاق فکر و جهت دهی آن به سوی مباحث مهم تعلیم وتربیت و کارهای علمی, پژوهشی منطبق بر اسناد بالا دستی , برنامه درس ملی و سند تحول بنیادین
طراحی برای نقش آفرینی گروه تولید محتوی در مدارس و حلقه های دانش آموزی برایاظهار نظر درخصوص مطالب کتب درسی
باز تعریف جدیدی از پژوهشکده تعلیم و تربیت و نقشی که می تواند در مباحث مهم و راهبردی آموزش و پرورش ایجاد نماید.
انتظار شما از سازمان پژوهش جهت اجرایی نمودن برنامه هایی که به کیفیت بیشتر عملکرد سازمان منجر شود چیست؟
پارک های علم و فن آوری دانش آموزd یکی از بهترین جاهایی است که می تواند سازمان پژوهش ایجاد نماید و زمینه مهارت آموزی , کار تولیدی و کار پژوهشی را در این حوزه تقویت نماید.
کرسی های نقد و نظریه پردازی هم برای دانش آموزان و هم برای فرهنگیان در زمینه های مختلف از جمله محتوی کتب درسی و... ضروری به نظر می رسد که اگر تشکیل گردد می تواند به عنوان یک کار برجسته ظهور و نمود پیدا کند.
سازمان پژوهش ساز و کاری ایجاد نماید که هر طرح و برنامه ای که در آموزش و پرورش قرار است اجرا شود قبل از آن پیوست پژوهشی برای آن در نظر گرفته شود و نتایج آن بشود مبنای نظم گیری خاص کشور ما که همواره در معرض بلایا و آسیب های طبیعی وغیر طبیعی است , می باشد . زیرا در آینده نزدیک کتب درسی از این شکل فیزیکی تغییر پیدا خواهد کرد و متناسب با آن مدارس هم تغییر خواهند کرد . لذا اگر اکنون به صورت جدی به آن نپردازیم , یقین بدانید که قافیه را خواهیم باخت و برای نسل آینده باید جوابگو باشیم.
افکار و نیرو های قابلی در آموزش و پرورش هستند که با اندکی ایجاد انگیزه و هدایت گری می توانند ایده های نو و خلاق خلق نمایند فقط عزم و اراده ما مسئولین را می خواهد که با هدایت گری بتوانیم این نیست, باید تغییرات ساختاری جدید ایجاد کنیم ضمنا با حذف و اضافه کردن ساختارها هم مشکل حل نمی شود.
مهمترین مشکلات موجود در راه پژو هش های موفق دانش آموزان را چه می دانید؟
عدم متولی خاص مخصوصا در بعد هدایت وآگاه سازی ( بعضی معلمین هم این مهم را یا نادیده می گیرند یا اینکه درست هدایت نمی کنند و یا ممکن است خودشان اطلاعات کافی نداشته باشند).
نهضت کپی و چسباندن
نبود مراکز رشد و پارک های علم و فن آوری
مهمترین موانع انجام پژوهش های کاربردی توسط معلمان را چه می دانید؟
ناگزیرم که اعلام کنم متاسفانه مقوله پژوهش آن هم از نوع کار بردی مغفول و مظلوم است.از آنجائیکه تقریبا هیچ کدام از پژوهش مبنای تصمیم گیری قرار نمی گیرد ودر کارهای مهم و کلان تآثیر گذار نمی باشد به کاهش انگیزه و بزرگترین مانع پرداختن به پژوهش تبدیل شده است.
در سطح کلان مدیران در مقام حرف و تئوری پژوهش را مهم می دانند , سخنرانی های کوبنده ای هم در این خصوص ارائه می دهند ولی در مقام عمل جایگاه واقعی پژوهش در بدنه آموزش و پرورش خیلی مناسب و پررنگ دیده نشده ودر واقع به نوعی مورد غفلت و بی توجهی مسئولین هم قرار گرفته است.
بی انگیزه بودن اعضای شورای تحقیقات به دلیل معطل ماندن طرح های مصوب شورا
عدم اختصاص بودجه های پژوهشی در زمان مناسب و یا اختصاص در سرفصل و ریز کد غیر مرتبط (فصل 2 ریز کد مالیات بر ارزش افزوده؟ !!!!!) بتوان بر اساس آن بودجه برنامه ریزی کرد.
تصور همکاران از پیچیدگی و پررمز و راز بودن فرایند پژوهش
مناسبتی بودن پژوهش( محدود بودن به هفته پژوهش در سال)
نداشتن جایگاه امتیاز آور در فرم های مختلف اداری از قبیل ارزیابی سالانه/ نقل وانتقال و ارتقای شغلی
چالش اصلی موجود برای بهره گیری از پژوهش ها در سطح مدرسه و سهیم کردن دانش آموزان در این امر چیست؟
عدم متولی خاص به نظرم مهمترین چالش هست, مشابه مسئله آموزش باید مسئله پژوهش هم مد نظر قرارگرفته و متولی داشته باشد . سرنوشت آینده ی دنیا و همه فعالیت ها وابسته به پژوهش هست. فعلا پژوهش سراهای دانش آموزی هستند در معاونت متوسطه ولی کار آیی لازم را در زمینه هدایت گری و ایجاد حساسیت نتوانسته اند در قبال اهمیت پژوهش های دانش آموزی ایجاد نمایند.
تاثیر حاصل از پژوهش ها در افزایش مشارکت اجتماعی, ارتقائ سطح سواد اجتماعی- سیاسی, مهارت آموزشی و تبیین مکلفه های اخلاقی و تربیتی را چگونه ارزیابی می نمایید؟
بسیاری از دستور العمل ها, طرح ها, برنامه و... کارهایی که در دستگاه های اجرایی تصمیم گیری و اجرا می شود, مستند به یک کار علمی, پژوهشی نیست و بهتر است بگویم آزمون و خطا است. به همین وقتی تصمیم بر اجرای یک برنامه گرفته می شود کمتر از یک سال و... جمع شده و شکست می خورد زیرا براساس نیاز سنجی واقعی و کار پژوهشی نبوده است. این موضوع حتی در زندگی عادی و روز مره اجتماعی قابل رصد و مشاهده است در مجموع عدم تکیه به مقوله پژوهش و مبنا قرار دادن آن در علمی, اجتماعی اخلاقی و سیاسی منجر به شکست و یا کاهش اثرپذیری و تاثیرگذاری می شود.
با توجه به تاکید مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب در خصوص آینده نگری و بهره بردن از نیروهای جوان, به نظر جنابعالی پژو هش های دانش آموزان باید چه چشم اندازی را مد نظر داشته باشند؟
پژوهش های دانش آموزی جنبه ی علمی و کاربردی داشته باشد.
ساده و قابل فهم ودسترسی باشد
ارزیابی شما از حجم کتب درسی و توجه به تمرکز مطالب بر مهارت های زندگی , چگونه است؟
نمی توان در این خصوص اظهار نظر دقیقی ارائه داد. طی سنوات گذشته تغییرات اساسی هم به لحاظ حجمی و هم به لحاظ محتوایی در کتاب ها ایجاد شده ولی باز هم دانش آموزان و اولیا نگران و ناراضی هستند. لذا نیاز به نظر سنجی علمی و کارشناسی دارد.
موضوع پرداختن به مهارت های زندگی هم کمی بهتر شده اما هنوز در این مقوله نیاز به تلاش جدی تر می با شد . ضمن اینکه همه مطالب و مهارت ها را هم نمی شود در کتب درسی گنجاند در بسیاری از موارد دیدگاه و رفتار معلمین و رویکرد های نظام تعلیم وتربیت هم خیلی موثر است.
رویکرد آموزشی – تربیتی مغفول در کتب درسی از منظر جنابعالی کدام مورد است؟
رویکرد های آموزشی در اغلب کتب و دوره های تحصیلی وجود دارد البته این به منزله این نیست که کامل است و جای کار ندارد ولی در بخش های تربیتی با توجه به ذائقه نسل امروز نیاز به تغییر و تحولات بیشتری می باشد به عنوان نمونه استفاده از نهج البلاغه و محتویات آن باید بیشتر گردد.
در خصوص مفاهیم حیا و عفت و... نیاز به ارائه مفاهیم بیشتری می باشد
توجه به امید و آینده نگری خیلی مهم است که باید به صورت جدی بدان پرداخته شود.
بهره گیری از نگاه صاحب نظران استانی در تدوین کتب درسی و تولید بسته های یادگیری را چگونه ارزیابی می کنید و چه راهکاری برای تحقق این دیدگاه ارائه می نمایید؟
ایجاد کرسی های نظریه و نقد برای دانش آموزان
ایجاد سامانه ای برای درج نظرات فرهنگیان , دانش آموزان و اولیا که به راحتی و سهولت در دسترس باشد.
لازم است استان ها تقسیم شده و چند جلد از کتاب ها به گروه های درسی و آموزشی واگذار تا اقدام به نقد و بررسی نمایند و هر ساله این موضوع به صورت چرخشی دنبال شود با این روش نظریه اغلب استانها درخصوص مفاهیم کتب درسی اخذ و سازمان پژوهش می تواند با مطالعه همه نظرات و معایب و محاسن اقدام به انتشار کتاب های جامع الشمول نماید.