ارسال نظر

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در نشست شورای هماهنگی و پیگیری اقدامات تحولی این سازمان بر لزوم توجه برعدالت اجتماعی و مردم‌محوری در این دوره تأکید کرد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، دکتر حسن ملکی به‌دلیل نزدیکی با ایام محرم‌الحرام این جلسه را با زیارت عاشورا آغاز کرد و گفت: در این هفته یک رویداد عظیم و اجرایی کلان کشور به وقوع پیوست که همه‌ی ما و دستگاه‌های اجرایی را تحت لوای یک نظام اجرایی نوین قرار داده است لذا لازم است درباره‌ی تعهدات و الزاماتی که متوجه ما می‌شود صحبت کنیم.

او ادامه داد: خدا را شاکریم که در انتخابات رئیس جمهور محترم، مقبولیت مردمی یافت و با تنفیذ، مشروعیت یافت و با تحلیف، متعهد شد. این مثلث حکمرانی، مثلث مبارکی است که باید نسبت خود را با آن مشخص کنیم.

کلید واژه‌ی تحول

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: مایلم در قالب چند محور، انتظارات دولت جدید را که از میان بیانات مقام معظم رهبری و رئیس جمهوری محترم دریافتم، اعلام ‌کنم. یکی از مهم‌ترین موارد مسئله تحول است که باید خود را برای آن آماده کنیم زیرا رئیس جمهور صریح فرمودند که مردم از ما تحول می‌خواهند. حال باید بدانیم که سهم ما از این تحول چه هست؟ خوشبختانه ما این مدار تحول را به‌وسیله‌ی شما همکاران عزیز آغاز کرده‌ایم و برای ما نوید تازه‌ای است و نیازی به شروع کار از صفر نیست زیرا ما در میانه کار هستیم.

دکتر ملکی تأکید کرد: باید بدانیم وقتی از تحول حرف می‌زنیم از تغییرات سطحی و جزئی صحبت نمی‌کنیم و از تحول بنیادین، اساسی و ریشه‌ای صحبت می‌کنیم. ما باید تحول را تحول گرایانه یعنی با جان، روح و قلبمان بپذیریم زیرا این تحول، تحول در بنیادهای فکری و چرخش از بنیادهای فلسفه غربی و حرکت به سمت فلسفه اسلامی است.

تحول در برنامه‌ی درسی

او ادامه داد: در این مسیر باید بدانیم که در هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و ارزش‌شناسی ما تغییری ایجاد شود زیرا اگر مبنا خراب باشد، بنا قابل سکونت نخواهد بود و بنای قابل استفاده زمانی است که با یک مدل روشن به مبانی مرتبط شود. مبادا خدایی ناکرده مبتلای به تغییرات جزئی به‌جای تحول شویم زیرا این بلای بزرگی است. تحول در انواع برنامه‌های درسی نکته‌ی دیگری است که به لطف خداوند بخشی از آن انجام شده است لذا ما باید چرخش‌هایی را در دروس انجام دهیم یعنی چرخش از تک بعدی بودن به چند بعدی بودن و از نتیجه‌ی محور بودن صرف به برنامه‌های درسی کارآمد باشد. چرخش از یادگیری موضوعی و دانشی، باید به سوی اندیشه‌ورزی و درک معنا باشد. باید چرخش از جدا دیدن آموزش و پرورش به‌سوی یکپارچه نگاه کردن باشد لذا اگر این چرخش‌ها محقق نشود، تحول معنایی نخواهد داشت.

دکتر ملکی خاطرنشان کرد: سومین وجه تحول، تحول در مناسبات هست که باید از داخل یک گروه تا بین گروه‌ها و ... را شامل ‌شود لذا باید همه‌ی این موارد تحول‌گرایانه معنا شود. در این راستا باید جلسات مشترک کارشناسی و هم‌اندیشی بین گروه‌های مختلف شکل گیرد چرا که این ساحت‌ها نیازمند مناسبات بین گروهی و سازمانی است زیرا در صورت جدایی گرفتار موضوع محوری تخصص‌گرایی خواهیم شد لذا باید این دیوارها شکاف بردارد البته قدم‌های مؤثری برداشته شده است اما کافی نیست.

او بر لزوم مردمی بودن، مباحث در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تأکید کرد و گفت: موضوع دیگر، مردمی بودن است که رئیس جمهور محترم آن را به‌عنوان ویژگی بارز اجرایی خود انتخاب کردند لذا در این راستا من فکر کردم، که این مردمی بودن اگر قرار باشد که در سازمان اجرا شود، چگونه است؟ ما زمانی مردمی خواهیم شد که به نیازهای مردم توجه کنیم. منظور مردمی است که می‌توان گفت که از جهاتی بالقوه هستند لذا اگر به این نیازها توجه کنیم، مردمی عمل کرده‌ایم. در بخش نیاز اگر فضا مه آلود شود، در بخش هدف، نمی‌توانیم به پیش برویم. ما در بحث مردمی بودن، عقب هستیم بنابراین، باید ابتدا نقش مردم را بررسی کنیم. در این راستا البته تلاش‌هایی شده است که البته هنوز به عمل نرسیده است. یکی از راه‌های ورود مردم به عرصه، چند تألیفی است البته همواره گفته‌ام که الگوی مردم را دخیل گرفتن باید به گونه‌ای باشد که خطوط مدیریتی مخدوش نشود و هم از فکر دیگران بی بهره نمانیم بنابراین باید بر روی این الگو به خوبی بیاندیشیم.

تأکید سند تحول بر حضور نخبگان و مردم

معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: در سند تحول بر حضور مردم و نخبگان تأکید شده است بنابراین ما باید به این موضوعات جدی فکر کنیم و نیازمند بهره‌مندی از نخبگان هستیم. مسئله‌ی فساد ستیزی نکته‌ی دیگری است که باید در آن تأمل کنیم البته خدا را شکر که ما در سازمان افراد سالم و بسیار خوبی داریم اما باید برای پیشگیری بیاندیشیم زیرا سازمان زمانی دچار فساد می‌شود که افراد نامناسب وارد عرصه شوند. در این عرصه کم کار کردن و بد کار کردن نیز می‌تواند سبب فساد شود بنابراین باید به تمام ابعاد این مسئله توجه داشته باشیم زیرا فساد صرفاً اختلاس‌های میلیاردی نیست زیرا همین فسادهای کوچک به سمت بالا حرکت خواهد کرد البته خدا را شاکرم که سازمان ما از چنین مسائلی مبراست.

دکتر ملکی عدالت را از جمله مباحث‌محوری خواند و اظهار کرد: مسئله‌ی عدالت نیز نکته‌ی دیگری است که رئیس جمهور محترم بر آن تأکید داشتند. در این مسیر باید بدانیم که عدالت چیست و ما چگونه باید آن را در سازمان پژوهش دنبال کنیم. ما باید روحیه‌ی عدالت گستری را از طریق متون آموزشی خود به دانش‌آموزان بیاموزیم تا فارغ‌التحصیلان ما عدالت‌طلب باشند و این امر به‌عنوان یک ارزش برای آنان نهادینه شود. نکته‌ی دیگر ارائه‌ی خدمات عادلانه به استان‌های مختلف است. به‌عنوان مثال در توزیع کتاب و زمان رسیدن آن به استان‌ها و بخش‌های دوردست و محروم توجه ویژه داشته باشیم. جلوه‌ی دیگر عدالت این است که نیازسنجی‌هایمان به گونه‌ای باشد که در حد سند تحول بنیادین بتوانیم به فرهنگ‌های گوناگون نیز توجه کنیم. درست است که خروجی برنامه‌های درسی ما باید مسلمان ایرانی باشد اما باید به خرده فرهنگ‌های مختلف نیز توجه داشته باشیم.

او افزود: توجه به ارزش‌های انقلاب محور دیگری است و ما باید به‌عنوان یک سازمان به درونی کردن این ارزش‌ها توجه داشته باشیم البته تا حدودی در این عرصه کار کرده‌ایم اما هنوز می‌توانیم کار بهتری انجام دهیم زیرا ارزش‌های انقلاب باید تاجی بر سر ما باشد. در این مسیر ارزش‌ها را نمی‌توان با رمز و ایما و اشاره بیان کرد زیرا این بخش یکی از ابعاد درسی صریح ماست که نمی‌توانیم به آن کم بها دهیم البته در آموزش این عرصه باید با تدبیر و خردمندانه عمل کنیم. گاهی عملکرد نامناسب باعث تنگی نفس دانش‌آموزان شود اما اینها مراقبت‌های روشی است که کارشناسان باید به آن توجه کنند اما مسئله این است که ارزش‌ها نگین برنامه‌های درسی است زیرا انقلاب اسلامی، انقلاب ارزش‌هاست. در مواجهه با استکبار جهانی این ارزش‌ها نقطه‌ی برتر ماست زیرا اسلحه را همه دارند اما ایمان را هر کسی ندارد. در واقع سلاح در دست مؤمن کارساز است.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: مسئله‌ی برنامه‌محوری نیز هشدار بزرگی است البته ما به لطف خداوند در این عرصه حرکت می‌کنیم اما باید عنایت داشته باشید که برنامه هم طول و هم عرض داشته باشد. در سال 1401، در هر حوزه، یک بسته در دوره‌ی ابتدایی، در دوره‌ی اول متوسطه و یک بسته نیز در دوره‌ی دوم متوسطه‌ی نظری و شاخه‌ی فنی و حرفه‌ای باید داشته باشیم و باید به پیش برویم. این موارد در سال 1401 آزمایش می‌شود و سپس وسعت داده می‌شود تا در چند سال آینده امکان تحول کامل محقق شود. بدیهی است که این موارد با مدیریت جهادی انجام شود لذا ما نیازمند تشکیل کارگروه‌ها و کمیته‌های موازی هستیم تا چند کار را بتوانیم همزمان به پیش ببریم. در مدیریت جهادی است که انسان مقید به زمان نمی‌شود و محصور در مکان نمی‌ماند. در مدیریت جهادی، کسی در انتظار تشویق نیست البته آنان که باید ببینند رصد خواهند کرد اما انسان جهادی منتظر این امر نمی‌ماند که قدمی بردارد.

تشکیل کارگروه لازمه‌ی شتاب گرفتن تحول

در ادامه‌ی این جلسه، دکتر علی محبی، قائم مقام رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، در راستای شتاب گرفتن تحول گفت: ضروری است که کارگروهی را برای هر کدام از این محورها تعیین کنیم تا دقیقاً مصادیق، ابعاد و راه‌های تحقق آن را مشخص کند تا بتوانیم آن را به مرحله‌ی عملیاتی برسانیم. در این راستا باید مباحثی چون ویژگی نخبگان را مشخص کنیم و فرایند بهره‌مندی از کار و استفاده از خروجی پژوهش را کاملاً مشخص کنیم لذا لازم است که به‌عنوان کاری جدی در سازمان تلقی شود.

افشار بهمنی، مدیرکل دفتر تألیف کتاب‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش، گفت: سال‌های گذشته از تحلیل حرف و مشاغل بیشتر بر مبنای استانداردهای بین‌المللی تعریف می‌‌شد زیرا نقیصه‌ای در آمایش سرزمینی داشتیم اما خوشبختانه امروز مشارکت شرکای ما در ابعاد مختلف هم در بُعد استانداردهای ملی و هم در بُعد تغییر فناوری حاکم برای مشاغل را در قالب زمینه‌های شغلی روشن کرده است و به نوعی تبیین برنامه‌های درسی ما به‌عنوان مردمی بودن را می‌توان مشخص کرد.

عبداله اسدی مشاور رئیس سازمان نیز در ادامه گفت: شاید بتوانیم در این مسیر از راه‌اندازی حلقه‌های میانی استفاده کنیم که در دنیا نیز تجربه‌ی موفقی دارد. حلقه‌های میانی جریان‌هایی هستند که در بدو امر توسط نهادهای حاکمیتی اجرا می‌شوند اما به مرور به سمت تمرکززدایی حاکمیتی می‌روند و اهداف از این طریق قابل دستیابی است.

دکتر ملکی نیز در پاسخ گفت: ما اگر مردمی بودن را به‌عنوان محور اصلی مدنظر قرار دهیم بهتر است زیرا بسیاری از این اهداف هم‌اکنون نیز در سازمان وجود دارد و در دست انجام است. به‌نظر می‌رسد آنچه که نیازمند مدل است، یکی جمهوریت نظام است که در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی چگونه دیده شده است یعنی جایگاه مردم دقیقاً در این مسیر کجاست؟ لذا نیازمند الگویی برای مردمی بودن هستیم. حلقه‌های میانی که اشاره شد یکی از طرق به‌شمار می‌رود. نکته‌ی دیگر نیز عدالت است که باید ببینیم که آن را چگونه دنبال کنیم لذا شاید لازم باشد که این دو مورد را در یک الگو ارائه کنیم تا بررسی شود.

در ادامه درباره کارت خبر کتاب‌های الکترونیکی، محتواها و کتاب‌هایی که باید در سایت رشد بارگزاری شود، صحبت و تبادل نظر شد و اعضای حاضر نظرات خود و راهکاری مدنظر را برای اجرای هر چه بهتر و سریعتر این بخش ارائه کردند.

در بخش دیگری از این جلسه افشار بهمنی به ارائه‌ی گزارش از عملکرد گروه فنی و حرفه‌ای و کاردانش در حوزه‌ی رمزینه‌های سریع پاسخ پرداخت و سپس حاضران به تبادل نظر پرداختند.

در پایان جلسه دکتر حسن ملکی به جمع‌بندی مباحث پرداخت و گفت: بحث رمزینه‌های سریع پاسخ به دلیل نو بودن و مباحث فنی که دارد، یکی از رویدادهای بسیار مهم سازمان پژوهش است که در سطح ملی گسترش پیدا خواهد کرد لذا بحث تولید این مباحث و انطباق آن با عناوین درسی مختلف و اشاعه و تفهیم آن بسیار مهم است.

او افزود: باید برای اشاعه‌ی این بخش بیشتر فکر کنیم و از رسانه‌ها در این راستا کمک بگیریم تا جامعه برای پذیرش این رویداد کاملاً آماده شود.

این جلسه با حضور جمعی از مدیران سازمان به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد.

انتهای پیام