صدور نظریهی فطرتگرایی توحیدی در برنامهی درسی به جهان اسلام تبیین و بررسی شد
تاریخ 17 شهريور, 1400 - 11:24.جلسهی کمیتهی آموزش کمیسیون ملی آیسسکو در جمهوری اسلامی ایران با حضور رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی و دبیر کمیسیون ملی آیسسکو، صبح امروز برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، در ابتدای این جلسه، دکتر حسن ملکی، خواستار تبیین مسیرهای همکاری با کمیسیون ملی آیسسکو شد و گفت: بدیهی است که در قانون، وظایف هر بخش و ارگانی به شکل کاملاً واضح مشخص شده و تقریباً پاسخها در این مسیر روشن است اما تبیین و تصریح نحوهی ارتباطات بین سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با کمیسیون ملی آیسسکو، یک ضرورت است زیرا این مرکز یک معبر و محل معتبر است که وزارت آموزش و پرورش از طریق آن با خارج از کشور ارتباط پیدا میکند. بدیهی است که ما نمیتوانیم بدون تبادل اطلاعات و با بی خبری به سمت جلو حرکت کنیم لذا یقیناً برای برقراری اطلاعات باید نظاممند به سمت جلو حرکت کنیم تا هم به اهداف خود دست پیدا کنیم و هم در این مسیر از تجارب سایر کشورها بهره ببریم.
در ادامه میترا تیموری، رییس مرکز امور بینالملل و مدارس خارج از کشور ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این جلسه بیان کرد: مرکز امور بینالملل و مدارس خارج از کشور و کمیسیون ملی آیسسکو در یک فضای فیزیکی تجمیع شده و مرکز امور بینالملل دارای دو بخش امور بینالملل و مدارس خارج از کشور است. مرکز امور بینالملل این کمیسیون، موظف به ادارهی فعالیتهای امور بینالملل آموزش و پرورش است که شامل ارتباط با سایر کشورها و مواردی نظیر امضای تفاهمنامهها، انعکاس دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران، انتقال تجارب، دیدارها و ... است.
او افزود: کشورهای مختلف هر ساله از طریق وزارت امور خارجه با ما مکاتبههایی دارند تا در زمینهی محتوای علوم درسی، همکاری داشته باشیم. در اینگونه موارد ما از طریق سازمان پژوهش پیشنهادات لازم را دریافت کرده و به وزارت امور خارجه ارائه خواهیم کرد که ممکن است به توافقاتی منجر شود. خوشبختانه ارتباطات ما با سازمان پژوهش بسیار خوب است و اغلب به نتایج خوبی نیز منجر میشود.
رییس مرکز امور بینالملل و مدارس خارج از کشور، دربارهی روند فعالیت مدارس خارج از کشور، بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران در اغلب کشورهایی که با آنها رابطهی حسنه دارد، مدرسهای را دایر کرده تا کودکان ما با سیستم و فرهنگ ملی کشور ما آموزش ببینند و در صورت بازگشت به ایران امکان ادامه تحصیل داشته باشند زیرا اغلب خانوادهها علاقمند هستند که کودکانشان با مسائل کشور بیگانه نباشند. در همین راستا، ما به جز آموزش کودکان ایرانی، مباحث فارسی آموزی را برای سایر افراد ساکن آن کشورها نیاز داریم. در واقع مدارس خارج از کشور، پایگاه علمی، فرهنگی و آموزشی ما هستند، لذا ما میخواهیم که وقتی پرچم کشور ما در نقطهای حضور دارد، موفق عمل کنیم، در این راستا هر معلمی که از جمهوری اسلامی ایران به دیگر کشورها اعزام میشود، باید در راه بازگشت یک دستاورد برای کشور داشته باشد و ترجیح ما این است که علمی را پژوهش کند که تنها در آن کشور موجود است به همین خاطر هر ساله پژوهشهای خوبی بهدست ما میرسد و بانکی نیز در این راستا داریم که امکان دسترسی علاقمندان و پژوهشگران به آن وجود دارد. بهعنوان مثال در مواجهه با بیماری کرونا، گزارشاتی که ما از سایر کشورها بهدست آوردیم، در روند برخورد با این بیماری بسیار تأثیرگذار بود.
دکتر تیموری ادامه داد: ما در سه حوزهی اساسی فرهنگ، علم، آموزش و در 54 کشور اسلامی فعالیت داریم به نحوی که هر کدام از این بخشها با سازمانهای مرتبط این امر در ارتباط هستند و نمایندگانی برای ارتباط بین سازمانها با ما معرفی میشوند.
او تأکید کرد: همانطور که میدانید، اقداماتی که در این کمیسیون رخ میدهد، میتواند انعکاس خوبی در سطح بینالمللی و جهان اسلام، را بهدنبال داشته باشد، در همین راستا ما فکر کردیم که نظریهی فطرتگرایی توحیدی در برنامهی درسی، ایدهی بکری است و معتقدیم که صدور این نظریه به جهان اسلام میتواند بسیار مؤثر باشد. در واقع ما بنا داریم که این نظریه را به نام جمهوری اسلامی ایران به جهان اسلام ارائه کنیم. بدیهی است که ارائهی یک نظریه بدون توجه به ابعاد مختلف آن میتواند باعث عدم موفقیت کار شود لذا لازم است که بهترین مسیر را برای ارائه در سطح بینالمللی بهدست آوریم.
صادق دوست، از اعضای کمیسیون ملی آیسسکو نیز در ادامهی این جلسه گفت: تدوین کتب درسی و اقداماتی که در سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی انجام میشود، هم برای امور بینالملل و هم مرکز آیسسکو بسیار مهم و قابل تأمل است. در همین راستا ما در سالهای گذشته، کتابهای درسی نزدیک به 20 کشور جهان را طی مکاتباتی دریافت کردیم تا همکاران سازمان پژوهش امکان مطالعات تحقیقاتی و تطبیقی را داشته باشند زیرا این مرکز بستری برای اجرای چنین اقداماتی است بنابراین فکر میکنم لازم باشد که سازمان پژوهش به سمت اقدامات بینالملل این سازمان بیشتر سوق پیدا کند و از مسیری که در این عرصه داریم، استفاده کند.
بنیامین، دیگر عضو کمیسیون ملی آیسسکو نیز در ادامهی این جلسه، بیان کرد: با توجه به تجربهی مطالعاتی که در کشور جمهوری چک داشتهام، کاملاً درک کردهام، که سازمانهای اسلامی غیرسیاسی، تا چه اندازه در عرصهی دیپلماسی امروز ما ضروری هستند لذا این اقدام و تبیین نظریهی فطرتگرایی توحیدی را بسیار مبارک میدانم.
او افزود: با توجه به اینکه ما در کشورمان نظریهپردازهای بسیار اندکی داریم لذا بسیار ارزشمند است که بر روی اقدامات انجام شده، سرمایهگذاری کنیم. بهنظر من ترجمهی این نظریه به زبانهای مختلف میتواند باعث معرفی کردن آن در کشورهای دیگر شود.
عبدالله اسدی مشاور رییس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی نیز در ادامهی این نشست، گفت: در بازنویسی یا تکمیل این نظریه، ضروری است که برای هر کشور به نحوهی بیان آن دقت کنیم زیرا یقیناً ترجمهی این نظریه، مسیر اجتنابناپذیر ماست. بهنظر من لازم است که یک فرایند ثابتی در سازمان شکل گیرد تا بتوانیم این موضوع را در رفت و برگشت با کشورهای مختلف پیگیری کنیم.
دکتر حسن ملکی نیز در بخش دیگری از این جلسه به معرفی روند شکلگیری نظریهی فطرتگرایی توحیدی پرداخت و گفت: این نظریهی حاصل 30 سال تحقیق، تألیف و تدریس من است. من از ابتدا همواره بومیاندیش بودم زیرا اعتقاد دارم که در جمهوری اسلامی ایران، نباید صرفاً نگاه ترجمهگرایی داشته باشیم. این باور همواره در من تقویت میشود که ما برای ماندن، کمال پیدا کردن و رسیدن به تمدن ایرانی- اسلامی خود نیازمند تولید الگوهای بومی هستیم و این منحصر به برنامههای درسی نیست و در عرصههای مختلف علوم انسانی ضروری است.
او افزود: تجارب بینالمللی قطعاً ارزشمند هستند اما الگو که به معنای نقشهی ساخت است، باید از دل فرهنگ ما باشد بنابراین من سعی کردم که نظریهای مبتنی بر فرهنگ اسلامی و شرایط کشورمان ارائه کنم. بدیهی است که مهمترین معرف یک نظریه، خود نظریه است اما اشاعه دادن یک نظریه بسیار مهم است زیرا در صورت عدم اشاعه، نظریه در حجاب باقی میماند. من فکر میکنم شناساندن این فکر و افکار سایر علما وظیفه اساسی جمهوری اسلامی ایران و مرکز بینالملل است تا به دنیا نشان دهد که در جمهوری اسلامی ایران و در عرصهی برنامهی درسی چنین تفکراتی مدون شده است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی تصریح کرد: بدیهی است یکی از راههای اشاعهی این نظریه، معارفه آن است زیرا بدون معارفه، مفاهمه صورت نمیپذیرد چرا که مفاهمه به معنای درک متقابل یکدیگر است و از کنار آن فهم درست حاصل میشود اما پذیرش یا عدم پذیرش به اختیار افراد بستگی دارد.
ملکی افزود: بر اساس این نظریه، الگویی تدوین شده به نام الگوی برنامهریزی درسی، زیرا همانطور که میدانید، الگو بروز و ظهور عملیاتی نظریه است و نظریه مستقیماً به متون آموزشی تبدیل نمیشود و برای این امر نیازمند یک حلقهی واسط هستیم که همان الگوی تدوین است. در سازمان پژوهش امروز بر اساس این نقشه راهنماهای برنامهی درسی تولید میشود زیرا تولیدات ما نشان میدهد که چگونه نظریه، تبدیل به نقشهی راه شده است. ما در سال 1401 چند نمونه با تأکید بر این الگو، به شکل آزمایشی تولید خواهیم کرد زیرا کار بسیار ظریف و حساس است بنابراین ضروری است که بر روی آن کار آزمایشی انجام دهیم.
او خاطر نشان کرد: علم بسیار مهم است و در تمام دنیا به آن احترام میگذارند اما جهت دادن به آن امر بسیار مهمی است زیرا این مسیردهی بر اساس نیازها شکل میپذیرد. ما در راستای الگوسازی این نظریه، ده جلسهی آموزشی با کارشناسان سازمان برای اجرایی کردن آن داشتیم، به همین خاطر ضروری است که علاوه بر کتاب، الگو و کارهایی که انجام شده است، را نیز مد نظر قرار دهید لذا علاوه بر الگوی تدوین، 11 حوزهی تربیت و یادگیری که بر این پایه تدوین شدهاند، نیز باید برای ارائه و ترجمه مدنظر قرار گیرند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی ادامه داد: ارائهی این نظریه از طریق وبینار به کشورهای جهان، باید با توجه به پیشینه دیگر کشورهای اسلامی باشد یعنی ما باید بدانیم که چه اقداماتی نظیر این نظریه در دیگر کشورهای اسلامی انجام شده است زیرا در صورت مطالعهی این آثار، ارائهی بهتری که قطعاً متناسب با آن کشورهاست، انجام خواهد شد.
در ادامهی این جلسه به پرسش و پاسخ در مسیر ارائهی این نظریه اختصاص پیدا کرد.
در بخش پایانی این جلسه، دکتر حسن ملکی به جمعبندی مباحث مطرح شده و پرداخت و گفت: کار ترجمهی نظریه آغاز خواهد شد اما اینکه کار توسط چه شخص یا اشخاصی انجام خواهد شد، جای بحث دارد زیرا مترجم باید تا حدودی به علوم تربیتی مسلط باشد. برای برگزاری وبینار و معرفی نظریه نیز ما آمادگی خود را اعلام میکنیم.
انتهای پیام/