تداوم تعامل حوزهی علمیهی بانوان با کمیتهی تدوین محتوای پیشدبستان در دستور کار قرار گرفت
تاریخ 1 دى, 1400 - 13:48.
در نشست مشترک رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی و مدیران و معاونین حوزهی علمیه بانوان استان تهران، تداوم تعامل حوزهی علمیهی بانوان با کمیتهی تدوین محتوای پیشدبستان سازمان پژوهش در دستور کار قرار گرفت.
به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، نشست مشترک دکتر حسن ملکی رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی و مدیران و معاونین حوزهی علمیهی خواهران استان تهران، امروز چهارشنبه یکم دی ماه برگزار شد.
در ابتدای جلسه مسعود تهرانی فرجاد، رئیس کمیتهی تدوین محتوای پیشدبستان سازمان پژوهش از حضور کارشناسان حوزهی علمیه، ابراز خرسندی کرد و گفت: بهرهمندی از ظرفیتهایی که در حوزهی علمیه وجود دارد، از جمله موضوعات این جلسه است لذا تلاش بر این است که در حوزهی پیشدبستانی که اساس تعلیم و تربیت است، از نظرات کارشناسان این بخش بهرهمند شویم.
او دربارهی فعالیتهای سازمان پژوهش توضیح داد: کلیهی برنامههای نظام رسمی آموزش و پرورش کشور، برعهدهی این سازمان است. بخشی از اقدامات این سازمان در کتابهای درسی از پایهی اول تا پایان متوسطه را شامل میشود. بخش دیگری از فعالیتها نیز بر تربیت معلمان و مدرسان متمرکز شده است.
تهرانی تصریح کرد: با تشکیل سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، تمام امور تربیت نیز، تا شش سال برعهدهی این بخش قرار گرفته لذا امیدواریم که با این جلسات بتوانیم از نظرات کارشناسان بخشهای مختلف بهرهمند شویم و مراقبت از نسل جوان را به شکل بهتری انجام دهیم.
پیشدبستانی زیربناییترین دوره است
دکتر حسن ملکی، رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، ضمن تسلیت ایام فاطمیه بیان کرد: امروز سازمان در یک موقعیت حساس، تولید و تدوین محتواهای آموزشی و تربیتی برای دورهی پیشدبستان و مهدکودکها قرار دارد البته همانطور که مستحضرید، مخاطبان ما در مهد کودکها، خانوادهها هستند و باید آموزشهایی در این راستا به مادران داده شود.
او ارتباط با حوزهی علمیهی خواهران را مبارک خواند و گفت: خوشبختانه ارتباط ما با حوزهی علمیه، مسبوق به سابقه است و تاکنون جلسات متعددی در این راستا داشتهایم و ارتباطات هدفمند و روشنی برقرار شده لذا جلسهی پیش رو مکمل نقشهی ارتباطات ما، در راستای تأثیرات بیشتر است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی افزود: مقام معظم رهبری، سازمان پژوهش را قلب آموزش و پرورش نامیدهاند زیرا این بخش، نقش مهمی در عرصهی تعلیم و تربیت برعهده دارد. معتقدم که ما در این سازمان، آشپزخانهی آموزش و پرورش هستیم و آنچه را که باید در مدارس آموزش داده شود طبخ میکنیم، لذا حساسیت کار بسیار بالاست زیرا هم امکان رشد و هم مسمومیت در این بخش وجود دارد.
دکتر ملکی ادامه داد: دورهی پیشدبستانی دارای ظرافت تربیتی بسیار بالایی است لذا بعید است کسی که در عرصهی تعلیم و تربیت قدم زده، این حقیقت را نپذیرد که دورهی پیشدبستان، زیربناییترین، حساسترین و مهمترین دوره بهشمار میرود. بدیهی است که اگر ما در این دوره بتوانیم با برنامههای تربیتی مناسب، در وجود کودک اثرگذار باشیم، در دورههای بعدی کار آسانتری پیش رو خواهیم داشت.
تأکید بر فطرتگرایی توحیدی در روند آموزش پیشدبستانی
او دربارهی رویکرد کمیتهی تدوین محتوای پیشدبستان توضیح داد: کمیتهای که تشکیل شده تلاش دارد که هر آنچه که مربوط به محتواهای آموزشی و تربیتی است بررسی کند. لذا با توجه به فعالیتهای حوزهی علمیهی خواهران در بخش مهدکودکها و پیشدبستانی، همکاریها میتواند بسیار مفید باشد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی تصریح کرد: ما بنا نداریم که تولیدکنندهی محتواهای این دوره به شکل اختصاصی باشیم زیرا زمان این نوع موضعگیری سپری شده است. امروز طبق انتظار جامعه، ادبیات علمی دنیا، اساسنامهی سازمان ملی تعلیم و تربیت و صد البته نگاه سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، بر نوع آموزش بر کودکان تأکید داریم. در این راستا نیز، ما بیشتر در عرصهی تنظیم گری وارد عمل شدهایم. لذا شاخصهایی در این راستا معین شده تا بهواسطهی آن بتوانیم تولیدات دیگران را ارزیابی کرده و آنچه را که با شاخصها تطبیق دارد به جامعهی تعلیم و تربیت معرفی کنیم.
دکتر ملکی ادامه داد: با توجه به اینکه، برخی از نقاط سالهاست که محتواهای معتبر تولید کردهاند و سالیان درازی است که در این مسیر فعالیت میکنند، ما سعی کردیم که از این تجربیات و تلاشها استفاده کنیم و کار را در سطح گستردهتری دنبال کنیم. در واقع تلاش ما این است که بتوانیم از محتواهای تولید شده، با شاخصهای خودمان حمایت کنیم اما در این مسیر، علاقمندی ما بیشتر معطوف به مراکزی است که با سابقهی دینی در این عرصه فعالیت دارند و این امر برای ما راهبردی اساسی تلقی میشود. لذا بستههایی که بر مبنای دیدگاه فطرتگرایی توحیدی، فلسفهی تعلیم و تربیت اسلامی و اسناد تحولی تولید شده مورد حمایت جدی ما قرار خواهند گرفت.
او تأکید کرد: در این راستا آمادگی داریم که بهصورت فردی و گروهی با کارشناسان، در عرصهی پیشدبستان، همکاری داشته باشیم اما در این مسیر، نکتهی اصلی، سازگاری با تفکر فطرتگرایی توحیدی است لذا اجازه نخواهیم داد که بستهای مغایر با فلسفهی تعلیم و تربیت و اسناد بالادستی، وارد عرصه شود.
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی خاطرنشان کرد: بدیهی است که ما در این راستا نیازمند فرصتآفرینی و آموزش هستیم تا بتوانیم ابتدا، فطرتگرایی توحیدی را تبیین و تشریح کنیم و سپس انتظارات را افزایش دهیم. در این راستا، قدمهای مؤثری برداشته شده است. لذا ان شاءالله تا پایان امسال، یک گزارش مدون آماده خواهیم کرد و با توجه به اهمیت مسأله نزد مقام معظم رهبری، خدمت ایشان ارسال خواهیم کرد.
در ادامه حجتالاسلام کبیریان مدیر مرکز حوزهی علمیهی استان تهران نیز از همکاری ایجاد شده تشکر کرد و گفت: حضور حوزهی علمیهی زنان در بخش آموزش مهدکودکها یک امر ضروری است زیرا بخش پیشدبستان به لحاظ نزدیکی مادر به فرزند، به حوزهی بانوان نزدیک است و حضور خانمها در این بخش بسیار مثمر ثمر است.
او افزود: مهمترین کار در این عرصه، تلاش برای تربیت و آموزش کودکان پیشدبستانی است زیرا امروز، فضای مجازی بر روی این قشر تمرکز ویژهای دارد.
حجتالاسلام کبیریان خاطرنشان کرد: طی 25 سالی که از فعالیت این بخش میگذرد به لطف خداوند نتایج بسیار خوبی بهدست آمده و امروز ما واحدهای آموزشی بسیار فعالی در بخش خواهران و برادران داریم. در این مجموعه تألیفهای فراوانی صورت گرفته است که میتواند در اختیار آموزش قرار گیرد.
نقش مربی در عرصهی آموزش کلیدی است
معصومهسادات صادقی قائم مقام حوزهی علمیهی خواهران نیز در ادامهی جلسه بیان کرد: اینکه سازمان پژوهش برای بحث تربیت بر اساس فطرتگرایی توحیدی تلاش میکند، بسیار مبارک است زیرا این مسأله جزو برنامههای نظام جمهوری اسلامی است که در قانون اساسی نیز بر آن تأکید شده است لذا جزو ضروریات بهشمار میرود.
او ادامه داد: امروز سرمایهگذاری بر روی کودکان، بهعنوان آیندهسازان نظام، یک امر مهم است که بهنظر میرسد با تلاش دوستان و به لطف خداوند در دست انجام است. لذا حمایت از گروههایی که کار را بر مبنای فطرتگرایی توحیدی حرکت میکنند، باعث خرسندی است که بهعنوان حرکتی رو به جلو محسوب میشود. در راستای تعامل پیشنهادی ما میتوانیم موضوعات مد نظر سازمان را در پژوهشکدههای موجود، مورد بررسی قرار داده و نتایج را به اشتراک قرار دهیم.
صادقی بر لزوم توجه به شاخصها و مربیان در این بخش تأکید کرد و گفت: واگذاری امور به مردم و عدم تمرکز بر دولت، حرکت مهمی است اما در این مسیر معیارهای ما باید بسیار دقیق باشد. نکتهی دیگر توجه بر مربیان است زیرا بخش آموزش و مربیان، عنصر مهمی در انتقال محتوا بهشمار میرود.
دکتر منصوره ازغندی معاون آموزشی حوزهی علمیهی خواهران استان تهران، بیان کرد: اقدامات محتوایی بسیار ارزنده است اما نگاه به تأثیرگذاری و جایگاه استاد را در این مسیر نباید فراموش کنیم.
او به توضیح اقدامات انجام شده در حوزهی علمیهی خواهران پرداخت و گفت: ما در حوزه اساتیدی داریم که در حال تحصیل رشتهی تربیت دینی کودک هستند لذا میتوانیم در این بستر و با امکاناتی که داریم وارد عمل شویم و یک تعامل مؤثر را شکل دهیم.
ازغندی ادامه داد: در ادامهی فعالیتها، ما بستههای اقتضایی قرآن و تبلیغ را داریم و کار با کودک را در برنامهی آموزشی شروع کردیم. در این بستهها محتوا و مربیان لازم حضور دارند ضمن اینکه رشتهی مشاور خانواده و تربیت دینی کودک و نوجوان نیز مد نظر قرار گرفته است. در این راستا، فضا و بستر خوبی شکل گرفته، زیرا ما بالغ بر 70 مدرسه در سطوح یک تا سه داریم که مشغول به فعالیت هستند.
خانم نجفی قدسی، دبیر کارگروه تربیت مربی و آموزش خانواده نیز در ادامهی جلسه بیان کرد: تلاش ما این است که با توجه به سند پیشدبستانی که در سازمان مصوب شده، عناوین تربیت مربی را تدوین کنیم.
او بر لزوم آسیبشناسی در مسیر تأکید کرد و گفت: با توجه به اینکه دورهی تربیت مربی در کشور ما توسط بخشهای مختلفی برگزار میشود ما سعی کردیم که ابعاد مختلف را بررسی کرده و در بدو امر به آسیبشناسی بپردازیم زیرا بهنظر میرسد که مربیان سعهی صدر لازم را در این عرصه ندارند.
نجفی تصریح کرد: با توجه به پژوهش انجام شده، بهنظر میرسد، یکی از مهمترین نقصها، رویکرد تئوری محور در آموزش مربیان است زیرا عملاً آموزشها چندان در کار مربی دیده نمیشود و با فضای مربیان و کار آنان فاصله دارد.
طاهره توانایی نیز بیان کرد: یکی از موارد مهمی که امور محتوایی را تحتالشعاع قرار میدهد امور اجرایی است. بنابراین اگر کمیته از بخش اجرا جدا باشد، راه به جایی نخواهیم برد لذا باید یک ارتباط بسیار مشخص و محکم بین این دو بخش ایجاد شود.
او افزود: در این راستا شاید لازم باشد که بخش تربیت مربی را نیز کاملاً برعهده بگیریم و به لحاظ ساختاری تمام بخشها را زیر مجموعه قرار دهیم تا یک انسجام را شاهد باشیم.
خانم زینب پورحمزه از حوزهی علمیه نیز بیان کرد: یکی از رسالتهای مهم ما، پرورش انسان مؤمن در جامعه است لذا من بسیار مشتاق ارتباط صمیمانهتر و نزدیکتر با آموزش و پرورش هستم و این جلسه را اقدام بسیار مثبتی میدانم.
او ادامه داد: همانطور که مستحضر هستید، حوزهی علمیه برادران سابقهی طولانیتری دارد اما در حوزهی علمیهی خواهران، ما 25 سال است که فعالیت میکنیم لذا پژوهش در این عرصه بسیار نوپا محسوب میشود.
او افزود: حوزهی خانواده و کودک از جمله مباحثی است که دغدغهی ویژهای بر روی آن وجود دارد زیرا خانواده نخستین مجموعهای است که کودک در آن رشد پیدا میکند و نقشی جدی در آموزش به دنبال دارد. در این راستا پژوهشکدهی حضرت خدیجه(علیهالسلام)، صرفاً بر روی موضوع فلسفه برای کودکان کار میکنند و ما میتوانیم از محققین و نخبگان این عرصه استفاده کرده و یک تعامل مشخص را دنبال کنیم.
مائده کاملی، دربارهی شیوهی کار مجموعهی «مهنا»، گفت: تلاش ما این بود که تربیتی بنا بر متون اسلامی شروع کنیم و بر مبنای آن کار پژوهش آغاز شد. در ادامهی کار و طی جلساتی موفق به تدوین بسته تربیت و یادگیری «مهنا» شدیم.
او افزود: 8 هدفی که در سند تربیت ملی ذکر شده است، در تمام واحدهای یادگیری لحاظ شده است. برای لحاظ کردن فطرتگرایی توحیدی، یک سری مؤلفههایی نظیر طیبسازی محیط، آموزشها، خوراک و ... مد نظر قرار دادیم. نام «مهنا» نیز به معنای گوارا و دلچسب و از «هنی» آمده است.
پروین شکری نیز در ادامه بیان کرد: در مسیر آموزش ما از چهار روش استفاده کردیم و تلاش ما این بود که بر مبنای تیپ شخصیتی کودکان، کار را اجرا کنیم. در این مسیر ما نباید بدون روانشناسی و جامعهشناسی، نمیتوانیم برای هر مبنای آموزشی عمل کنیم.
او افزود: متأسفانه امروز در مهد کودکهای ما برای آسیبهایی مانند بیش فعالی یا بیماران اوتیسم، بخشهای جداگانه دیده نشده است، به همین خاطر ما شاهد این هستیم که گاهی مهدها باعث آسیبرسانی به مسیر کودکان میشوند و گاهی منجر به تشدید شدن روند بیماری آنان میشود لذا لازم است که به تفکیک این بخشها اقدام کنیم.
تداوم ارتباط با حوزهی علمیهی خواهران در دستور کار قرار میگیرد
دکتر حسن ملکی نیز در بخش پایانی جلسه، گفت: درخواست من این است که نمایندگانی از حوزهی علمیهی خواهران، برای حضور در 11 حوزهی تربیت و یادگیری معرفی شود البته ضروری است که یک تناسبی در زمینهی علائق و مطالعات بین کارشناسان شما و بخش مورد نظر وجود داشته باشد.
او افزود: لازم است که برنامهی درسی تربیت مربی نیز توسط کارشناسان این حوزه، مورد نقد و بررسی قرار گیرد تا ما نظرات کارشناسان این بخش را نیز داشته باشیم زیرا این سند قرار است که مبنای کار ما قرار گیرد. در ادامه نیز لازم است راهنمای برنامهی درسی را نیز به اطلاع کارشناسان حوزه برسانیم زیرا این راهنما نقشهی راه ماست و برای تعامل بیشتر لازم است که کارشناسان محترم از رویکرد، کاملاً مطلع شوند زیرا رویکرد ما کاملاً بومی است و نظریهی فطرتگرایی توحیدی برای من کاملاً قابل دفاع است و تا زمانی که زندهام، این راه را دنبال خواهم کرد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی تصریح کرد: ظرفیت علمی، آموزشی و فرهنگی حوزهی علمیهی خواهران را دقیق نداریم. لذا اگر امکانپذیر است خوشحال میشویم که بتوانیم این ظرفیت را بهصورت دقیق شناسایی کنیم تا در آینده بتوانیم برای تعاملات بیشتر از آن استفاده کنیم. تلاش ما این است که ارتباطات را همواره حفظ کنیم لذا من بر تداوم این تعامل تأکیدی جدی دارم و معتقدم لازم است که جلسات کارشناسی را بهصورت جدی دنبال کنیم تا از نظرات بهرهمند شویم و بتوانیم به سهم خود گامهایی در جهت تمدن اسلامی برداریم.
انتهای پیام