ارسال نظر

هشتم اسفند 1358 روز بزرگی در تاریخ این مرز و بوم است چرا که در این روز با تدبیر شهیدان رجایی و باهنر، نهاد «امور تربیتی» در آموزش و پرورش بنیان نهاده شد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، هشتم اسفندماه برای دست‌اندرکاران آموزش و پرورش بهار پر بار قدرشناسی و معنویت‌افزایی در درون دستگاه تعلیم و تربیت است.

به فرموده مقام معظم رهبری «این‏که من روى مسائل مربوط به دانش‏‌آموز و آموزش و پرورش و مسائل تحصیل و تربیت این همه تکیه می‌‌کنم و هر جا و با هرکسى که احساس کنم به نحوى با مسائل تعلیم و تربیت ربط دارد ارتباط برقرار می‌‌کنم و نظرم را می‌‌گویم، دنبال کار را می‌‌گیرم.»

روزشمار هفته امور تربیتی و تربیت اسلامی

براین اساس روزشمار هفته امور تربیتی و تربیت اسلامی به شرح زیر می‌باشد:

یکشنبه 8 اسفند "امور تربیتی، تجدید میثاق با آرمان‌های امام (ره)، شهیدان رجایی و باهنر و تجلیل از مربیان برگزیده و تجلیل از خانواده شهدای امور تربیتی با توجه به ساحت اعتقادی، عبادی، اخلاقی"

دوشنبه 9 اسفند "امور تربیتی، پرچمدار گفتمان و جهاد تبیین در مسیر گام دوم انقلاب اسلامی با توجه به ساحت تربیت سیاسی و اجتماعی"

سه شنبه 10 اسفند "مربیان امور تربیتی، راهنمایان، متربیان در مسیر تربیت با تأسی به سیره تبلیغی رسول گرامی اسلام با توجه به ساحت اعتقادی، عبادی، اخلاقی"

چهارشنبه 11 اسفند "امورتربیتی، شادابی، نشاط آفرینی و ارتقای سلامت روانی، اجتماعی با استفاده از تشکل‌های دانش‌آموزی و با توجه به ساحت زیستی و بدنی"

پنج شنبه 12 اسفند "امور تربیتی، فرهنگ، هنر و ادبیات متعالی ایران اسلامی با توجه به ساحت زیبایی شناختی و هنر"

جمعه 13 اسفند "امور تربیتی، تحکیم فضایل اخلاقی و انس با قرآن کریم، اقامه نماز جماعت و نماز جمعه با توجه به ساحت اعتقادی، عبادی، اخلاقی"

شنبه 14 اسفند "امور تربیتی، بسط، فرهنگ و سبک زندگی اسلامی-ایرانی با تأکید بر صرفه‌جویی و استفاده بهینه از مواهب خدادادی و با توجه به ساحت تربیت اقتصادی و حرفه‌ای"

تأثیر نهاد امور تربیتی در درون نظام آموزش و پرورش

نقش و تأثیر نهاد امور تربیتی در درون نظام آموزش و پرورش برای رساندن مفاهیم دینی، دفاع از ارزش‌‌ها، پاسداری از انقلاب و وارد کردن خردمندانه دانش‌آموزان به عرصه‌‌های متعدد فعالیت با ارائه الگویی شایسته و سازمان‌دهی منظم و متشکل در فرآیند شکل‌گیری و قوام انقلاب غیرقابل انکار است.

نهاد امور تربیتی همچنین توانست با استعدادیابی منطقی و پیوند با مساجد و مراکز دینی و شخصیت‌‌های مذهبی، خلأ تشکل‌‌های سیاسی دینی در مدارس را به‌ درستی پر کند و در ترویج اندیشه ولایی، مصونیت اخلاقی و نیز همراه کردن اقشار با حرکت و مسیر انقلاب به‌ سوی تعالی کارهای خوبی انجام دهد و رسالت اجتماعی خویش را در این راستا به نحو شایسته‌ای ایفا کند.

تربیت یافتگان این نهاد پویا با به‌‌کارگیری قابلیت‌‌ها توانستند در آزمون‌‌های بزرگ کارهای بزرگ را انجام دهند که از جمله این عرصه‌‌های سخت و دشوار، عرصه پرشکوه دفاع مقدس بود که یادآور صحنه‌‌های بی‌ بدیل صفوف متشکل دانش‌آموزان هنگام عزیمت به جبهه‌ها با پیشانی‌ بندهای رنگارنگ و زمزمه‌‌های دعا، ذکر، تلاوت و حماسه‌‌های برجا مانده و دل‌نوشته‌‌هایی سرشار از عرفان و معرفت است.

مربیان این نهاد، الگوی مجسمی هستند که با رفتار خویش توانسته‌اند مهربانی، رفاقت، ایثار، همدلی و بسیاری از واژه‌‌های ارزشمند رایج را معنا بخشند و با هنرمندی به نوجوانان انتقال دهند و با این انتقال، تندیس‌‌هایی را به پهنه همه تاریخ در میادین شهر بنا کنند و چه بسیار دیدیم و شنیدیم از مربیانی که قبل از دانش‌آموزان خود به سوی ملکوت اعلی پر گشودند و شربت شهادت نوشیدند و این راه و معبر فیض و رستگاری را برای دیگران گشودند. پیش قراول آنان شهدای عزیز مؤسس امور تربیتی، رجایی و باهنر بودند که در آتش خشم نفاق سوختند و با هم به‌ سوی رب اعلی پرواز کردند.

مشارکت جمعی

نهاد امور تربیتی از بدو تأسیس، بنا بر ضرورت و با توجه به شناخت تفاوت‌‌های فردی دانش‌آموزان و نیازسنجی علمی، زایش‌‌های تشکیلاتی داشته است تا بتواند به مطالبات جامعه مخاطب پاسخی شایسته دهد که این تشکل‌‌ها و نهادهای درونی توانستند بخش اعظمی از مشکلات و مأموریت‌‌های دستگاه تعلیم و تربیت را به دوش گیرند و با صرف کمترین هزینه‌‌ها، کارها را به انجام برسانند و در هزینه‌‌ها و اعتبارات صرفه‌‌جویی کنند و مشارکت جمعی را فراهم آورند.

فعالیت‌هاى آموزش و پرورش در زمینه تربیت دینى در مدارس از جمله آموزش قرآن، گسترش فرهنگ نماز، گسترش فرهنگ کتاب‌خوانى، گسترش فرهنگ ایثار، آشنایى با ولایت، تقویت خلاقیت و اصلاح کتاب‌هاى درسى در حوزه پرورشی انجام می‌گیرد که می‌توان این امور را اصلی‌ترین مأموریت دستگاه آموزش و پرورش دانست که ضرورتاً نگاه عمیق‌تر و بیشتری به این حوزه را طلب می‌‌کند.

مروری بر بیانات مقام معظم رهبری در خصوص امور تربیتی

ستادهای امور تربیتی و معاونت پرورشی در مدارس در 8 اسفند سال 1359 توسط شهید باهنر تأسیس شده است. پایگاه اطلاع‌رسانی  KHAMENEI.IR  به‌مناسبت فرارسیدن روز «روز امور تربیتی و تربیت اسلامی» گزیده‌ای از بیانات رهبر انقلاب اسلامی درباره امور تربیتی را منتشر کرد.

آموزش دانش، تفکر و رفتار، سه عنصر کار معلم است
ما ملّتى هستیم با آرمان‌هاى بلند، با حرف‌هاى بزرگ، با قلّه‌هاى ترسیم‌شده‌اى که می‌خواهیم خودمان را به این قلّه‌ها برسانیم. این احتیاج دارد به انسان‌هاى صبور، عاقل، متدیّن، اهل ابتکار، اهل اقدام، دور از تنبلى، مهربان، عطوف، داراى حلم، داراى شجاعت، با رفتارهاى مؤدبانه، پرهیزگار و انسان‌هایى که درد دیگران، درد آنها محسوب بشود. بافت انسان و قالب و تراش یک انسان مطلوبِ اسلام چیزى است که با تربیت حاصل می‌شود. همه‌ى انسان‌ها هم قابل تربیتند. بعضى ممکن است دیرپذیرتر باشند، بعضى زودپذیرتر؛ بعضى تربیت در آنها ماندگارتر باشد، بعضى کم دوام‌تر؛ امّا همه‌ى انسان‌ها در معرض تغییر و تبدیلى هستند که با تربیت حاصل می‌شود؛ این در درجه‌ى اول به‌عهده‌ى چند عنصر اصلى است که یکى از عناصر اصلى معلم است. البتّه پدر، مادر، رفیق و مانند اینها هم مؤثّرند، لکن تأثیر معلم یک تأثیر عمیق‌تر و ماندگارترى است؛ این کارى است که معلم باید بر عهده بگیرد.

پس بنابراین معلم دانش مى‌آموزد، تفکّر مى‌آموزد، اخلاق و رفتار هم مى‌آموزد؛ آموختن رفتار و اخلاق از قبیل آموختن دانش نیست که فقط انسان از روى کتاب بخواند؛ درس اخلاق را با کتاب نمی‌شود منتقل کرد، بیش از کتاب و بیش از زبان، رفتار مؤثّر است؛ یعنى شما در داخل اتاق درس و میان دانش‌آموزان، با رفتار خودتان به آنها درس می‌دهید. البتّه با زبان هم باید گفت، باید نصیحت کرد، امّا رفتار تأثیر عمیق‌ترى دارد، تأثیر همه‌گیرترى دارد. صادقانه بودن سخن را رفتار انسان روشن می‌کند؛ این عرض ما به معلمین [است]. این بچّه‌ها امانتند در دست جامعه‌ى معلم؛ بایستى به معنا توجّه کرد. اگر ان‌شاءالله معلمین ما در صدد برآیند که کودکان را، نوجوانان را با این شیوه - یعنى با نگاه کردن به این سه عنصر - بالا بیاورند و پیش ببرند، تصوّر بنده این است که در آینده‌ى جامعه، تأثیرات زیادى خواهد داشت. البتّه پس از انقلاب، کارهاى خوبى در این زمینه شده است؛ یعنى واقعاً جامعه‌ى معلمین با تعهّدى که داشته‌اند، با حضور در فضاى انقلابى - چه در سال‌هاى دفاع مقدّس، چه بعد از آن - تأثیرات زیادى گذاشته‌اند. گاهى من بعضى از این کتاب‌هایى که درباره‌ى معلمین است می‌خوانم؛ تأثیر معلمى که در جبهه‌هاى دفاع مقدّس حضور پیدا کرده است و شهید شده است بر روى فکر دانش‌آموزانش، تأثیر شگرفى است که انسان این را مشاهده می‌کند.
بیانات در دیدار معلمان و فرهنگیان سراسر کشور 1393/02/17

 
علاوه بر تدریس، تربیت کردن هم جزو کارهای معلم است
یکی از بهترین سنت‌هایی که در این کشور بعد از انقلاب گذاشته شد - مرحوم شهید باهنر که رحمت و رضوان خدا بر او باد، پایه‌گذار این کار بود - همین معاونت پرورشی است. آمدند به بهانه‌هایی این را تعطیل کردند. حالا نمی‌خواهیم سوءظن‌گونه به این مسئله نگاه کنیم، اما به‌هرحال کج‌سلیقگی بود. به این عنوان که پرورش باید به وسیله‌ی معلمین متنوع در کلاس‌ها انجام بگیرد و نباید جدا باشد، این کانونی را که مخصوص اقدام پرورشی بود، تعطیل کردند. بله، من هم عقیده‌ام همین است. من هم عقیده‌ام این است که شمای معلم فیزیک یا ریاضیات یا هندسه یا ادبیات یا علوم اجتماعی یا هرچه، می‌توانید معلم دین و معلم اخلاق و پرورش‌دهنده‌ی اخلاق در دانش‌آموز خودتان باشید. گاهی یک معلم ریاضی در هنگام حل یک جدول ریاضی یک کلمه می‌گوید که آن کلمه در اعماق قلب دانش‌آموز اثر ماندگاری می‌گذارد. این را همه‌ی معلمین بایستی وظیفه‌ی خودشان بدانند و من به شما عزیزانی که اینجا حضور دارید و به همه‌ی معلم‌ها - هرچه تدریس می‌کنید - عرض می‌کنم که از این مسئله غفلت نکنید که تربیت کردن هم جزو کار شماست؛ و چه بهتر که با نفوذ معلمی، با تأثیر روحىِ معلم بر متعلم - از این امکان - استفاده کنید و یک نقطه‌ی روشن و نورانی‌ای در قلب دانش‌آموز باقی بگذارید. یک کلمه از خدا، یک کلمه از پیغمبر، یک جمله از قیامت، یک کلمه از معنویت و سلوک الی‌الله و محبت به خدا، گاهی ممکن است از شما به عنوان دبیر ریاضی یا دبیر ادبیات یا معلم کلاس اول دبستان یا دوم دبستان صادر شود که شخصیت این کودک یا این نوجوان، این انسانی را که مخاطب شماست، شکل مطلوب بدهد که از صد ساعت حرف زدن در شکل‌های دیگر اثرش بیشتر باشد. این به جای خود محفوظ؛ این وظیفه است، لکن نافی این نیست که ما در آموزش و پرورش یک بخشی داشته باشیم که به طور متعهد و مسئول، نگران قضیه‌ی پرورش باشد؛ چون می‌دانیم آموزشِ بدون پرورش راه به جایی نخواهد برد، آموزشِ بدون پرورش همان بلایی را بر سر جوامع انسانی خواهد آورد که امروز بعد از گذشت صد سال، صدوپنجاه سال یا بیشتر، جوامع غربی دارند آن را احساس می‌کنند. اینها از آن چیزهایی است که آثار آن ده ساله و بیست ساله ظاهر نمی‌شود؛ یک وقت چشم باز می‌کنید، می‌بینید یک نسل ضایع‌شده است و کاریش نمی‌شود کرد. یک نسل، مأیوس‌کننده است.
بیانات در دیدار معلمان استان فارس  1387/02/12

 
تشکیل هویت نسل جدید به دست معلم است
تشکیل هویت نسل جدید به دست معلم است؛ یعنی حتی نقشی پررنگ‌تر از نقش خانواده و پدر و مادر. خود شما هم فرزندان مدرسه‌یی دارید و می‌بینید که گاهی اوقات فرمایش آقا معلم یا خانم معلم برای بچه وحی منزل است؛ به خانه می‌آید، کاری را انجام می‌دهد یا کاری را انجام نمی‌دهد، یا ساعتی می‌خوابد یا ساعتی ورزش می‌کند، یا کار دیگری می‌کند؛ چون اینها را معلم گفته. پدر و مادر که بارها این حرف‌ها را می‌گویند، تأثیر ندارد؛ اما حرف معلم تأثیر دارد. در اکثر موارد حرف معلم بر حرف پدر و مادر در ذهن کودک و نوجوان ترجیح پیدا می‌کند. این است نقش معلم. اگر ما می‌خواهیم این هویت، خوب شکل بگیرد؛ اگر می‌خواهیم نسلی به‌وجود بیاید که اعتمادبه‌نفس و انضباط اجتماعی داشته باشد؛ یک نسل مسئولیت‌پذیر و باعرضه و باکفایت برای کارهای بزرگ، یک نسل دارای ابتکار، یک نسل مهربان و بدون احساس انتقام‌گیری در درون خانواده‌ی بزرگ جامعه، یک نسل فداکار، یک نسل پرکار، یک نسل کم اسراف و دور از اسراف؛ اگر می‌خواهیم فرهنگ عمومی جامعه به این سمت حرکت کند، راه و کلیدش آموزش و پرورش است. برای تربیت چنین نسلی، آموزش و پرورش باید مهیا و مناسب باشد.
بیانات در دیدار جمعی از معلمان استان کرمان  1384/02/12

 
همه تلاش معلم، تربیت جوان مسلمان، مؤمن و بیدار باشد
همه تلاش شما باید این باشد که جوان مسلمان و مؤمن و بیدار تربیت کنید. رحمت خدا بر شهید رجایی و شهید باهنر که این نهال را در زمین آموزش و پرورش نشاندند. خوشبختانه امروز آموزش و پرورش از مدیریّت خوب و مؤمنی برخوردار است و به این مسائل اهمیت داده میشود. البته عدّه‌ای کار شکنی می‌کنند؛ این را ما می‌بینیم و غافل نیستیم. همّت شما عزیزان امور تربیتی در درجه اوّل این باشد که جوان را مؤمن، آگاه، روشن‌بین در مسائل دینی و پایبند به معارف و عمل اسلامی بار بیاورید. آینده کشور این‌گونه تأمین خواهد شد.
بیانات در دیدار اعضای اتحادیه‌‌های انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان‌ و مسئولان امور تربیتی سراسر کشور 1379/12/08
 
معلم می‌تواند خصوصیات اخلاقی خوب را در کودک پرورش دهد
توسعه‌ی سیاسی و توسعه‌ی فرهنگی را معلم پایه‌گذاری می‌کند. شما هستید که در داخل مدارس خودتان، این کودک را از هفت سالگی تحویل می‌گیرید و در هجده، نوزده سالگی تحویل دانشگاه می‌دهید. اساسی‌ترین و مهم‌ترین دوران عمر این کودک، با شما معلمان است. باید کشور و جامعه روی این مسأله حساب کنند. معلم، یعنی آن کسی‌ که می‌تواند خصوصیات اخلاقی خوب را در بچه پرورش دهد؛ معلومات خوب را به کودک بیاموزد؛ فکر کردن را به کودک بیاموزد؛ استقلال رأی را به کودک بیاموزد؛ ایستادگی در مقابل باطل و مجاهدت در راه حق را به کودک تعلیم دهد.
بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان  1378/02/15

نوجوانان را با روحیه علم‌طلبی پرورش دهید نه مدرک‌طلبی
معلمین عزیز! باید جوانان را بسازید. باید نوجوانان را با روحیه‌ی کار، استقلال و علم‌طلبی، پرورش دهید، نه با روحیه‌ی مدرک‌طلبی. مدرک چیست؟ مدرک به این عنوان که نشان دهد فردی دارای این معلومات است، خوب است؛ اما نمی‌تواند منشأ اثری شود. آنچه مهم است، علم است. علم و کار، برای جامعه لازم است. همه‌ی مردم و مسئولین بدانند: اینکه من عرض کردم «وجدان کاری»، یک تعارف نیست. باید برنامه‌ریزی کنند. «وجدان کاری» باید فرهنگ عمومی مردم شود. باید اگر کسی کاری انجام می‌دهد، فکر کند که یک نفر بالای سرش ایستاده است؛ حتی اگر تنها، در اتاقی خلوت باشد. کار باید کامل، محکم، قوی، ابتکاری و همراه با نیاز انجام گیرد. یکی از کارهایی که وجدان کاری لازم دارد، تعلیم و تربیت است.
بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان  1374/02/13

 
کاری کنید نوجوانان ما در برابر دشمن مثل کوه بایستند
وظیفه‌ی شما معلمان در این‌جا خیلی سنگین می‌شود. شما با عزیزترین، آسیب‌پذیرترین و مؤثرترین اقشار مواجهید. شما با خیل عظیم جوانان و نوجوانان این کشور مواجهید. آموزش و پرورش در این بخش، یک مسئولیت مضاعف دارد. باید کاری کنیم که این نوجوان و جوان که امروز در این دوران حساس و مهم و تعیین‌کننده‌ی انقلاب و نظام زندگی می‌کند، امام را ندیده است، جنگ را ندیده است، انقلاب را ندیده است، با آن ایمانی بار بیاید که بتواند در مقابل مطامع دشمنان، در مقابل تجاوز بیگانگان، در مقابل سلطه‌گری امریکا، در مقابل نفوذطلبی دستگاه‌های استعمارگری که یک عمر این کشور و این ملت را چاپیدند و دستخوش و ملعبه‌ی خودشان کردند، مثل کوه محکم بایستد. این، وظیفه‌ی مهم این روزگار است. وظیفه‌ی رسانه‌ها در جای خود، همین است. وظیفه‌ی مطبوعات هم در جای خود، همین است.
بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان 1377/02/09

انتهای پیام