ارائه یافته های طرح پژوهشی:
طراحی و تدوین ساز و کار ایجاد موزه علم و فناوری
مجری طرح:
اشرف السادات شکرباغانی
عضو هیئت علمی پژوهشکده برنامه ریزی درسی و نوآوی های آموزشی
پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش
ناظر طرح:
دکتر مهدی نوید
طراحی و تدوین ساز وکار ایجاد موزه علم و فناوری
- چیستی موزه و نمایشگاه علم و فناوری(خصوصیات و ویژگی‌های یک موزه و نمایشگاه علم و فناوری متناسب با راهکارهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش):
- «موزه علم وفناوری» مکانی است که یازده حوزه تربیت و یادگیری ارائه شده در برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران را پوشش دهد و گنجایش جمعیتی بیش از جمعیت یک مدرسه را داشته باشد. «موزه علم و فناوری» با این ویژگی لازم است در شهر تهران و در صورت امکان در چند شهر بزرگ کشور دائر گردد.
- دستهای دیگر از موزه‌ها با عنوان «مرکز علم و فناوری» که از نظر فضا کوچکتر از نوع اول هستند؛ لازم است در مراکز استانهای کشور تاسیس گردند. این نوع موزه‌ها مجموعهای از موضوعات علمی را پوشش می‌دهند و بخش‌های تشکیل دهندهشان می‌تواند کم‌تر باشد.
- دسته سوم نوع دیگری از موزه‌ها هستند که لازم است تا در شهرستان‌های کشور تاسیس گردند. این نوع موزه‌ها که از نظر فضا کوچکترین نوع هستند؛ با عنوان «خانه علم» نامیده می‌شوند که گنجایش یک یا دو کلاس را داشته و بهصورت موضوعی تدوین میگردند. ترجیحا لازم است در شهرستان‌های مختلف یک استان، خانههای علم با موضوعات متفاوت تاسیس شوند. تا مجموعه خانههای علم در سطح هر استان همه موضوعات علمی را پوشش دهند. و معادل موزه علم و فناوری عمل کنند.
- پس در کل سه سطح برای ایجاد موزه می توان تعریف نمود که موزه سطح1 را با نام «موزه علم وفناوری»، موزه سطح2 را با عنوان«مرکز علم و فناوری» و موزه سطح3 را با عنوان«خانه علم» نام گذاری نموده که قابلیت الگوی تکثیر و ایجاد دارند. از نظر موضوعی باید با توجه به سطح موزه یک یا چند موضوع پایه ای را شامل باشند. هر قدر موضوعات پایه‌ای عمومی‌تر باشند همانند انرژی، محیط زیست، حیات، مواد و...؛ ضروری است در موزه‌های بیشتری تکرار گردند.
- تعریف موزه : موزه و نمایشگاه علم و فناوری بستری است مشتمل از:
- تسهیل در یادگیری
- ایجاد فرایند تولید علم
- فهم مسایل علمی و حل آنها
- مقایسه دانش بومی با دانش جهانی
- سامان بخشی به فرصت‌های یادگیری
- محل آشتی انسان با هستی
- ایجاد خودباوری دانش‌آموزان تحت دانستن گذشته‌شان
- بهتر است مکان موزه علم در مجاورت پارک بنا شود تا کودکان هم از تفریح درون پارک بهره‌مند شوند و هم از موزه استفاده کنند. و به گفته‌ای بتوانند از هر دو مرکز علمی و تفریحی بهره ببرند.
- ضروری است مکان موزه علم در نزدیکی ایستگاه وسایل نقلیه عمومی مثل مترو و ایستگاه اتوبوس باشد تا از نظر جابه‌جایی کودکان با مشکل برخورد نکنند.
- فضای موزه علم باید جای کافی برای قرار دادن نمونه‌های متنوع جاندار و بی جان را داشته باشد و باید بزرگ انتخاب شود تا با گذشت زمان فضا برای اضافه کردن نمونه وجود داشته باشد.
- لازم است موزه علم دارای پارکینگ وسایل نقلیه شخصی باشد تا کودکان به‌راحتی بتوانند با پدر و مادر خود به این مکان‌ها مراجعه نمایند.
- طراحان هنگام ساخت موزه علم، به شرایط افراد استفاده کننده از این فضا بیاندیشند. فضای موزه علم باید به گونه‌ای طراحی شود که برای رفتن به موزه علم جوانان ترغیب شوند؛ همانطور که با علاقه به سینما و تئاتر می‌روند. طراحی ساختمان و چیدمان اشیا باید نشاط آور باشد. هنگام طراحی موزه علم باید مولفه رشد و تحول(دینامیک) وارد طراحی شود.
- از طرفی با توجه به محدودیت‌های موجود، بهتر است ساخت موزه علم، مرحله‌ای اجرا شود و در هر سال و در هر مرحله به یک هدف دست یافت و از همان ابتدای ساخت از آنها استفاده کرد و بهره برداری از موزه نباید به ساخت کامل آن معطوف گردد. لازم است با توجه به ظرفیت موجود کشور، مراحلی برای استفاده از موزه تعریف شود و موزه علم مرحله‌ای در اختیار شاگردان قرار گیرد. یعنی موزه علم و فناوری، بهصورت موزه موضوعی طراحی شود و به یک موضوع خاص بپردازد و سپس موزه موضوعی بعدی طراحی گردد و....
- اهداف جزیی احداث موزه و نمایشگاه علم و فناوری در آموزش و پرورش :
- تعمیق مفاهیم علمی،
- افزایش علایق علمی،
- شناخت ذخایر و میراث علمی کشور،
- آشنایی با روند حرکت علمی،
- معرفی توانایی‌ها و مزیت‌های علمی کشور،
- نگاه علمی به محیط زندگی،
- تنوع و گستره علم در موزه‌های علم و فناوری،
- آشنایی و انس با دانشمندان جامعه،
- آشنایی با مشاغل و حرفه های مهم،
- آشنایی با جایگاه علوم مختلف در حال و آینده کشور،
- تلاش برای همگانی کردن علم،
- اشاعه تفکر علمی در جامعه،
- تکمیل دانسته‌های علمی دانش‌آموزان
- ایجاد محلی جهت تفریحات سالم و توأم با یادگیری،
- آموزش مطالب مفید در زندگی روزانه،
- تماس با فرهنگ بین‌المللی دانش و دانشمندان،
- تحت تاثیر قرار دادن، هیجان‌زده و کنجکاوکردن یادگیرنده،
- آموزش مهارت اولیه،
- رواج کارهای علمی،
- نمایش روند یک کار،
- تقسیم اطلاعات و افزایش آگاهی،
- افزایش میزان علاقه به علوم طبیعی، فناوری و ...،
- تشریح اسلوب‌ها و نتایج مهم علوم،
- انگیزش شهروندان به حضور کودکان و افراد جوان در موزه،
- نمایش ارتباط چند جانبه میان انسان، طبیعت و فناوری،
- خلق یک بستر مناسب اجتماعی و فرهنگی برای یادگیری و سرگرمی .
- ویژگی‌های مبانی نظری فعالیت‌های موزه و نمایشگاه علم و فناوری
- معرفت شناختی مبتنی بر پویایی
- تقویت به کارگیری عقل و خرد
- تقویت تفکر علمی ( تقویت تفکر دینی )
- تقویت نگرش اجتماعی ( تقویت جامعه گرایی )
- چشم‌اندازهای موزه و نمایشگاه علم و فناوری:
- ایجاد تنوع و تغییر محیط آموزشی
- ایجاد نظام بازِ آموزشی
- ایجاد تحول در یادگیری
- ایجاد تحول ذهنی
- تقویت تفکر علمی
- راهبردهای موزه و نمایشگاه علم و فناوری
- بحث پژوهیدن
- فکر کردن
- عمیق شدن
- ماموریت‌های موزه و نمایشگاه علم و فناوری
- بُعد اعتقادی و دینی
- بُعد روانی
- بُعد اجتماعی
- بُعد علمی
- بُعد عاطفی
- بُعد آموزشی
- بُعد هویت بخشی: بُعد هویت بخشی تاریخی، بُعد هویت بخشی تمدنی، بُعد هویت بخشی ایرانی، بُعد هویت بخشی اسلامی.
چگونگی موزه و نمایشگاه علم و فناوری:
شامل اداره موزه و نمایشگاه علم و فناوری از نظر چهارچوب شامل فضای کالبدی، امکانات و تجهیزات، امکانات سخت افزاری، خدمات آموزشی، ساختار مدیریتی و پشتیبانی و...
رویکرد آموزشی مورد استفاده در موزه و نمایشگاه علم و فناوری
تلفیقی از رویکرد برنامه درسی فطرت گرایی توحیدی با رویکردهای رشد شناختی، توسعه خودشکوفایی و رویکرد به‌عنوان فناوری باشد. به طوریکه رویکرد فطرت گرایی توحیدی رویکرد غالب برای آموزش در موزه و نمایشگاه علم و فناوری بوده و رویکردهای رشد شناختی، توسعه خودشکوفایی و رویکرد به‌عنوان فناوری زیر پرچم رویکرد فطرت گرایی توحیدی ارائه می‌شوند.
طراحی آموزشی برنامه درسی مورد استفاده در موزه و نمایشگاه علم و فناوری
در طراحی برنامه درسی مثلثی برای ارتقای فرایند یاددهی یادگیری ترسیم شده است. و روی هر ضلعش مشخصه‌های لازم برای یاددهی یادگیری بهتر شاگردان معین شده است. طراحی آموزشی رشد دهنده روی قاعده این مثلث واقع شده است. رسانه‌های پرشمار یادگیری از جمله موزه روی ضلع دوم این مثلث قرار دارد؛ که برای دست‌یابی به شایستگی لازم است وجود داشته باشد. موزه علوم بخشی از سناریوی یادگیری است که با سناریوی معمولی فرق میکند. موزه یک امر موثر در یادگیری است که متصل به برنامه درسی رسمی است. یکی از فضاهای تحقق اهداف برنامه درسی باید در موزه تعریف شود. به لحاظ محتوا نیز آنچه به علوم، علم و فناوری و کار و فناوری مربوط است باید در این مکان ارائه گردد.
نوع فعالیت های درون موزه :
فعالیت‌ها و فرایندهای پیش بینی شده در موزه و نمایشگاه علم و فناوری باید از برنامه درسی ملی پشتیبانی کند و یازده حوزه موجود در برنامه درسی شامل حوزه‌های تربیت و یادگیری «حکمت و معارف اسلامی، قرآن و عربی، زبان و ادبیات فارسی، فرهنگ و هنر، سلامت و تربیت بدنی، کار و فن‌آوری، علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، ریاضیات، علوم تجربی، زبان‌های خارجی و آداب مهارت‌های زندگی و بنیان خانواده» را پوشش دهد و یادگیری را عمق ببخشند، ملموس و عینی کنند.
- از طرفی فعالیت‌ها و فرایندهای پیش بینی شده به دو صورت زیر در موزه و نمایشگاه علم و فناوری قابل اجراست:
- ایستا: پدیده‌ها و تولیدات علم را در موزه نمایش دهند. برای مثال در موزه علم و فناوری از نمایش موجودات خشک شده، یا سنگ و سکه استفاده شود.
- پویا: سیر تکوینی و پیدایش پدیده‌های هستی را در موزه نمایش دهند. به‌گفته‌ای در موزه علم و فناوری پدیده‌هایی را از گذشته به نمایش گذارده؛ اگر پدیده‌ای تولید یا از بین رفته، طی چه فرایندهایی انجام شده است.
- فعالیت‌ها و فرایندهای پیش بینی شده در موزه و نمایشگاه علم و فناوری باید با مدل پویا مدیریت شود؛ تا به ماموریت آموزشی و پرورشی موزه کمک کند و بتواند تفکر را برانگیزد.
- مولفه‌های فضای مناسب موزه و نمایشگاه علم و فناوری:
- به اندازه کافی بزرگ(بیش از چند هکتار) باشد.
- مولفه رشد و تحول(دینامیک) مورد توجه قرار گیرد.
- مناسب علایق کاربرانی که از این مکان استفاده می‌کنند؛ طراحی گردد.
- برای همه بخش‌های موزه علم و فناوری فضای کافی و مناسب درنظر گرفته شود.
- بخش‌های یک موزه علم و فناوری:
- اطلاعات
- بلیط فروشی
- فروشگاه
- اداره پست
- رختکن
- خودپرداز پول
- کتابخانه
- نمایشگاه
- آزمایشگاه های علمی
- سینمای سه بعدی
- آکواریوم
- پلانتاریوم
- کارگاه
- سالن ورزش
- اتاق بچه
- اتاق رسانه
- رستوران
- پارکینگ
- چگونگی برنامهریزی و خدمات رسانی به استفاده کنندگان از موزه و نمایشگاه علم و فناوری
- باتوجه به اینکه موزه علوم منحصر به مواد مطروحه در کتاب درسی نیست بلکه تقویت کننده و توسعه دهنده مباحث کتاب درسی است. یکی از مشکلات سیستم آموزشی مان حجیم بودن کتاب‌های درسی است که برای دانش‌آموزان و معلمان بسیار خسته کننده است. باید بخشی از این آموزش‌ها به خارج از کتاب‌های درسی منتقل گردد که موزه ها می‌توانند یکی از آن محیط‌ها باشند. موزه علوم باید تقویت کننده مبانی نظری کتاب درسی و کتاب درسی نیز توجیه کننده فرایند علمی باشد که در موزه علوم وجود دارد و باید از این طریق یکدیگر را تقویت کنند.
- براساس ضوابطی که موجود است باید از همه دستگاه‌ها و سازمان‌ها به ویژه از سازمان مدیریت و برنامه ریزی، شرکت صنایع آموزشی، آموزش عالی، دستگاه‌های صنعتی و حتی بخش خصوصی کمک خواست
- در اینجا لازم است تا به کارآفرینی موزه‌های علم و فناوری اشاره داشت. به طوری که برای اداره این موزه‌ها می‌توان از بین کارشناسان شاغل در آموزش و پرورش و معلمان توانمند و علاقمند گروهی را برای کار در واحدهای مختلف موزه علم و فناوری انتخاب نمود و اداره موزه علم و فناوری را به این افراد سپرد و در نهایت ساختار مدیریتی و اداره موزه علم و فناوری توسط آموزش و پرورش که بیشترین نقش را در این فرایند نسبت به دیگر نهادها دارد انجام گیرد. هرچند نباید از نقش دیگر نهادها همانند وزارت صنایع، نهاد ریاست جمهوری و شهرداری‌ها غافل بود.
- چگونگی برنامهریزی و خدمات رسانی به استفاده کنندگان از موزه و نمایشگاه علم و فناوری
- باتوجه به اینکه موزه علوم منحصر به مواد مطروحه در کتاب درسی نیست بلکه تقویت کننده و توسعه دهنده مباحث کتاب درسی است. یکی از مشکلات سیستم آموزشی مان حجیم بودن کتاب‌های درسی است که برای دانش‌آموزان و معلمان بسیار خسته کننده است. باید بخشی از این آموزش‌ها به خارج از کتاب‌های درسی منتقل گردد که موزه ها می‌توانند یکی از آن محیط‌ها باشند. موزه علوم باید تقویت کننده مبانی نظری کتاب درسی و کتاب درسی نیز توجیه کننده فرایند علمی باشد که در موزه علوم وجود دارد و باید از این طریق یکدیگر را تقویت کنند.
- یکی از روش‌های مواجهه با حجم زیاد مطالب و وقت کم شاگردان در مدرسه روش کلاس وارون مطرح می‌گردد. در این روش معلم بر اساس یک سناریوی یادگیری که در آن پله‌هایی را پیش بینی کرده است؛ بچه‌ها را آگاه میکند که چه مراحلی را باید بپیمایند. سپس تکالیفی را که باید در کلاس و ادامه‌اش را در مرکز علمی مثل موزه علم و فناوری انجام دهند برایشان توضیح می دهد. اگر لازم باشد کار گروهی یا یک نفره و یا دونفره انجام شود، گروه‌های یادگیرنده را تشکیل می‌دهد و فعالیت‌ها را بین آنها تقسیم میکند. معیارهایی از برونداد مورد انتظار به آنها می‌دهد و انتظارات خود را از فعالیت دانش‌آموزان به آنها می‌گوید در کلاس درس بخشی از زمان کلاس به بررسی تکالیف انجام شده اختصاص می یابد و با توجه به توضیحات معلم بقیه فعالیت‌های کلاسی در موزه علم و فناوری توسط شاگردان انجام می‌گیرد و در جلسه بعدی کلاس شاگردان از فعالیت‌های تعاملی انجام شده در موزه گزارش می‌دهند(امانی، ویژه نامه پنجم و نهم، 1394).
- پس لازم است بـــرنامه‌ریـــزی دقیق و منظمی توسط موزه علم و فناوری هماهنگ با برنامه آموزشی مدارس تنظیم گردد و این برنامه‌های جامع و مدون را در اختیار مدارس قرارداده و به اجرا بگذارند. همان گونه که موزه علوم در کشورهای دیگر عمل می‌کنند. به عنوان نمونه موزه علوم کانادا، واقع در پنج، شش طبقه و هر طبقه مربوط به موضوع خاص؛ برای فصل‌های سال برنامه خاص تهیه نموده و به مدارس ارائه می‌کردند. برنامه‌های اعلام شده هماهنگ با برنامه درسی که در همان فصل در مدارس تدریس می‌شد؛ تنظیم شده بود. به این ترتیب ارتباط مناسب مابین محیط‌های یادگیری کشور و موزه‌ها برقرار می‌شود.
- اگر امکانات کافی برای استفاده شاگردان مدارس را دارند اعلام کنند و تا حد امکان همگی فقط یک نوع موضوع و مطلب را ارائه ندهند. اگر در محیط آموزشی فیزیک ارائه می‌شود در محیط دیگر شیمی و در محیط دیگر زیست شناسی، تا موضوع‌های بیشتری ارائه گردد و این محیط‌های آموزشی با مدارس مرتبط شوند و هم‌زمان با برنامه درسی شاگردان برنامه‌های موضوعی خود را مطرح کنند. لازم است تا موزه‌هایی که در درون‌شان، فعالیت‌ها بهصورت دست‌ورزی و تعاملی انجام می‌گردد، برنامه خاص که از قبل طراحی کرده‌اند؛ برای اعلام به مراجعین داشته باشند.
- یکی از فعالیت‌ها که در مدارس اتفاق می‌افتد بازدید از موزه‌هاست. در حال حاضر موزه آموزشی مناسب برای شاگردان براساس تعریف موزه وجود ندارد. اما درصورتی که با توجه تعریف موزه علم و فناوری برای آموزش و پرورش، این موزه تاسیس شود؛ وقتی شاگردان وارد این مراکز می‌شوند؛ و این مراکز برنامه خاص‌شان را که از قبل طراحی کرده‌اند؛ و هماهنگ با برنامه درسی مدرسه آنان است را ارائه می‌دهند.
- چگونگی طراحی فضای کالبدی موزه‌های آموزشی
- طراحی فضای کالبدی موزه‌های آموزشی در دنیا متفاوت است. هرچند در کلیات شبیه هم هستند اما از نظر طراحی گرافیکی و محیط متفاوت‌اند، در پداگوژی فرق دارند. از نظر سطح و عمق مطالبی که ارائه می‌کنند نیز متفاوت‌اند. اقلیم‌های مختلف با شرایط آب و هوایی گوناگون تاثیرات متفاوتی بر شکل‌گیری ساختمان‌ها می‌گذارند. در کشور ما نیز شرایط اقلیمی متفاوتی در بخش‌های مختلف آن حاکم است. در بررسی ویژگی‌های اقلیمی می‌بایست به عناصر باد، تابش آفتاب، رطوبت هوا و چگونگی بهره‌برداری از آنها در موزه علم و فناوری به ویژه، خانه علم توجه شود.
- به‌طورکلی کاربری‌های مجاور موزه علم و فناوری و خانه علم را می‌توان به بخش‌های زیر طبقه‌بندی نمود:
- کاربری مسکونی که نقش به‌سزایی در همجواری برای موزه علم و فناوری و خانه علم دارا هستند.
- کاربری فرهنگی که به دلیل عملکرد مشابه آنها از سازگاری بالایی برخوردار هستند و هماهنگی بالایی با کاربری های موزه علم و فناوری و خانه علم دارند.
- کاربری تجاری از جمله کاربری های ناسازگار برای مجاورت با موزه علم و فناوری و خانه علم هستند.
- کاربری بهداشتی به دلیل وجود منابع انواع آلودگی ها به عنوان کاربری های همجوار ناسازگار محسوب می شود.
- فضای سبز به عنوان کاربری های همجوار مناسب محسوب می شوند که به دلیل سالم سازی هوا و نیز جلوگیری از انتقال آلودگی ها در کنار ایجاد آرامش فکری و چشم انداز مناسب به عنوان یک پارامتر مثبت محسوب می‌شود.
- شبکه ارتباطی حمل و نقل به عنوان پارامتر تاثیرگذار در دسترسی به محیط مدرسه می باشد که باید به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد تا از همجواری با ایستگاه های راه آهن، جاده های بین شهری و دیگر مسایل مرتبط با آن جلوگیری شده و شبکه مناسب هر واحد آموزشی با توجه به مقطع تحصیلی جهت استقرار واحد آموزشی انتخاب گردد.
- دیگر تأسیسات شهری از جمله مواردی است که با توجه به گروه های متفاوت باید مد نظر قرار گیرد.
- وجود اقلیم های متفاوت در کشور که منتج به ایجاد فضاهای معماری متناسب با آب و هوای محلی می‌گردد یکی از مباحث با اهمیت احداث موزه علم و فناوری و خانه علم است. در کنار اقلیم، عوامل فیزیکی از جمله تابش خورشید و همچنین سازماندهی و ساختار خانه علم در ایجاد معماری مناسب اثر گذار است.
- ایمنی و بهداشت موزه علم و فناوری و خانه علم در کنار مباحث مربوط به آتش سوزی و زلزله از جمله ابعاد دیگر در پارامتر های فنی محسوب می شوند که باید به صورت جامع و کامل برای احداث این مراکز مد نظر قرار گیرند.
- ویژگی‌های ساختمانی برای ایجاد موزه علم و فناوری
- استفاده از بناهای قدیمی
- داشتن 70% شرایط موزه مورد نظر
- گنجایش تعداد غرفه‌ها
- ظرفیت تعداد بازدیدکنندگان در آن
- جدیدالاحداث بودن ساختمان موزه
- دسترسی آسان به خیابان‌ها و اتوبان‌های شهر
- پایین بودن آلودگی هوای شهر در آن منطقه
- آشنایی با شرایط زلزله خیز بودن محل
- مطابقت انتخاب مکان موزه با هدف کلی آن
- جذابیت مکان مراکز علمی قابل دسترس و دارای پارکینگ مناسب
- توسعه پذیری مکان(قابلیت توسعه بنا و گسترش فعالیت‌های بعدی)
- پیش‌بینی فضای سبز مناسب همجواری های مناسب مثل پارک
- فرصت استفاده از کاربری‌های مناسب
- سرعت و جهت وزش باد
- تابش آفتاب و دمای هوا
- مقدار رطوبت هوا و بارش
- نزدیکی به دریا
- قرار گرفتن روی کوه
- مطالعات روند رشد بهصورت کاربردی در برنامهریزیهای کلان و دراز مدّت و نیز در انتخاب نیروی انسانیِ مورد نیاز از اهمّیّت ویژهای برخوردارند؛ بهگونهای که در بیشتر دورههای کاربردی از وجود روانشناسان رشد برای مخاطبشناسی بهره میگیرند. برای برنامهریزی درست و برخورد مناسب کارکنان موزه علم و فناوری با مخاطبان مورد نظر، بایسته است که مخاطبشناسی به نحو شایستهای صورت گیرد
- توانمند بودن
- کارآزموده بودن
- داشتن اطلاعات جامع و کامل
- آشنایی با علم روانشناسی
- آشنایی با مطالب درسی آموزش مدرسه ای
- داشتن اطلاعات جامع و کامل
- داشتن قدرت بیان
- داشتن اطلاعات علمی روز
- منابع تأمین هزینه‌های مورد نیاز برای اداره موزه
- وزارت آموزش و پرورش
- مراکز پژوهشی
- مراکز علمی (دانشگاه‌ها)
- کمک های مردمی
- بنگاه اقتصادی
- فروش بلیط
- شهرداری‌ها
- اعتبارات تخصیصی از سوی شوراهای آموزش و پرورش استان‌ها
- فروش ابزارها و تولیدات موزه‌ای
- برگزاری دورههای آموزشی
- در ادامه پلان ساختمان موزه لاویلت فرانسه به عنوان یک مدل طراحی ساختمان موزه علم و فناوری و سپس چگونگی توزیع بخش‌های ساختمانی این موزه ارائه شده است؛ موزه لاویلت فرانسه می‌تواند الگوی قابل توجهی برای ایجاد موزه علم و فناوری در ایران باشد:
مرجع پژوهش:
سازمان