بی مسئولیتی در فضای آکادمیک، آسیب زاست

• تاریخ انتشار: 1395/07/28 14:25:48
• چاپ

در میزگرد بررسی و تحلیل برنامه درسی ملی عنوان شد؛

بی مسئولیتی در فضای آکادمیک ما آسیب زاست

در میزگرد بررسی برنامه درسی ملی یکی از شرکت کنندگان عنوان کرد: وقتی از بالا نگاه می کنیم می بینیم فضای آکادمیک کشور فضای تغذیه کننده برنامه درسی نبوده بلکه همیشه فضای منفعل پسینی بوده است این موضوع اختصاص به امروز ندارد و این نگاه عدم تغذیه فکری همراه با طلبکاری هم هست.

به گزارش خبرنگار آموزش و پرورش پانا؛ میزگرد بررسی ، تحلیل و نقد برنامه درسی ملی با حضور تنی چند از اساتید دانشگاه و اعضای شورای تدوین برنامه درسی ملی صبح امروز 28 مهر 95 در محل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی برگزار شد.

این میزگرد که به همت پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش برگزار شد به بررسی یافته های پژوهش دکتر نادر سلسبیلی در خصوص برنامه درسی ملی از سه منظر دانش نظری حوزه برنامه ریزی درسی، مطالعات و تجربیات کشورهای دیگر در نگاهی جهانی و زیرنظام برنامه درسی در سندتحول بنیادین تعلیم و تربیت اختصاص داشت.

آمنه احمدی، محمود امانی طهرانی، محمد حسنی، حجت الالسلام علی ذوعلم، علیرضا عصاره و نادر سلسبیلی اعضای این میزگرد تخصصی بودند.

دکتر آمنه احمدی: خلا ما خلا دانش فنی

آمنه احمدی عضو شورای تدوین برنامه درسی ملی در خصوص پژوهش نادر سلسبیلی در برنامه درسی ملی گفت: در جریان تصویب برنامه درسی ملی من یک کار مقایسه ای بین مبانی نظری سندتحول و برنامه درسی ملی انجام دادم که 99 درصد انطباق را نشان داد. آن یک درصد باقیمانده هم بیشتر مربوط به تفسیرهای مختلف است. ما قصد نداریم گزاره های مبانی را زیرسوال ببریم ولی آنچه ما به شدت در آن با خلا مواجه هستیم نبود گزاره های روشن برگرفته از مبانی در عرصه عمل است.

وی افزود: مراکز علمی ما طی این سالها باید وارد عرصه عمل می شدند و دانش فنی مورد نیاز را تولید می کردند. ما به واقع در سازمان فاقد دانش فنی هستیم و این خلا اجازه نمی دهد ما قدم بعدی را برداریم. در تصمیمات ملی حتی یک گزاره نداریم که نشان دهد تولیدات ما در سازمان از مبانی وارد عرصه عمل شده است.

احمدی خاطرنشان کرد: خلا ما خلا دانش فنی است و دانش فنی نیازمند کار تجربی در عرصه عمل است. کار تجربی کمک می کند پرسشهای مبانی نظری بیرون کشیده شود و همین رفت و برگشت بین عرصه نظر و عمل نشان می دهد مشکل در کجاست.

حجت الاسلام ذوعلم: هدف ما تربیت یک نسل حسینی است

حجت الاسلام علی ذوعلم عضو شورای تدوین برنامه درسی ملی در خصوص پژوهش مذکور گفت: هدف اصلی ما از برنامه درسی ملی این بوده که یک نسل حسینی تربیت کنیم. ما در مقابل یک جهان کفر و ظلم قرار داریم . جهانی که زیرساخت های فکری ما را هدف قرار داده است.

وی افزود: اگر بنا بود ما دانش برنامه درسی رایج را مبنا قرار دهیم حاصل چیزی میشد که ما می خواهیم از آن فرار کنیم.

ذوعلم در انتقاد از پژوهش نادر سلسبیلی گفت: موضوع این پژوهش بسیار گسترده بود و ای کاش تنها یکی از مبانی برنامه درسی ملی را مورد بررسی قرار می دادیم. من فکر می کنم برنامه درسی ملی در مبانی توانست نگاه متفاوتی نسبت به برنامه های درسی رایج ارائه دهد. این که یادگیرنده تنها  یادگیرنده نیست بلکه در تولید دانش هم نقش دارد و یاددهنده باید یادگیرنده هم باشد . این نگاه را از مبانی اسلامی تعلیم و تربیت فرا گرفتید.

عضو شورای تدوین برنامه درسی ملی در انتقاد دیگری از پژوهش سلسبیلی گفت: یافته های این پژوهش بسیار مبهم است و بر بعضی از یافته ها بسیار تاکید شده بود. مثلا اینکه برنامه درسی ملی بنیادگرایانه و دینی است. بنابراین من فکر می کنم باید پژوهش اعتباربخشی شود.

محمد حسنی: این حجم سنگین اهداف با رویکرد فطرت گرای توحیدی همخوانی ندارد

حسنی عضو دیگر پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با وارد کردن نقدی بر پژوهش نادر سلسبیلی اظهار داشت: هر رویکرد تربیتی در جهان معاصر یک مبنای ایدئولوژیک دارد؛ حتی سکولارترین نظام ها. اشتباهی که ما کردیم تکرار بیش از حد یک اسم است . وقتی اسم تربیت حسینی باشد ولی رسمش نباشد این اشکال دارد.

وی افزود: من دو نقد بر سند دارم یکی اینکه مشکل اساسی در الگو دارد. الگوی هدفگذاری مخدوش است و مشکل فلسفی دارد و نقد دیگر من به بحث فطرت گرایی توحیدی است. ما باید به لوازم این رویکرد وفادار باشیم.

وی تاکید کرد: در رویکرد فطرت گرای توحیدی روش ما تزکیه است. این حجم سنگین اهداف با رویکرد فطرت گرای توحیدی همخوانی ندارد.

امانی طهرانی: بی مسئولیتی در فضای آکادمیک ما آسیب زاست

محمود امانی طهرانی مدیرکل دفتر تالیف کتابهای درسی ابتدایی و متوسطه نظری در ادامه این میزگرد با اشاره به اینکه روش کاوشگری فلسفی و انتقادی بسیار وابسته به سوگیریهای پژوهشگر است و در فضای بیطرفی شکل نمی گیرد گفت: برنامه درسی اجزایی دارد که سفارش تولید آنها را در خود دارد . در نگاشتی که هم اکنون در دست ماست سفارشهایی شده درباره ماموریت های تحصیلی ، جدول دروس برنامه، حوزه های یادگیری، برنامه سطح مدرسه و همچنین ما در مقام کاربر حس می کنیم سفارشهایی باید روی برنامه درسی داده شود مثلا ما یک بیانیه رسمی برای رویکرد فطرت گرای توحیدی نیاز داریم و یا در باب تلفیق باید مرادمان را طی یک بیانیه رسمی بیان کنیم .

مدیرکل دفتر تالیف کتابهای درسی ابتدایی و متوسطه نظری ادامه داد: وقتی از بالا نگاه می کنیم می بینیم فضای آکادمیک کشور فضای تغذیه کننده برنامه درسی نبوده بلکه همیشه فضای منفعل پسینی بوده است این موضوع اختصاص به امروز ندارد و این نگاه عدم تغذیه فکری همراه با طلبکاری هم هست. این بی مسئولیتی آسیب جدی به کشور رسانده و این کنار نشستن های فضای آکادمیک ما را به پیش نمی برد.

نادر سلسبیلی در پایان میزگرد به طور مختصر به برخی از ایرادات وارده پاسخ داد و گفت: سند برنامه درسی ملی در عمل نمی تواند مورد استفاده قرار گیرد. آرمانی بودن با بیش از حد آسمانی بودن متفاوت است. برداشت از اسلام ناب محمدی و انسان حسینی هم متفاوت است.

خبر پانا