گام دوم و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی کشور



برکات انقلاب اسلامی در چهار دهه گذشته زیربنایی مستحکم را برای ساختن بنای تمدن بزرگ اسلامی بر روی  دستاوردهای چهل ساله فراهم ساخته است. این دستاوردها چه نیکو در سوره مبارکه احقاف، نوید داده شده "ان الذین قالوا ربنا الله ثم استقاموا فلا خوف علیهم ولا هم یحزنون"  کسانی که می‌گفتند پروردگار ما الله است سپس استقامت کردند، نه ترسی برای آنان است و نه اندوهگین می شوند. چهل سال ربنای یک ملت، چهل سال استقامت در مقابل فشار و تحریم ها و چهل سال نترسیدن و اندوهگین نشدن از نثار بیش از دویست‌هزار شهید، زیربنای مستحکمی را برای امیدواری به ساختن آینده برای ملت بزرگ ایران اسلامی رقم می‌زند. 

گام دوم انقلاب، ساختن بنایی است بر این زیربنای مستحکم که حاصل چهل سال استقامت برای کسانی است که ایمان بیاورند و عمل صالح انجام دهند و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر داشته باشند در غیر اینصورت در خسران خواهند بود. رهبر حکیم انقلاب اسلامی با صدور بیانیه گام دوم انقلاب، تجدید مطلعی خطاب به ملت ایران به ویژه جوانان فرمودند که در واقع منشوری برای دومین مرحله خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی خواهد بود که فصل جدید جمهوری اسلامی بر اساس آن رقم خواهد خورد. خداوند در قرآن کریم بشارت داده است که: "الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه اولیک‌الذین هداهم الله و اولیک هم اولوالالباب" کسانی که سخنان را می‌شنوند و از نیکوترین آنها پیروی می‌کنند آنان کسانی هستند که خدا هدایتشان می‌کند و آنها خردمندانند.

اسلام در ماهیت خود عبارت است از یک حرکت انقلابی که در آن زندگی از عقیده جدا نیست؛ زندگی اجتماعی و محتوای روحی در اسلام، دو عنصر متفاوت از هم نیستند و از این‌رو در طول تاریخ، اسلام همیشه یک انقلاب اجتماعی و روانی بوده است. انقلاب اسلامی برخلاف تمامی انقلاب‌های اجتماعی در تاریخ، این امتیاز را دارد که انسان را از درون و جهان هستی را از برون، به‌طور هم‌زمان آزاد می‌سازد. بنابراین و براساس بیانیه گام دوم رهبر فرزانه انقلاب اسلامی دو نتیجه می‌توان از این دستاورد استخراج کرد  که می‌تواند چراغ راه مدیران در استمرار انقلاب اسلامی باشد:

نتیجه اول:‌ انقلاب اسلامی  به دنبال این است که انسان را از ریشه‌هایی که موجب بهره‌کشی است و ریشه‌هایی که در وجود انسان است آزاد سازد و دیدگاه انسان را نسبت به جهان و زندگی دگرگون کند.

نتیجه دوم: انقلاب اسلامی یک انقلاب انسانی است و قبل از هرچیز، برای آزاد ساختن انسان از درون صورت می‌گیرد و جنبة اجتماعی آن روبنایی است.

بنابراین، مدیر انقلابی مدیری است که به ارزش انسانیت ایمان دارد و ارزش انسان ایجاب می‌کند که شتابان به سوی الله حرکت کند. این حرکت او را به‌صورت نیرویی بی‌امان علیه بهره‌کشی در می‌آورد که عامل نابودی ارزش‌های انسانی است و باعث دگرگون‌سازی انسانیت از مسیر اصلی خود و تکاثر اموال و افروختن ثروت می‌شود (سورة التکاثر، آیة 1). بر این اساس تنها عاملی که موجب موفقیت مدیر است، میزان موفقیت وی در جهاد اکبر است، نه موفقیت اجتماعی و وابستگی طبقاتی وی.

خداوند در سورة بقره آیة 53، راهنمایی حضرت موسی برای قوم خود را بر دو بعد قرار داده است: یکی، داشتن کتاب و منظور از آن، سندی برای راهنمایی است که به‌صورت کتابی مستند در اختیار پیامبر از جانب خداوند قرار داده شده است و دیگری لزوم داشتن فرقان، یعنی قوة تشخیص حق از باطل. مبحث دوم قدرت تفکر جهادی را برای ادارة جامعه تکمیل‌کننده می‌داند. قرآن کریم رسیدن به فرقان ـ که دومین اصل مهم هدایت، بر آن بنا نهاده شده است ـ را پرهیزگاری می‌داند (سورة انفال، آیة 29).

در این رابطه، تعبیر مبارزه با نفس ـ که امام خمینی(ره) با عنوان جهاد اکبر از آن یاد می‌کند، این موضوع را در ذهن می‌آورد که آیا داشتن تفکر جهادی تنها مقابلة‌ نظامی با دشمن است؛ در حالی‌که مقابلة نظامی در شرایطی که در معرض حملة سخت‌افزاری دشمن قرار داریم، قابل اجراست اما در شرایط حملات نرم دشمن که حملة ‌فرهنگی و نفوذ دشمن پایه‌های فکری را سست می‌کند، لازم است از جهاداکبر، که به تعبیر امام خمینی مبارزه با نفس است، استفاده نماییم.

بدین ترتیب، جهاد در اصطلاح قرآنی و فقه اسلامی، تنها جهاد با اسلحه و نظامی نیست بلکه  همة اشکال آن که موجب می‌شود اسلام اجرایی شود و در میان مردم و جامعه تحقق یابد، جهاد است و مجاهد کسی است که با هر آنچه در توان دارد، در همة زمینه‌ها از جمله نظامی و اقتصادی (نساء، آیه 95؛ انفال، آیه 72)، علمی (فرقان، آیه 52) و مانند آن از مال و جان بگذرد و تلاش کند تا هدف اسلام تحقق یابد.

در اولین بخش توصیه‌ها از  بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالی) بر علم و پژوهش تاکید شده است. براساس مواردی که در معنای جهاد استدلال گردید جهاد علمی و پژوهشی از اهم توصیه‌هایی است که در بیانیه گام دوم بر آن تاکید شده است. این نشان از اهمیت پژوهش در فصل جدید زندگی جمهوری اسلامی و جهاد بزرگ برای ساختن ایران اسلامی دارد. با عنایتی که معظم‌له بر نقش ویژه جوانان به مثابه محور تحقق نظام پیشرفته اسلامی داشته‌اند، اهمیت و ماموریت و نقش سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور را در اجرایی نمودن بیانیه گام دوم چندبرابر می‌کند. چراکه  سازمان پژوهش و برنامه ریزی کشور از نظر هویت سازمانی خود تنها سازمانی در میان تمامی ارگان‌های کشور محسوب می گردد که نقش پژوهشی به همراه تاثیر گذاری بر جوانان (نسل) آینده را بطور یکجا به همراه خود دارد.

مساله‌ای که باید از حساسیت آن در مبحث تامین سرمایه انسانی مبتنی بر توسعه علمی و پژوهشی کشور که مورد تاکید بیانیه گام دوم است اشاره نمود این است که اگر سرمایه‌گذاری پژوهشی در سنین نوجوانی یعنی در دوران دبیرستان و یا در سنین پایین تر انجام شود بدلیل آنکه قدرت یادگیری و اوقات فراغت در سنین نوجوانی بیشتر است با صرف وقت و هزینه‌های کمتری می‌توان مبادرت به نهادینه سازی تفکر مبتنی بر پژوهش برای جامعه پردازی و تمدن سازی همت گماشت. بنابراین رویکرد آموزش و پرورش در شرایط کنونی ایجاب می‌کند تا با استفاده از ظرفیتهای موجود در وزارت آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور را مجهز به ابزارهایی نماید تا رویکرد پژوهشی برای نسل‌ آینده که در واقع درونداد دانشگاه‌ها و جامعه علمی هستند، در جهت امید و نگاه صادق و متکی بر واقعیتهای عینی بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب(مدظله العالی)، رقم بخورد. والسلام علی من‌اتبع‌الهدی.

ارسال نظر

Image CAPTCHA