دستاوردهای دفتر تألیف کتاب‌های درسی فنی وحرفه‌ای و کاردانش تشریح شد

مدیرکل تألیف کتاب‌های درسی فنی وحرفه‌ای و کاردانش دستاوردهای این دفتر در جغرافیای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و عملیاتی را تشریح کرد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، افشار بهمنی با اشاره به آغاز فعالیتش در این دفتر از اسفندماه 1397 و در زمان ریاست دکترذوعلم بیان داشت: با توجه به تلاشها برای اجرای برنامه درسی ملی، تدوین برنامه های درسی 34 رشته شاخه فنی‌وحرفه‌ای، تألیف کتاب‌های درسی-همراه هنرجو- راهنمای هنرآموز آن رشته‌ها و برگزاری دوره‌های آموزش مدرسان کتاب‌های درسی نونگاشت، متأسفانه تحول بسیار ناقص و ضعیف سایر زیر نظام‌ها و زیر ساخت‌های اجرایی برنامه‌های درسی، عدم هماهنگی در سیاستگذاری و حکمرانی این آموزش‌ها به ویژه در طراحی دوره تحصیلی و برنامه‌ریزی درسی آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای ( با رویکردهای مختلف تخصص گرایی نرم، شغل گرایی، عام گرایی، حرفه‌گرایی و...) ضعف شدید تحقق اهداف حوزه تربیت و یادگیری کار و فناوری در آموزش عمومی، عدم اجرای قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی، چالش جدی در هدایت تحصیلی– حرفه‌ای، ضعف در انضباط و شفافیت مالی، حقوقی، اداری، در کنار تغییرات مستمر وزیر آموزش و پرورش (چهارنفر) و رئیس سازمان متبوع (4 نفر) به همراه نگاه دست دومی به آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی، باعث شد این دفتر مستمراً چالش های مختلفی را تجربه نماید و علی رغم آنها دستاوردهای امروز همکاران محترم این دفتر در جغرافیای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و عملیاتی این مدت چشمگیر باشد.

وی افزود: به منظور بستر سازی ماموریت‌ها و وظایف اصلی دفتر در این سال‌ها تلاش شد انضباط و شفافیت در فرایندهای اداری، مالی، برنامه‌ها و فعالیت‌ها حاکم شود. از طرف دیگر ارتقای شغلی شش نفر از سرمایه‌های انسانی توانمند دفتر در سایر بخش‌های درون و برون سازمانی به همراه ساماندهی پست‌های اداری درون دفتر منجر به انسجام درون دفتری شد. جذب 8 نفرکارشناس و شناسایی بیش از 20 نفر از اعضای کمیسیون‌های تخصصی جهت جذب به عنوان کارشناس تمام وقت رشته‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش زمینه تکمیل ظرفیت سرمایه‌های انسانی دفتر که تاکنون با یک سوم ظرفیت پست‌های مصوب اداری، مهیا شد.

مدیرکل دفتر تألیف کتاب‌های درسی فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش تلاش ادامه داد: برای اجرای قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی با ایفای نقش موثر در هر سه کارگروه تخصصی شورای عالی آموزش و تربیت فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی و همچنین مشارکت جدی در تشکیل شورای هماهنگی آموزش های فنی‌وحرفه ای و مهارتی وزارت متبوع گام های موثری در تامین بسترهای تحول این آموزش‌ها بود.

افشار بهمنی تحلیلی از وضعیت موجود ومطلوب ماموریت‌ها و وظایف ذاتی دفتر را در چهار بخش الف) پژوهش‌ها و مطالعات تخصصی آموزش های فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی؛ ب) تدوین برنامه‌های درسی رشته‌های فنی‌و حرفه‌ای و کاردانش؛ ج) تولید بسته‌های تربیت و یادگیری و د) اشاعه و پایش برنامه‌های درسی و بسته‌های تربیت و یادگیری ارائه کرد.

پژوهش ها و مطالعات تخصصی آموزش های فنی‌وحرفه ای و مهارتی

- تا سال 1397 با توجه به اهمیت تامین کتاب های درسی، بهره گیری از ظرفیت های کارشناسی و گروه های درسی دفتر در راستای تالیف محتوای مکتوب بسته های تربیت ویادگیری بوده است که پس از آن سعی بر تقویت شأن و جایگاه دانشگری و پژوهشگری ایشان بود.

-با توجه به سیاست های سازمان از سال1398 سعی شد با مطالعه در مبانی نظری آموزش های فنی و حرفه ای و مهارتی آسیب شناسی وضع موجود و ترسیم وضع مطلوب در هر دو شاخه تحصیلی برای اجرای سند برنامه درسی ملی، بررسی الگوی برنامه درسی در دوشاخه تحصیلی، ابعاد و مولفه های حاکم بر دوشاخه تحصیلی  آنها شفاف تر گردد و از طرف دیگر با پیش بینی برنامه ها و فعالیتهای پژوهش محور در برنامه های سالانه کارشناسان و گروه های درسی زمینه حرکت از اپراتوری به سمت دانشگری و پژوهشگری همه کارشناسان دفتر محقق گردد.

-در این زمینه بر اساس مسئله یابی صورت گرفته، تدوین الگوی برنامه ریزی منطقه ای، تدوین چارچوب برنامه درسی شاخه کاردانش، تدوین استاندارد بسته های تربیت و یادگیری دوشاخه تحصیلی، بازآرایی چارچوب تحلیل حرف و مشاغل بازار کار، تدوین چارچوب رشته های صنایع دستی، تدوین برنامه درسی و تولید محتوای پروژه های آزاد و نیمه تجویزی در دستور کار کارگروه ها و کمیسیون های تخصصی قرار گرفت.

- با توجه به شیوع ویروس کووید 19، انجام مطالعات فوری و پژوهش های موردی در راستای تدوین برنامه های درسی مربوط بسیار موثر بود. از طرف دیگر مشارکت دفتر در انجام مطالعات ایجاد دوره کارشناسی ارشد برنامه ریزی آموزش های فنی و حرفه ای با دانشگاه فردوسی مشهد و همچنین برگزاری اولین همایش ملی برنامه درسی و اشتغال، فرهنگ پژوهش را در میان گروه های درسی توسعه بخشید.

- با توجه به استقرار شورای عالی آموزش  وتربیت فنی و حرفه ای و مهارتی، شورای هماهنگی و اموزش های فنی و حرفه ای ومهارتی وزارت متبوع، یکپارچگی و انسجام فعالیت های تحول این آموزش ها در سطح ستاد و دفتر، تامین بسترهای عملیاتی لازم در دفتر و سازمان انتظار می رود در سال های آتی طراحی دوره دوم متوسطه، بازآرایی شاخه های تحصیلی و ایجاد یک شاخه تحصیلی یکپارچه مبتنی بر قانون نظام جامع و نیازهای بازار کار با در نظر گرفتن آمایش سرزمینی، نیاز های منطقه ای- بومی محقق گردد. قطعا برای استقرار دوره دوم متوسطه تحصیلی به صورت یکپارچه و موقعیت محور تعیین شایستگی های پایه و مشترک، تحقق هدایت تحصیلی- حرفه ای بویژه در آموزش های عمومی، تحقق اهداف دوره های تحصیلی، تحقق اهداف حوزه های تربیت و یادگیری به ویژه در کارو فناوری، فرهنگ و هنر، سلامت و تربیت، آداب  و مهارت های زندگی و بنیان خانواده با توجه به حداکثری به شایستگی های ساحت تربیتی اقتصادی – حرفه ای حائز اهمیت است و این مهم در چارچوب ساختار اداری و اجرایی فعلی سازمان چالش هایی خواهد بود.

ب) تدوین برنامه های درسی رشته های فنی و حرفه‌ای و کاردانش

با توجه به تدوین اسناد و استانداردهای برنامه های درسی 34 رشته شاخه فنی وحرفه ای تا سال1395 در مدت قریب به چهار سال اخیر سعی بر اصلاح و بهبود مستمر برنامه های درسی مذکور بر اساس پژوهش های فوق الذکر و گزارش های مطالعات شرکای اجتماعی صورت گرفت. در کنار این موضوع حذف، ایجاد و به روزرسانی برنامه های درسی بیش از 90رشته شاخه کاردانش، تدوین راهنمای برنامه درسی ویژه سال تحصیلی 1400-1399، تدوین برنامه های درسی بیش از 30رشته شاخه فنی و حرفه ای ویژه سال تحصیلی 1401-1400 و همچنین تدوین راهبردهای ترکیبی بیش از 30برنامه درسی رشته های شاخه فنی و حرفه ای گام های مطلوبی در پاسخگویی به مسائل فوری و نیازهای مخاطبان آموزش های فنی و حرفه ای بوده است.

-انتظار می رود پس از طراحی دوره دوم متوسطه تحصیلی و شاخه تحصیلی یکپارچه موقعیت محور مبتنی بر قانون نظام جامع و آمایش سرزمینی، برنامه های درسی جدید رشته های تحصیلی معین با رویکرد نیازهای ملی و حرفه گرایی در یک شاخه تحصیلی –طراحی و تدوین گردد. بر همین اساس گرایش های مورد نیاز منطقه ای – بومی، جوار بازار کار و وابسته مورد نیاز دستگاه های متقاضی در سطح بالاتری از شایستگی های مشترک حرفه ای ساماندهی گردد.

ج) تولید بسته های تربیت و یادگیری :

-با توجه به تالیف کتاب های درسی، راهنمای هنرآموز و همراه هنر جو 34 رشته تحصیلی شاخه فنی و حرفه ای در سال های 1395تا1397، در مدت سه سال اخیر تلاش شد فیلم آموزش هنرجو بیش از دویست عنوان درسی تولید، تدوین و تامین گردید. در کنار این مهم تولید بسته تربیت و یادگیری 23 عنوان درسی فناوری اطلاعات و ارتباطات شاخه کاردانش نیز در حال نهایی سازی است.

-تولید محتوای چند رسانه ای موشن گرافیک، پویا نمایی، واقعیت افزوده و مجازی نیز با ارائه شرح خدمات و سناریوهای آنها در زمینه تحصیلی –حرفه ای صنعت آغاز و قطعات اولیه نیز تولید شده است. سفارش و مشارکت در تولید نشریه رشد هنرجو یک اقدام تحولی ارزشمند برای غنی بخشی بسته های تربیت و یادگیری بود.

- انتظار میرود در سال های اتی محتوای غیرمکتوب فوق الذکر به صورت جامع در کنار نرم افزار و شبیه سازهای همه عناوین درسی تامین گردد.

د) اشاعه و پایش برنامه‌های درسی و بسته‌های تربیت و یادگیری:

- در ادامه دوره های توانمند سازی هنرآموزان وتربیت مدرسان کتاب های درسی نو نگاشت که به دلیل چالش های ستادی چندین سال دچار وقفه شده بودند، برگزاری دوره های آموزش مدرسان برنامه های درسی ویژه سال تحصیلی 1401-1400دستاورد ارزشمندی بود. برنامه ریزی لازم جهت اجرای دوره های حضوری- مجازی آموزش مدرسان برنامه های درسی سال تحصیلی 1402-1401 نیز به صورت کامل انجام شده است.

- ارائه 12 مقاله و برگزاری 5 کارگاه آموزشی در اولین همایش ملی برنامه درسی و اشتغال در مشارکت با انجمن مطالعات برنامه درسی بسترهای اشاعه برنامه های درسی در سطوح آکادمیک را نیز مهیا ساخت.

-سفارش و اجرای ارزشیابی رشته الکترونیک در 3 سال گذشته و سفارش ارزشیابی برنامه های درسی سایر رشته های شاخه فنی و حرفه ای به پژوهشگاه مطالعات گام موثری در پایش برنامه های درسی بود.

انتهای پیام