دبیر هیأت اندیشه‌ورز بهره‌گیری از ظرفیت‌های پیشران علمی و مردمی در جلسه شورای مدیران سازمان، مبانی و چارچوب برنامه‌های آتی این هیأت را تشریح کرد.
به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، عبداله اسدی که در نیمه مهرماه 98 در حکمی از سوی حجت الاسلام علی ذوعلم معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی به عنوان «دبیر هیات اندیشه‌ورز بهره‌گیری از ظرفیت‌های پیشران علمی و مردمی» منصوب شده است، کلیات ایده و روند آتی اجرای برنامه های این هیات تازه تأسیس را تشریح کرد که متن کامل آن به این شرح است:
فلسفه وجودی چنین هیأتی را در مبانی نظری سند تحول میتوان ریشه یابی کرد. در صفحه 324 سند و تحت عنوان رکن چهارم از ارکان تربیت رسمی وعمومی از «نهادها و سازمان های غیردولتی» یاد شده است. در این راستا مشارکت با انجمن های علمی معلمان و متخصصان علوم تربیتی، موسسات علمی و پژوهشی با علائق تربیتی، انجمن های معلمان و کارگزاران تربیت رسمی و عمومی، مؤسسات و شرکتهای ارائه دهنده خدمات تربیتی، اشخاص حقیقی علاقمند به حوزه تربیت رسمی و عمومی و نیز انجمن ها و مؤسسات فرهنگی در حوزة علوم، فنون و هنر به کلیت ساختار تربیت رسمی کشور تکلیف شده است.
در متن سند تحول نیز هیات اندیشه ورز بهره گیری از ظرفیت‌های پیشران علمی و مردمی واجد جایگاه است. بطور مثال راهکار 3/9 از «توسعه مشارکت بخش‌های دولتی و غیردولتی در انجام امور به تولید، چاپ و توزیع مواد و منابع آموزشی در چارچوب سیاست‌های آموزش و پرورش با تأکید بر سیاست تولید بسته‌های آموزشی و سیاست چند تألیفی در کتاب‌های درسی» یاد می کند که وجود بستری برای بهره گیری از ظرفیت های علمی و مردمی خارج از سازمان را مطالبه می کند.
از سوی دیگر می بینیم که ظرفیت متراکمی از علم و تجربه در حوزه تربیت در بین نخبگان جوان و نهادهایی مانند اندیشکده ها و موسسات غیردولتی شکل گرفته است. چه بسا ایده هایی که در صف و در مواجهه مستقیم با مسائل حوزه تربیت به ذهن‌های خلاق می‌رسد راقی‌تر و راهگشاتر باشد.
چنانچه منطق و سازوکار این تعاون فکری، فرهنگی و اجتماعی به صورت شبکه‌ای و هم افزا در قوه راهبری ستاد شکل گیرد، عصاره‌‌ی یافته های مجموعه های پیشران علمی و مردمی نیز در موجب تقویت توفیق سازمان خواهد شد.
لازم است الگوی تعامل سازمان با نهادهای خارج از سازمان، براساس تعاون و بهره‌برداری مشترک باشد و منفعت و ارزش افزوده ی این همکاری برای هردو طرف لحاظ شود. لذا لازم است از الگوی کارفرما-پیمانکار فراتر رفته و پا در میدان مشارکت و همکاری برد-برد نهاد.
از سوی دیگر مقتضای به گزینی محصولات و خدمات موجود در جامعه علمی و مردمی تربیت آن است که بین مجموعه های علمی و مردمی خودجوش و پیشرو در امر تربیت رقابت سالم و ظرفیت‌ساز برای حل مسائل و تولید محصولا و ارائه خدمات ایجاد گردد.
برای تحقق این امر مراحل ذیل قابل پیگیری است:
- تشکیل مجمع هیات: جمعی از صاحبان تجربه، نخبگان جوان و نمایندگان انجمنهای علمی، مجمع هیات اندیشه ورز سازمان را تشکیل دهند.
- مسئله شناسی: نیازها و مسائل اولویت دار سازمان طی فرآیندی علمی استخراج و تعیین شود.
- تدوین شاخص های نظارتی: شاخص هایی از قبیل انطباق بر مبانی، کارآمدی، صرفه اقتصادی، نوآورانه بودن و ... تعیین و منتشر شود.
- دریافت و رتبه بندی راهکارها: مسائل اولویت‌دار، از طریق طرح در مجمع و یا انتشار در عرصه عمومی، موضوع گفتگو قرار می گیرد. از این طریق ایده های اولیه برای حل مسایل و رفع نیاز ها، طی سازوکاری مشخصی دریافت، ارزیابی و رتبه بندی شود.
- برون سپاری: فرآیند حل مسئله، تولید محصول یا ارائه خدمت، به ایده پرداز یا مجموعه منتخب واسپاری شده و تا حصول نتیجه در سازمان پیگیری شود.
- نظارت بر فرایند و فرآورده: نظارت لازم در طول و پایان مسیر، برای احراز رعایت شاخصها صورت می گیرد.
اما ایده هیات اندیشه ورز بهره گیری از ظرفیت های پیشران علمی و مردمی، در مسیر خود با موانع و چالش هایی روبرو است که ممکن است زمینه های احتمالی عدم توفیق آن را فراهم آورد:
- عدم انتقال ایده به صورت کامل به مدیران اصلی: چنانچه جوانب و ظرائف این طرح به خوبی به مدیران سازمان منتقل نشود، کارآیی و اثربخشی هیات افت خواهد داشت.
- احساس عدم فایده مندی این فرایند در مدیران: از آنجا که بهره گیران نهایی از هیأت مدیران سازمان هستند، چنانچه مدیران، ایفای نقش بهتر خود در سازمان را در پیوند با این راهبرد نبینند طبیعتاً هیات ثمربخش نخواهد بود.
- عدم تمرکز بر مسائل اولویت‌دار سازمان: با پرداختن به مسائل حاشیه‌ای در اثر آدرس‌دهی غلط، عملا ظرفیت های گردآمده از عرصه تخصصی تربیت در خارج از سازمان هرز رفته و علاوه بر اتلاف منابع، سبب یأس پیشران های علمی و مردمی در همکاری با سازمان می شود.
- عدم تخصیص منابع لازم: گره زدن بخشی از منابع موجود سازمان به این راهبرد، در حکم صرفه جویی و بعضاً در حکم سرمایه گذاری است. و عدم اتصال منابع به این فرایند، عملاً این عملیات به صورت ناقص محقق خواهد شد.
- عدم مشارکت فعال ظرفیت های علمی و مردمی: مواجهه غیرحرفه ای، شتابزده و یا ناکارا توسط فعالان پیشرو در عرصه های علمی و مردمی تربیت با ابعاد این موضوع، باعث بروز اختلال در ثمردهی ظرفیت‌ها و نارسایی در هماهنگی محصولات با نیازها شده و باعث افت بهره مندی دوسویه می شود
به این امید که با مسئله شناسی دقیق از نیازهای نظام تربیت رسمی کشور در تامین محتوای تربیتی و نیز به واسطه ظرفیت شناسی کامل از سرمایه های علمی و مردمی خارج از سازمان، الگوی مشارکت و هم افزایی معتبر و کارامدی برای تحقق اهداف اسناد تحول و برنامه درسی ملی، طراحی و اجرا گردد.
ارسال نظر