چکیده :
مفاهیم تمرکز و عدم تمرکز از پویایی در حوزه تعلیم و تربیت برخوردارند و بحث در مورد این مفاهیم را نمی‌توان به صورت خط کشی شده مطرح کرد و نباید آنها را مفاهیمی قطبی یا صفر و یکی در نظر گرفت. به زبان ساده‌تر، در تبیین تمرکز و عدم تمرکز در حوزه تعلیم و تربیت، حالت عدم تمرکز مطلق یا تمرکز مطلق وجود ندارند، بلکه، در هر حالتی از عدم تمرکز، میزانی از تمرکز نیز وجود دارد. در حوزه آموزش و پرورش، تمرکزگرایی به مفهوم رفتن به آن سمتی است که اختیارات بیشتری در دست حکومت و مدیریت مرکزی نظام آموزشی قرار می‌گیرد و به مقدار کمتری حق تصمیم‌گیری به واحدهای مؤسسه‌ای پایین‌تر داده می‌شود و در نتیجه کنترل بیشتری بر آنها اعمال می‌شود.
رفتن به سمت عدم تمرکز، نیز به معنای آن است که اختیارات بیشتری به واحدهای موسسه ای پایین تر چون مدرسه واگذار شود.
این مجموعه در سه بخش عمده تنظیم شده است:
بخش اول شامل چهار فصل در تبیین چارچوب مفهومی و بنیان نظری تمرکز زدایی در آموزش و پرورش و نظام های آموزشی است.
بخش دوم نیز شامل چهار فصل است و به موضوع برنامه ریزی درسی مبتنی برمدرسه اختصاص یافته است.
بخش سوم شامل هفت مقاله، گزارش مطالعاتی و مورد پژوهی های در سطح مدرسه برگرفته از مطالعات انجام شده در نظام های آموزشی و برنامه درسی در راستای تمرکز زدایی یا تجربیات نوآورانه در توجه به مدرسه و مبتنی بر مدرسه است.