کتاب «ارزشیابی آمیخته با یاددهی یادگیری» به قلم محمد حسنی منتشر شد.
ماهیت ارزشیابیِ کیفی توصیفی در توجه و تمرکزش بر فرایند یاددهی یادگیری و بهبود آن است. این بدان معناست که ارزشیابی هم باید خود را در فرایند و مسیر یادگیری نشان دهد، به این صورت که با یادگیری همراه و آمیخته گردد.
به گزارش پایگاه خبری رب، کتاب «ارزشیابی آمیخته با یاددهی یادگیری؛ ارزشیابی کیفی توصیفی در جریان یاددهی یادگیری» نوشتۀ دکتر محمد حسنی توسط انتشارات کوروش به بازار نشر رسید.
دکتر حسنی، که پیش از این کتاب «راهنمای اجرایِ ارزشیابیِ کیفی توصیفی در دبستان» را به چاپ رسانده است، دربارۀ ایدۀ نگارش این اثر می‌نویسد:
درجریان اشاعۀ تفکر جدید در حوزۀ ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، یک نکتۀ بسیار مهم مغفول مانده و آن، این است که ما در هنگام اشاعۀ این اندیشه در بدنۀ نظام آموزشی به ماهیت و باطن این اندیشه کمتر پرداخته و بیشتر به ظاهر و رویۀ آن توجه داشته‌ایم. به‌طوری که ارزشیابی کیفی توصیفی را با بیشتر ابزارهایش می‌شناسیم.
عموم کارگزاران نظام آموزشی در دورۀ ابتدایی که مجری این الگوی ارزشیابی هستند، با جزئیات اجرایی این ابزارها نیز آشنایی دارند و گاه به صورت ناقص آن را معادل همین ابزارها (پوشۀ کار، آزمون عملکردی و … ) می‌دانند.
اما این برداشت آشکارا نادرست است و ما عموماً از اصل ماهیت این الگوی ارزشیابی غافل مانده‌ایم یا آن را جدی نگرفته‌ایم. درحالی‌که ماهیت ارزشیابیِ کیفی توصیفی در توجه و تمرکزش بر فرایند یاددهی یادگیری و بهبود آن است. این بدان معناست که ارزشیابی هم باید خود را در فرایند و مسیر یادگیری نشان دهد. به این صورت که با یادگیری همراه و آمیخته گردد.
این دریافت، نگارنده بر آن داشت که دست به نوشتن اثری بزند که در آن، هم این وجه ارزشیابیِ کیفی توصیفی با زبان ساده تبیین شود و هم دلالت واقعی آن را در عمل یاددهی یادگیری واکاوی گردد. هر چند در کتاب راهنمای اجرای ارزشیابی کیفی توصیفی که بسیاری از معلمان با آن آشنا هستند، به صورت ضمنی بر این معنا توجه شده است. اما در این اثر به نحو ویژه و مشخص مورد بحث و تأمل قرار می‌گیرد.
بر اساس این تبیین، کاربرد ارزشیابیِ کیفی توصیفی در کلاس با نگاهی نو بررسی گردیده و حاصل کار مدلی برای تلفیق یاددهی یادگیری با ارزشیابی است.
گفتنی است کتاب «ارزشیابی آمیخته با یاددهی یادگیری»، در بخش‌بندی زیر تدوین شده است:
- ارزشیابیِ کیفی توصیفی: الگوی مفهومی
- ارزشیابی در فرایند برای فرایند و حصول نتیجه
- ارزشیابیِ کیفی توصیفی: ارزشیابی حمایت‌محور
- یاددهی یادگیری (تدریس) آمیخته با ارزشیابی
- اصولی برای تدوین طرحواره عمل یاددهی یادگیری آمیخته با ارزشیابی
اصل اول: شفاف سازی و به اشتراک گذاشتن اهداف و پیامدهای یادگیری با دانش‌آموزان
اصل دوم: طراحی زنجیره‌ای از فعالیت‌های یادگیری اثربخش (تکالیف، پرسش‌ها، مباحث، آزمون‌ها و…)
اصل سوم: فراهم‌کردن جریان بازخورد اثر بخش برای پیشبرد فرایند یادگیری در مسیر تحقق اهداف یادگیری
اصل چهارم: فعال سازی دانش‌آموزان برای خودسنجی و همسال‌سنجی و مدیریت یادگیری خود
اصل پنجم: شناخت مشکلات و موانع یادگیری دانش‌آموزان در فرایند یادگیری و رفع آن‌ها در حد مکان
اصل ششم: ایجاد اجتماع یادگیری
اصل هفتم: ثبت و اشتراک‌گذاری تجارب یادگیری
اصل هشتم: فراهم‌کردن فرصت‌های یادگیری مکمل برای استمرار و تقویت یادگیری‌ها
- طرحواره عمل یاددهی یادگیری آمیخته با ارزشیابی
- مؤلفه‌های «طرحوارۀ عمل یاددهی یادگیری آمیخته با ارزشیابی»
تعیین و اشتراک گذاری هدف
تعیین و هدایت فعالیت های یادگیری
انتخاب روش مناسب برای مستند کردن یادگیری دانش‌آموزان
اشتراک گذاری یادگیری‌ها و ارزیابی آن
ثبت تجارب یادگیری و ارزیابی آن
تصمیم‌گیری برای چگونگی تداوم یادگیری