مهمترین برنامه‌های کوتاه‌مدت حوزه‌های تربیت ویادگیری

رییس سازمان پژوهش برخی از مهمترین برنامه های کوتاه مدت مدنظر حوزه های تربیت و یادگیری را اعلام کرد.

به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی ذوعلم در نشست تبیین قلمرو حوزه های تربیت و یادگیری و دوره‌های تحصیلی سه شنبه 26 شهریور در سالن جلسات ضمن تاکید بر جایگاه حوزه‌های  تربیت و یادگیری که زیر نظر شخص رئیس سازمان پیش بینی شده اند اظهارداشت: به معنی واقعی مهمترین وظیفه رییس سازمان همین است که براساس اسناد تحولی این حوزه ها را حمایت و تقویت کند.

 وی افزود: چهار دسته اقدامات فوری، کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت را می توان برای انجام فعالیت ها در نظر گرفت که در بخش فوری و اضطراری سازمان، همین استقرار فیزیکی حوزه ها در اولویت برنامه ها در این بخش قرار دارد.

سازمان تصدی گری نمی کند

رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: در حوزه برنامه ریزی و تولید استاندارد قرار نیست ما تصدی گری کنیم قرار است مدیریت کنیم؛ به دو دلیل‌ نمی توان کار تصدی‌گری انجام داد بین کسی که کار انجام می دهد و کسی که نظارت می کند وحدتی ایجاد می شود که در کیفیت اختلال ایجاد می کند.

وی با اشاره به اینکه انتظار می رود حوزه های تربیت و یادگیری با همکاری اداره کل طرح و برنامه سازمان عناوین برنامه های 6 ماهه دوم خود را کامل کنند گفت:برای اشاعه مفاهیم اساسی برنامه درسی ملی باید از کارگاه‌های آموزشی در این زمینه حمایت لازم انجام شود. اگر این کار را به موازات کار فعلی شروع نکنیم و بعدها برنامه ای ارائه دهیم به مشکل می خوریم.

رویکرد خودباورانه و فعال در قبال زبان های خارجی

دکتر ذوعلم یادآورشد: رویکرد ما در زبان خارجی باید خودباورانه و فعال باشد در این صورت دیگر کسی نمی‌گوید که زبان خارجی زبان دوم باشد بلکه این زبان، زبان بیگانه است.

حفاظت از زبان فارسی

وی گفت: در گروه ادبیات فارسی حفاظت از زبان فارسی به خصوص در مناطق دو زبانه خیلی مهم است. دغدغه‌ای که باید با برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها، گفت‌وگوها رفع شود.

برنامه های کوتاه‌ مدت حوزه های تربیت و یادگیری

معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه حوزه‌های مختلف کتاب‌های درسی که مربوط به حوزه خودشان است کاملاً احصا کرده و مشخص کنند گفت: کتاب‌ها قبلاً بین 2 گروه می‌چرخیده و الان دقیقاً باید مشخص شود برای کدام بخش است البته تا 90 درصد مشخص است اما لازم است برای خودشان هم مشخص شود و به دوره‌ها اعلام شود. اگرچه در کتاب‌هایی که ارسال شده نظرات حوزه‌ها کم و بیش احراز شده اما یادمان باشد تنها نظر حوزه در کتاب ارسالی باید ثبت شده باشد یعنی مثلاً اگر کتاب جامعه‌شناسی را آقای وفایی امضا نکند نباید بفرستیم. بقیه دوستان با یک تسامح باید کارها را انجام دهند. قبول ندارم که در کتاب‌های 1399ـ1398 ما اشکال و خلاء اساسی وجود دارد و کتاب‌ها را چشم بسته قبول دارم ولی اگر شما نکته‌ای می‌بینید اولویت‌گذاری کنید که برخی کتاب‌ها در حد 10 درصد اگر اشکالاتی وارد شده یا به‌خصوص در کتاب‌های نونگاشت پایه دوازدهم آن را مشخص کنید که دوستان حوزه‌ها و دوره‌ها ببینند تا کارها انجام شود.

دوره ها مسئول تحویل کتاب و حوزه ها پاسخگوی محتوا

وی افزود: تحویل کتاب برای چاپ و توزیع کار دوره‌ها است؛ آن‌ها هستند که باید تولید کنند و متولی هستند. مضامین و جهت‌گیری‌ها در یک نگاه بلندمدت با آن بازطراحی کلان با حوزه‌ها خواهد بود ولی در این کار کوتاه‌مدت متولی کار تحویل کتاب و محصول دوره‌ها است. بحث تغییر و اصلاح کتاب از سوی حوزه‌ها و دوره‌ها می‌تواند مطرح شود. در بحث محتوایی حوزه‌ها پاسخگوهستند و از نظر قالب، حجم کتاب و تصویر کار دوره‌هاست که طراحی و تولید محصول را دنبال کنند.

جدایی دوره از حوزه با استدلال منطقی

وی گفت: این جدایی منطقی و استدلالش بسیار قوی است که برنامه‌ریز و استاندارساز باید از تولیدکننده جدا باشند تا امکان نظارت، امکان رقابت در تولید، امکان مشارکت وجود داشته باشد. منطق روشنی است و همه جا هم رعایت می‌شود مانند بخش صنعت، مطبوعات و ...

دکتر ذوعلم با اشاره به اینکه تکمیل و ادامه کارهای نیمه تمام نیز یک برنامه کوتاه مدت مهم است گفت: حوزه‌های تربیت و یادگیری این موارد را بسنجند و آن‌جایی که مربوط به دوره‌ها است به آنها اطلاع دهند. مثلا برای تألیف کتابی که قبلاً صحبتش شده مثل کتاب زیست‌شناسی دوره متوسطه و یا اجرای آزمایشی کتاب زبان.

کار تألیف و نظارت با دوره‌های تحصیلی است

وی ادامه داد: حوزه‌های تربیت و یادگیری می‌توانند برای بازتألیف برخی کتاب‌های درسی پیشنهاددهنده و کمک دهنده به دوره‌های تحصیلی باشند.

گنجاندن شعارها و معارف انقلاب اسلامی در متون

معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در اردیبهشت ماه امسال مبنی بر گنجاندن شعارها و معارف انقلاب اسلامی در متون اظهارداشت: قبول دارم که اکنون متون ما خالی نیست اما اینکه اصلاً گنجاندن شعارها و معارف در متون معنایش چیست؟ چه مفاهیمی است، به چه نحوی؟ با توازن، تعادل و کارشناسی شده و علمی این کار را باید انجام داد که این کار بر عهده حوزه‌های تربیت و یادگیری است. آنها می بایست نگاه کنند و اگر به نظرشان نیاز است بخشی اضافه شود، تصویرش تغییر کند و یا حجم آن بیشتر شود را اعلام کنند و در آن اصلاح تغییرات جزئی، لازم و مؤثر را انجام دهند.

چارچوب کلان برنامه درسی ملی

وی گفت: ممکن است در چارچوب کلان برنامه درسی ملی و استانداردهای آن ابهاماتی وجود داشته باشد چراکه در واقع برنامه درسی را خودمان می‌نوشته‌ایم و خودمان می‌خواستیم اجرا کنیم پس مفسرش هم خودمان می شدیم. باید به شکلی باشد که دیگران هم بفهمند و یاد بگیرند.می‌خواهیم خیلی دقیق و شفاف باشد و حوزه تربیت و یادگیری در حوزه خودشان هر چقدر که می‌خواهند ریزتر شوند البته در صورت اعتباربخشی ممکن است اصلاحاتی صورت پذیرد.

دبیرخانه شورای هماهنگی علمی کمی فعال شود

دکتر ذوعلم با تاکید بر اینکه انتظار دارد دبیرخانه شورای هماهنگی علمی سازمان در تهیه این چارچوب کلان به حوزه‌های تربیت و یادگیری کمک کند گفت: یک اقدام کوتاه مدت دیگر حوزه‌ها شکل‌دهی به تیم خودشان است که به‌تدریج انجام شود ممکن است اکنون آن حوزه‌ یک نفر باشد ولی به‌تدریج افراد را شناسایی کرده و بیاورند. سرپرستان حوزه‌های تربیت و یادگیری در این زمینه اختیار تام دارند. انتظار دارم آینده حوزه‌ها را لحاظ کنند. نمی‌توان اهداف تحولی را قربانی منافع یک فرد کرد.

شکل‌گیری هسته اصلی در هر حوزه تربیت و یادگیری

رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با تاکید بر اینکه انطباق تولیدات کنونی با چارچوب کلان، اقدام بعدی است که با کمک شورای هماهنگی سازمان تصویب خواهد شد افزود: اکنون حوزه‌هایی که فعالیت‌هایشان در شورای عالی آموزش و پرورش است بررسی انجام دهند تا در صورت لزوم، این محصولات بعد از اصلاحات برای شورای عالی ارسال شده و از آن دفاع شود.

استخراج دلالت‌های نظری و مبنایی

وی یادآور شد: استخراج دلالت‌های نظری و مبنایی بر عهده حوزه تربیت و یادگیری است که مستند بر مبانی نظری سند تحول است و باید این کار انجام شود. در سند تحول بخشی در خصوص چرخش‌های آموزش و پرورش آمده که موارد خوبی است و اگر دوستان موارد بیشتری را هم غیر از این موارد داشتند به ما بگویند. نیازسنجی یکی از مهمترین بخش‌های استخراج تحلیل دلالت‌ها است.

نقد و بررسی وضع موجود

دکتر ذوعلم ادامه داد: نقد و بررسی وضع موجود و اولویت‌گذاری یک کار فوری است که نیازمند اجرا است. به طور مثال در این یکسال ببینید که وضع موجود کتاب‌های درسی ما از نظر حجم، مفاهیم، نسبت به سایر حوزه‌های تربیت، پاسخگویی به جامعه، رویکرد هویت محوری، کار محوری، عمل‌گرایی از این جهات وضع موجود ما چگونه است؟ برای اصلاح این روند نشست، هم اندیشی، نقد کتاب برگزار کنید حتی ممکن است برخی حوزه‌ها پروژه تعریف کنند.

وی افزود: نشست‌های نقد کتاب درسی مهم است و می‌تواند از جهت تولید کتاب و بسته‌های یادگیری از سوی دوره‌های تحصیلی و از جهت مفاهیم، استانداردها و نگاه نقادانه به وضع موجود از جانب حوزه‌های تربیت و یادگیری ارائه گردد.

دکتر ذوعلم با تاکید براینکه آموزش معلمان برای کتاب‌های نونگاشت، تبادل تجربه و تعامل حوزه‌های تربیت و یادگیری، شکل‌دهی به شورای راهبری حوزه‌های تربیت و یادگیری از دیگر برنامه‌های کوتاه مدتی است که حوزه‌های تربیت و یادگیری می بایست مدنظر قرار دهند، گفت: این شوراها سه ضلع سازمان پژوهش، علمی و فنی جامعه و گروه‌های آموزشی دبیرخانه‌های قطبی را شامل می شود.

 شکل‌گیری مجمع عالی حوزه‌های تربیت و یادگیری

وی گفت: این مجمع عالی می‌تواند یک پیوند علمی مویرگی نامرئی بین جامعه علمی، اقتصادی، سیاسی و ... با برنامه درسی ایجاد کند. و این مساله یک مشارکت ملی در برنامه درسی است.