به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، دکتر عظیم محبی دبیر شورای هماهنگی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اظهار کرد: طرح مذکور شامل مقدمه، بیان مساله و تعریف مفاهیم به قرار ذیل است:
مقدمه:
برنامه درسی در یک تعریف کلی طرحی است برای یادگیری. در این طرح و نقشه همه فرصت هایی که زمینه یادگیری و تربیت را فراهم می آورد برنامه درسی اطلاق می شود.[1] اما از سالهای گذشته این فرض در نظام تعلیم و تربیت ایران سایه افکنده است که کتاب درسی تنها فرصت یادگیری است. براساس این تلقی نقش معلمان و مدیران مدارس هم به انتقال و ارزشیابی از محتوای کتابهای درسی بسنده شده است. برای گذر از این چالش در سالهای اخیر اسناد تحولی با ارزشی تولید شده است که جهت گیری کلان باز طراحی نظام برنامه درسی، نظام آموزش و توانمند سازی معلمان و ... در آن مشخص شده است. اما به علت شتاب زدگی در اجرای ساختار آموزشی 3-3-6 فرصت مناسب جهت تفکر راهبردی و تولید بسته های مختلف از جمله اشاعه و پایش برنامه درسی ملی فراهم نشده است. لذا سازمان پژوهش براساس بند 5-14 و 6-14 از سیاست های اجرایی سند برنامه درسی ملی در گام نخست کمیته اشاعه و پایش را تشکیل داده است تا بتواند با طراحی و اجرای برنامه اشاعه و پایش زمینه اجرای با کیفیت رویکردهای مورد نظر اسناد تحولی بویژه سند برنامه ملی را در مدارس را فراهم آورد.
بیان مسأله
مدرسه به عنوان کانون نظام تعلیم و تربیت مسئولیت تربیت دانش آموزان را برعهده دارد. به عبارت دیگر همه انتظارات نظام تعلیم و تربیت در جهت تحقق اهداف تعلیم و تربیت مبتنی بر شش ساحت تربیتی در مدرسه تحقق پیدا می کند. تحقق این اهداف از طریق فرصت هایی که در مدرسه و کلاس فراهم می شود تا دانش آموزان با شناخت ظرفیت های خود به درک و اصلاح موقعیت خود و دیگران بپردازند. این فرصت ها در یک عبارت کلی تعریف کامل برنامه درسی است که شامل رویکرد، اهداف، اصول و ... حاکم بر برنامه های درسی (آشکار و پنهان) است. و همه فعالیت های آموزشی، پرورشی و تربیت بدنی مدارس را شامل می شود. در سالهای اخیر فعالیت های مختلفی در جهت اشاعه اسناد تحولی و سند برنامه درسی ملی از جمله تولید بسته های آموزشی همسو با سند برنامه درسی ملی، برنامه های کیفیت بخشی معلمان از طریق گروه های آموزشی، برنامه تدبیر، برنامه تعالی مدیریت مدرسه و دوره های آموزشی ضمن خدمت معلمان و ... طراحی و اجرا شده است. لذا در تکمیل و ایجاد هارمونی بین همه فعالیت های مربوط به مدرسه از منظر سند برنامه درسی ملی، قرار است برنامه جامع اشاعه و پایش تهیه و پس از تصویب در شورای هماهنگی علمی سازمان زمینه اشاعه، ترویج، فرهنگ سازی و نظارت و پایش آن در سطح مدرسه و همة ارکان سهیم و مؤثر نظام تعلمی و تربیت فراهم آید.
مفاد کلیدی جهت اشاعه و پایش با تأکید در مدرسه
- تبیین ماهیت دوره های تحصیلی
- تبیین اهداف دوره های تحصیلی براساس شش ساحت تربیتی
- تبیین ظرفیت های دانش آموزان در یادگیری (عقل، فطرت و ...)
- تبیین نقش دانش آموزان در یادگیری (متربی عامل)
- تبیین فرایند یادگیری و تربیت (کسب شایستگی ها، درک موقعیت و شکل گیری هویت ...)
- تبیین چرخش های تحولی در حوزه برنامه های درسی
- تبیین اصول تدریس و ارزشیابی مبتنی بر رویکرد موقعیت محور
- تبیین منطق حوزه های یادگیری و تربیت
- طراحی آموزش (طرح درس) مبتنی بر رویکرد تلفیقی، مسئله محور و موقعیت محور
- ارزشیابی فرایند محور (ارزشیابی در خدمت یادگیری)
- تبیین نقش معلم به عنوان راهنما و مشاور
- تبیین نقش مدیر در برنامه ریزی و تحلیل برنامه درسی در مدرسه (برنامه درسی ویژه مدرسه)
- توسعه حرفه ای معلمان در طراحی واحد یادگیری
- باز طراحی نقش مربیان تربیتی در هدایت فعالیت های مکمل و فوق مبنی بر اسناد تحولی
- و ...
فرایند کلی اشاعه و پایش
- طراحی و اجرای برنامه اشاعه و پایش بطور مستقل و تصویب آن در شورای هماهنگی علمی سازمان
- تولید بسته های آموزشی متناسب با مفاد ذکر شده برای معلمان
- باز طراحی نظام آموزش حین خدمت معلمان در مدرسه
- برگزاری حداقل یک دوره 120 ساعته برای معلمان – مربیان مدرسه به صورت حضوری و غیرحضوری
- برگزاری همایش، نشست های علمی در جهت اشاعه مفاد سند برنامه درسی ملی
- تولید بسته های آموزشی ویژه دانش آموزان ، اولیاء (کتابهای داستانی، بازیهای رایانه ای، فیلم ...)
- جهت گیری فصل نامه های علمی و پژوهشی، مجلات رشد، کتابهای آموزشی با رویکرد سند برنامه درسی ملی
- مستند سازی فعالیت ها در زمینة سند برنامه های ملی جهت ارایه به بخش های ذیصلاح
- بهره گیری از رسانه ملی در جهت اشاعه رویکردهای برنامه های درسی
- ایجاد سامانه الکترونیکی نظارت و پایش نحوة اجرای برنامه های درسی از ستاد تا مدرسه
[1] . برنامه درسی به مجموعه فرصت های تربیتی نظام مند و طرح ریزی شده از سطح ملی تا مدرسه اطلاق می شود که متربیان برای کسب شایستگی های لازم جهت درک و اصلاح موقعیت در معرض آن قرار می گیرند و ... (مبانی نظری سند تحول صفحه 372)
ارسال نظر