نشست نقد کتاب "آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، جلد ششم، امام خمینی(ره)" با حضور نویسنده و ناقدان این کتاب به همت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و به صورت مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، در نشست نقد کتاب "آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، جلد ششم، امام خمینی(ره)" که توسط پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد، حجت السلام و المسلمین محمد بهشتی عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و نویسنده‌ی کتاب توضیحاتی را در خصوص فرآیند نگارش و فصول نظام یافته‌ی کتاب توضیحاتی را ارائه کرد.
در ادامه دکتر حسن ملکی معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش ضمن تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها و آرزوی توفیق تبعیت از فرهنگ فاطمی و علوی، اظهار داشت: سخنانم در این نشست را در دو بخش ابعاد مثبت این اثر علمی و پیشنهادات در جهت بازنگری محتوای این کتاب عرض خواهم کرد.
وی افزود: نظام اسلامی که براساس برنامه‌های توحیدی بنا می‌شود اولاً و بالذات اهداف تربیتی دارد و ثانیاً و بالعرض دنبال اهداف دیگر است. نظام اسلامی اگر در تربیت انسان‌ها به مشکل برخورد باید دنبال پاسخ آن باشد ولو اینکه در سایر ابعاد توفیقاتی هم به‌دست آورده باشد. حضرت امام خمینی رحمت‌الله علیه به عنوان بنیانگذار این نظام اسلامی دیدگاه بلندی نسبت به این مسائل داشتند که در کتاب آقای بهشتی به خوبی شاهد این مسئله هستیم. نکته دیگر اینکه این نشست نقد اندیشه حضرت امام نیست بلکه نقد کتابی در مورد اندیشه‌های تربیتی ایشان است.
عضوهیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه پنج نکته مثبت و شاخص در این اثر مشهود است یادآور شد: در این کتاب اندیشه تربیتی حضرت امام به شکل مناسبی تدوین و در یک هندسه قابل توجه ارائه شده چرا که اندیشه تربیتی ایشان در کنار وجه فقهی و سیاسی ایشان تبیین نشده باقی مانده بود. نکته دیگر اینکه نویسنده ابتدا یک چتر کلی از دیدگاه حضرت امام را مطرح کرده و سایر ویژگی‌ها را زیر این چتر تربیتی دیدگاه ایشان قرار داده که این کار قیاسی باعث شده خواننده نسبت به این دیدگاه‌ها آگاه‌تر شود.
وی با تأکید بر اینکه این کتاب به خوبی به بعد تحقیقی و تحلیلی دیدگاه حضرت امام پرداخته و اتقان و استحکام مناسبی دارد بیان داشت: انسجام و یکپارچگی قوی و بررسی همه جانبه، وسیع و کلی هر یک از اجزای تربیت، از نکات مثبت این اثر ارزشمند است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در مورد پیشنهاداتش جهت بازنگری در محتوای این کتاب در تجدید چاپ بعدی گفت: حضرت امام(ره) به مقوله فطرت الهی انسان در آثارشان بهای زیادی قائل هستند و اگر بگوییم آثار عرفانی و تربیتی ایشان بر محوریت فطرت تدوین شده خلاف نگفته‌ایم و با توجه به این بهتر بود مقوله‌ی فطرت، ویژگی سرشتی و ذاتی انسان در این دیدگاه با سایر فلاسفه که فطرت را قبول دارند ولی نگاه توحیدی نسبت به آن ندارند مورد بحث قرار می‌گرفت و کاستی‌های آن‌ها را نمایان می‌کرد.
وی ادامه داد: بهتر بود برای تکمیل این اثر اندیشه تربیتی حضرت امام کامل‌تر بیان شود و به سایر ابعاد تربیت مانند تربیت اقتصادی، تربیت زیستی و بدنی و تربیت انقلابی که مقام معظم رهبری نیز آن را مطرح کرده‌اند، توجه ویژه می‌شد. با این دیدگاه امامین انقلاب کلید واژه جدیدی به نام تربیت انقلابی را وارد ساحت‌های تربیتی کردند. در عرصه‌ی تربیت انقلابی افرادی آرمان‌گرا، حساس و نقاد نسبت به وضع موجود، ارزش‌شناس، هوشمند، شاخص و معین کننده مناسبات خود با نظام ارزش‌ها و غیره تربیت خواهند شد.
دکتر حسن ملکی تأکید کرد بهتر بود در این اثر علمی اخلاقی و تربیتی به نیازهای اساسی و اصیل انسان نیز توجه می‌شد نیازهایی که در الگوهای نیازسنجی معمول قابل سنجش نبودند و این ابزار عاجزتر از آنند که نیازهای اصیل وجودی انسان و ابعاد آن را سنجش کنند.
این استاد دانشگاه گفت: داشتن نگاه آسیب‌شناسانه نسبت به دیدگاه حضرت امام و پاسخ به سؤالاتی مانند اینکه آیا اندیشه‌های تربیتی حضرت امام(ره) اجرایی شده؟ دلایل اجرا نشدن آن چیست؟ آسیب‌ها در این زمینه چیست؟ پیشنهاد دیگری است که می‌توان در این کتاب به آن پرداخت.
وی ادامه داد: در فصل مربوط به تربیت هنری و زیبایی شناختی نکات خوبی مطرح شده اما مطالب این فصل کم است و باید جستجوی بیشتری برای مطالب این بخش صورت می‌گرفت.
کتاب "آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن" جلد ششم، امام خمینی(رحمه الله علیه) به نویسندگی حجت السلام و المسلمین محمد بهشتی دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه توسط انتشارات قم در 354 صفحه؛ در 6 فصل، کلیات، تربیت اعتقادی و عبادی، تربیت اخلاقی عرفانی، تربیت اجتماعی سیاسی، تربیت علمی، عقلی و فناوری و تربیت زیبایی شناختی و هنری منتشر شده است.
متن کامل سخنان مطرح شده در این نشست در فایل پیوستی قابل دریافت می باشد.
ارسال نظر