رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، فصاحت و بلاغت بخشیدن به متن‌های آموزشی را یک ضرورت خواند و گفت: باید متون آموزشی دارای فصاحت و بلاغت باشد تا هم پیام درست و هم زیبا به دست مخاطب برسد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، جلسه تدوین شیوه نامه ویرایش فنی با حضور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، معاونین سازمان و اساتید فرهنگستان زبان فارسی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه، دکتر حسن ملکی با اشاره به شب‌های با ارزش قدر، گفت: هر قدر سخن متعالی باشد، مطالب غیر ضروری در آن به حداقل می‌رسد، همانطور که در قرآن کریم و کتاب الهی می‌بینیم که واژه‌ای غیر ضروری وجود ندارد و هر کلمه‌ای در هر آیه‌ای جایگاه خود را دارد زیرا هندسه کلمات و آیات را خداوند متعال تنظیم کرده است. به همین خاطر خداوند به کفار می‌گوید که امکان آوردن کتابی نظیر قرآن را ندارند. در برخی ادعیه نظیر دعای جوشن کبیر نیز چنین ویژگی و نگاهی وجود دارد. در این دعا در اسامی خداوند متعال، دنیایی از معارف وجود دارد گویی خداوند در عالم رمزینه‌های سریع پاسخ قرار داده است به همین خاطر پشت هر واژه‌ای، دنیای معارف دینی وجود دارد که نیازمند اندیشیدن است.
او ادامه داد: هر قدر کلام متعالی باشد، ویراسته تر و ویرایش شده تر است بنابراین چیز اضافه‌ای ندارد اما در عین حال بلاغت و فصاحت را داراست. در واقع یک کلام متعالی پیام را خوب و زیبا به مخاطب می‌رساند. ویرایش به معنای حکیمانه کردن متون است تا وقتی اثر در کتاب‌های آموزشی ارائه شد، بخش زائد نداشته باشد و بتواند کلام را زیبا به مخاطب برساند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، درباره تدوین شیوه نامه ویرایش فنی بیان کرد: یکی از بخش‌های کار ویراستار تحریر کردن به معنای آزاد کردن کلمات از واژه‌های غیر ضروری است به عبارتی به جملات حریت می‌بخشد. در واقع تلاش ویرایش فصیح و بلیغ کردن متن است. بر همین مبنا ما باید در یک شیوه نامه‌ای به یک نقطه مطلوب برسیم تا متون آموزشی دارای فصاحت و بلاغت باشد یعنی هم پیام درست و هم زیبا به دست مخاطب برسد.
دکترملکی، خواستار اصلاح و اعمال نظرات کارشناسان در شیوه نامه ویرایش فنی شد و گفت: در این جلسه، نظرات کارشناسان و دوستان جمع آوری خواهد شد تا انشاالله بتوانیم با اعمال نظرات، کار را پایان ببخشیم.
در ادامه پیش‌نویش شیوه‌نامه ارائه شده مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و هر یک از حاضران در جلسه به بیان نظرات و پیشنهادت خود پرداختند.
موسی اسوار عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی ضمن تشکر از سازمان پژوهش بابت اقداماتش، بیان داشت: مواردی که در این جلسه مطرح می‌شود از باب دلسوزی و برای ارائه کار بهتر می‌باشد. شیوه‌نامه ویرایشی متون مانند قانون اساسی است چرا که به تربیت نسل‌های آینده کشور و کتاب‌های درسی آیندگان ارتباط دارد.
توجه به نشانه‌های سجاوندی، رسم‌الخط، ارجاعات، زمان اندک برای تهیه این شیوه‌نامه، قرار دادن دقت کافی برای ویرایش خود شیوه‌نامه ویرایش متون، از جمله مواردی بود که این عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی به آنها پرداخت.
در بخش دیگری دکتر ملکی با تأکید بر مرجعیت علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی یادآور شد: در بحث شیوه‌نامه آموزشی، سازمان پژوهش می‌تواند مرجع باشد. سازمان پژوهش و فرهنگستان زبان فارسی باید در کنار یکدیگرو با برگزاری جلسات تخصصی این موارد اختلافی را برطرف کنند. تأکید می‌کنم متون آموزشی رسمی تنها در یکجا تولید می‌شود که آن هم سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی است.
دکتر علی محبی معاون برنامه‌ریزی درسی و تولید بسته‌های تربیت و یادگیری بر چند ویژگی مهم که باید رعایت شود تأکید کرد و گفت: شیوه‌نامه ویرایشی باید در حد اعلی و نام سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی باشد؛ تفاوت شیوه‌نامه‌ها به کاربردی بودن آنها باز می‌گردد، بنابراین مثال‌هایی که در این شیوه نامه ذکر می‌شود باید کاملاً کاربردی باشد. انجام کار کمیته کارشناسی در زمانی سریع نیز مورد نیاز است.
دکتر حسین سوزنچی مدیرکل تألیف کتاب‌های آموزش عمومی و متوسطه نظری نیز موضوع دوگانگی ادبیات کودکان و نوجوانان را مطرح کرد و گفت: سؤال مهمی مطرح می‌شود و آن این است که آیا شیوه‌نامه ادبیات کودکان با شیوه‌نامه ویرایشی ادبیات نوجوانان متفاوت است؟ این دوگانگی در نوع نوشتار باید در جمعی کارشناسی مطرح شده و در فضایی نخبگانی به اجماع برسند.
دکتر ملکی در جمع بندی جلسه اظهار کرد: در انجام هر کار و وظیفه‌ای، ما حق نداریم که آن را به قدری بزرگ بشماریم که امکان نزدیک شدن به آن نباشد البته در این راستا نباید هم کار را کوچک بشماریم که خدایی ناکرده کار دچار نقص شود. در این راستا باید از آرمان گرایی صرف فاصله بگیریم زیرا این ره به جایی نخواهد رسید اما از سوی دیگر ذره بینی و کوچک بینی نیز موجب سهل انگاری می‌شود. در این مسیر نباید از یاد ببریم که با یک قید زمان در مدیریت مواجه هستیم و برای آن کار نمی‌توان کرد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: کتاب‌های درسی، نیازمند ویرایش و سر و سامان است تا در حد مطلوب گام‌هایی برداریم و به‌سازی انجام شود.آذرماه سال جاری، کتاب‌های درسی به چاپخانه سپرده می شود؛ بر همین مبنا باید قید زمان را در این مسئله مد نظر قرار دهیم. ما در این کار قصد نداریم که همه کارها را از نقطه صفر شروع کنیم زیرا اساتید متعددی در این عرصه کار کرده‌اند و می‌توانیم از اقدامات انجام شده نیز، در این راستا بهره‌مند شویم.
دکتر ملکی شیوه نامه ویرایش را نیازمند نگاهی ترکیبی دانست و گفت: در همین شیوه نامه فنی می‌توانیم بخش مهم و اساسی را تفکیک کنیم و در اولویت قرار دهیم اما برای مابقی اجزاء زمان دیگری را مد نظر قرار دهیم. قصد ما این نیست که به یک وفاق در زمینه شیوه نامه ویرایش دست پیدا کنیم و صرفا نگاه تخصصی را دنبال نمی‌کنیم. تقاضای من این است که محدودیت زمانی را در این عرصه مد نظر قرار دهیم و کار را به صورت فشرده پیش ببرید.
او افزود: امیدوارم که کمیته کارشناسی تشکیل شود و اساتید بر اساس اولویت بندی انجام شده، به صورت فشرده، برنامه را مد نظر قرار دهند تا بتوانیم به نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم و بخش عمده کار انجام شود.
انتهای پیام
ارسال نظر