رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در نشست خبری در خصوص درج رمزینه‌های سریع پاسخ در تمام کتاب‌های درسی، اجرای آزمایشی زبان‌های آلمانی و فرانسه در مدارس، مأموریت‌ها و اقدامات تحولی این سازمان و دیگر موضوعات مهم سازمان، توضیحاتی را ارائه کرد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، نشست خبری دکتر حسن ملکی معاون وزیر و رئیس سازمان با اصحاب رسانه، صبح امروز، یکشنبه 21 شهریورماه به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد که متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
بسته‌های تربیت مهد کودک و پیش‌دبستان عرضه می‌شود
در ابتدای این نشست، دکتر حسن ملکی، درباره‌ی اقدامات عملیاتی پیش رو و آنچه که برای آغاز سال تحصیلی 1401-1400 انجام شده است، توضیح داد: همان‌طور که سال گذشته قول دادیم، سازمان پژوهش مسیر تحولی را با برنامه‌ای معین و گام‌های مشخص آغاز کرد و طبق وعده‌هایی که داده شد، امسال ما در 11 حوزه‌ی تربیت و یادگیری با یک رویکرد تحولی، مبتنی بر اسناد تحولی، راهنماهای برنامه‌ی درسی را طراحی و تولید کردیم. البته ما در مدار تحولی که خود را متعهد می‌دانستیم، چند مرحله را مدنظر داشتیم که مرحله‌ی نخست آن مطالعات و پژوهش‌های لازم برای برنامه‌ریزی تحولی است. تولید راهنماهای درسی و تولید الگوها و دستورالعمل‌های مربوط به بسته‌های تربیت و یادگیری، نیز دو گام دیگر این بخش است که اجرای آن را در دست اقدام داریم. تمام تلاش ما این است که سال تحصیلی 1402- 1401 و مهر سال آینده، حدود 10 درصد از کتاب‌های درسی را، بر پایه‌ی همین راهنماها در قالب بسته‌های تربیت و یادگیری تولید کنیم.
او ادامه داد: اقدام دیگری که برای آغاز سال جدید انجام شده و مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت مربوط به حوزه‌ی پیش‌دبستان است. در این قسمت هم برای مهد کودک که بخش خانواده محور خواهد بود و هم برای سه سال دوم که به نام پیش‌دبستان، از آن نام می‌بریم، تولید محتوا انجام شده است. البته در این مسیر محتواهای را که در سازمان‌ها و مراکز گوناگون تولید شده بود، نیز در قالب یک فراخوان گردآوری کرده و طی جلساتی توانستیم تغییراتی در آنها ایجاد کنیم تا به ملاک‌های اصلی آموزش نزدیک‌تر شود بنابراین امروز نزدیک به 7 یا 8 بسته‌ی تربیت و یادگیری خاص این دوران آماده و تحویل سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک شده و در همین ایام به استان‌ها جهت بهره‌برداری ابلاغ خواهد شد. در ادامه‌ی این مسیر نیز به استان‌ها اعلام کردیم که چنانچه در هر نقطه از کشور، گروهی بسته‌ی تربیت و یادگیری تولید کرده است، می‌تواند به سازمان ارسال کند تا در کمیته‌ی تدوین محتوا که تشکیل شده، مورد بررسی قرار گیرد و بتوانیم با مشارکت عمومی به تعداد بسته‌های تربیت و یادگیری تولید شده، بیافزاییم.
تدوین برنامه درسی آموزش غیرحضوری
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از تدوین برنامه‌ی درسی آموزش غیرحضوری خبر داد و گفت: برنامه‌ی درسی آموزش‌های غیرحضوری، نیز اقدام دیگری است که برای شرایط کرونایی در سازمان پژوهش آماده شده است. همان‌طور که می‌دانید در شرایط کرونایی، بخشی از آموزش‌ها، به‌صورت غیرحضوری انجام خواهد شد. بنابراین سازمان موظف به تدوین یک برنامه‌ی درسی فشرده و متناسب با شرایط کرونایی شد.
دکتر ملکی درباره‌ی تفاوت‌های این برنامه‌ی درسی با حالت عادی، بیان کرد: در برنامه‌ی درسی غیرحضوری، زمان محدود است و نقش والدین به سمت مربی‌گری سوق پیدا می‌کند لذا برنامه‌ی درسی متناسب با این شرایط، باید بتواند یک نظام ارتباطی معنادار بین مدرسه و خانواده برقرار کند. بنابراین شرایط ما را ملزم کرد که یک برنامه‌ی درسی شرایط کرونایی طراحی کنیم که هم‌اکنون در مراحل ویرایش و تدوین نهایی قرار دارد. این برنامه طی همین چند روز به استان‌ها ابلاغ خواهد شد تا بتوانند از آن بهره‌برداری کنند و دانش‌آموزان زمانی‌که در مدرسه حضور ندارند، از این برنامه استفاده کنند. البته در این رابطه یک برنامه‌ی آموزش معلمان را نیز مدنظر داریم که انشاءالله با سرعت انجام خواهیم داد و در طول سال نیز این روند برای تدریس برنامه‌ی آموزش‌های غیرحضوری ادامه پیدا خواهد کرد.
افزوده شدن 6 رشته به شاخه‌ی کاردانش در سال جدید
دکتر ملکی درباره‌ی برنامه‌ی درسی اجرا شده گفت: سال گذشته سازمان، یک برنامه‌ی درسی برای این امر تهیه کرد اما برنامه‌ی درسی امسال غنی‌تر، کامل‌تر و کاربردی‌تر است زیرا از تجربیات یک‌ساله‌ی اخیر و مقالات علمی تجربه شده و تجارب سایر کشورها در این مسیر، بهره‌برداری کرده‌ایم تا آنچه به‌عنوان برنامه‌ی درسی آموزش‌های غیرحضوری اجرا می‌شود، پخته‌تر و عالمانه‌تر باشد.
او از طراحی 6 رشته‌ی جدید در شاخه‌ی کاردانش خبر داد و افزود: در شاخه‌ی کاردانش 6 رشته‌ی جدید طراحی و استانداردهای آن به استان‌ها ابلاغ شده است. این 6 ر شته‌ی جدید عبارتند از: محیط بانی، بهداشت دام روستایی و عشایر، تعمیر و نگهداری تجهیزات پرورش دام و طیور، چهره‌پردازی، تعمیرات ناوگان و خط و سازه‌های ریلی است البته در شاخه‌ی فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش برنامه‌های متعددی در دست اقدام داریم که هنوز به مرحله‌ی اجرا نرسیده است.
چاپ 146 میلیون جلد کتاب و 994 عنوان درسی
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی درباره‌ی ثبت و توزیع کتاب‌های درسی، گفت: در بخش کتاب‌های درسی، ما در سازمان توانستیم، 146 میلیون جلد کتاب را در 994 عنوان درسی، چاپ و توزیع کنیم که البته کار بسیار بزرگی است و هم اکنون نیز امکان ثبت نام و دسترسی به کتاب وجود دارد و هیچ دانش‌آموزی نیز بدون کتاب نخواهد بود زیرا به جز این مسیر کتاب به هیچ عنوان عرضه نخواهد شد.
درج رمزینه‌های سریع پاسخ در تمام کتاب‌های درسی
دکتر ملکی درباره‌ی درج رمزینه‌های سریع پاسخ در کتاب‌های امسال، اظهار کرد: در سال جاری، نصب رمزینه‌های سریع پاسخ در تمام کتاب‌های درسی، به‌عنوان یک اقدام فناورانه، انجام شده است. این اقدام امکانی را برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند تا وارد محتواهای تکمیلی و متنوع شوند و در تربیت و یادگیری به فضاهای نوینی دست پیدا کنند زیرا ما باید از امکانات فناوری و اطلاعات و ارتباطات در غنی‌سازی منابع آموزشی بهره‌برداری کنیم البته این طرح، برای ما جنبه‌ی آزمایشی دارد تا به وسیله‌ی بازخوردهایی که به‌دست می‌آوریم، بتوانیم سال بعد کار خود را اصلاح کنیم.
او افزود: در محتواهای رمزینه‌ها موارد مختلفی نظیر: فیلم، موشن‌گرافی و ... وجود دارد تا بتواند وسعت تجارب یادگیری را برای دانش‌آموزان فراهم کند. نکته‌ی جالب دیگر این است که حدود 15 درصد محتواهای این رمزینه‌ها، از طریق یک فراخوان عمومی و توسط معلمان تولید شده است که رویداد بسیار مبارکی است و قطعاً در آینده بیشتر خواهد شد. این امر سبب می‌شود که بتوانیم به تولیدات فکری معلمان نیز توجه شود و به ایجاد انگیزه در این گروه بیانجامد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: انتقال درس آمادگی دفاعی از پایه دوازدهم به دهم اقدام دیگری است که امسال انجام شده است زیرا معمولاً پایه‌ی دوازدهم، سالی است که دانش‌آموزان برای کنکور و دانشگاه اقدام می‌کنند بنابراین معمولاً درس‌های مهم چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد البته ما بنا داریم که درس مدیریت خانواده را نیز به پایه‌های پایین‌تر انتقال دهیم که البته در مورد آن هنوز تصمیم گرفته نشده است.
اجرای آزمایشی زبان آلمانی و فرانسوی
دکتر ملکی، از اجرای آزمایشی زبان آلمانی و فرانسوی در دوره‌ی تحصیلی امسال خبر داد و گفت: اجرای آزمایشی دروس آلمانی و فرانسوی در پایه‌ی هفتم از جمله اقدامات تازه ماست زیرا بر اساس برنامه‌ی درسی ملی و سند تحول بنیادین باید امکانی فراهم کنیم که دانش‌آموزان علاوه بر انگلیسی، بتوانند زبان دیگری را نیز بنا بر علاقه و اختیار خود بخوانند، البته محدودیت‌هایی در بحث معلمان این زبان‌ها داریم که در صدد رفع آن هستیم. بدیهی است که این فضا با همین مقدار محدودیت به سمت جلو حرکت خواهد کرد لذا برنامه‌ای برای اجرای آزمایشی همین دو درس آغاز شده است. همراه با اینها ما با رویکرد چند تألیفی نیز پیش رفته‌ایم یعنی علاوه بر زبان انگلیسی در پایه‌ی هفتم یک کتاب دیگر نیز تألیف شده است البته چند تألیفی در درس مدیریت خانواده نیز، انجام شده بود اما به لحاظ تسری دادن این روند دنبال شده است تا تنوعی از کتاب‌های درسی را داشته باشیم.
او ادامه داد: شیوه‌نامه‌ی ویرایش کتاب‌های درسی نیز برای نخستین بار در سازمان تولید شده است و بخشی از کتاب‌های درسی، نیز با این شیوه‌نامه، در دست ویراستاری قرار دارند زیرا هدف ما این است که تولیدات آموزشی سازمان از جهت ویرایشی یکسان و هماهنگ باشد و اینگونه نباشد که هر رشته و درسی به شیوه‌ی خاصی ویراستاری شود.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: یکی از اقدامات مهم در بخش انتشارات و فناوری آموزشی، چند رسانه‌ای شدن مجلات رشد است. همان‌طور که می‌دانید مجلات رشد، در گذشته نوعاً جنبه خوانشی داشتند اما امروز علاوه بر این جنبه، بخش‌های دیگری نیز به آن افزوده شده است. امروز از طریق نصب رمزینه‌های سریع پاسخ در هر کدام از مجلات امکان دیداری و شنیداری را نیز فراهم کرده‌ایم لذا مجلات رشد، امروز سه وجهی شده‌اند.
دکتر ملکی از همکاری تنگاتنگ سازمان پژوهش با سایر نهادهای فرهنگی خبر داد و افزود: توسعه و مشارکت نهادهای فرهنگی و تربیتی با سازمان پژوهش، اقدام دیگری دنبال کرده‌ایم بنابراین هم اکنون، سازمان با 65 نهاد فرهنگی و تربیتی دارای ارتباط و تعامل مؤثر و دائمی است. در این راستا، ما قریب به 4 هزار قطعه از تولیدات فرهنگی و تربیتی این مؤسسات را دریافت کرده و در بخش رمزینه‌های سریع پاسخ و شبکه‌ی ملی رشد مورد استفاده قرار داده‌ایم زیرا معتقدم که اگر یک سازمان با بخش‌های خارج از خود ارتباط برقرار نکند، به سمت ضعیف شدن و عدم کارآمدی سوق پیدا می‌کند.
او ادامه داد: طراحی و اختصاص وب سایت برای مجلات رشد از دیگر اقدامات سال اخیر سازمان است. یکی از مهم‌ترین کاربردهای این امر، دسترسی به مجلات رشد در تمام دنیاست که یک اقدام ارتباطی مؤثر به‌شمار می‌رود.
بارگذاری 10 هزار محتوا در شبکه‌ی ملی رشد
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از اجرایی کردن مصوبه‌ی 828 شورای عالی آموزش خبر داد و گفت: اجرایی کردن مصوبه‌ی قانونی 828 شورای عالی آموزش که بر اساس آن ساماندهی منابع آموزشی و پرورشی به سازمان پژوهش سپرده شده است، یکی دیگر از محورهای اقدامات سازمان بود. بر همین مبنا نیز شورای سیاست‌گذاری منابع آموزشی و تربیتی تشکیل و طی آن آیین‌نامه اجرایی به تصویب رسید و مصوب شد، هر ناشری که مایل باشد آثارش در سازمان بررسی و تایید شود، می‌تواند آن را به سازمان ارسال کند و پس از تایید کمیته‌ی بررسی، نشان استاندارد را دریافت کرده و مورد تایید سازمان قرار گیرد. این مسیر در حال ادامه پیدا کردن است و ما برای احیای قانون 828 که چند سال است که معطل مانده است، کارهای جدی و عملیاتی را دنبال خواهیم کرد.
دکتر ملکی شبکه‌ی ملی رشد را امکان مهمی برای دسترسی دانش‌آموزان و معلمان به منابع آموزشی خواند و بیان کرد: شبکه‌ی ملی رشد، امسال با قوت و قدرت بیشتری توسعه پیدا کرد، می‌توان گفت که منبعی از محتواهای مورد نیاز معلمان و دانش‌آموزان است. در این شبکه نزدیک به 10 هزار محتوا بارگذاری شده که شامل فیلم، فایل‌های صوتی، مقالات علمی، عکس‌های آموزشی و ... است البته تلاش ما این است که این شبکه را هم از لحاظ زیرساختی و هم محتوایی و نرم‌افزاری تقویت کنیم تا به منبعی مطمئن و کامل‌تر برای دسترسی اقشار مختلف تعلیم و تربیت به منابع یادگیری تبدیل شود.
تا 31 شهریور می‌توانید ثبت سفارش کتاب‌های درسی را انجام دهید
در ادامه‌ی این جلسه، دکتر حسن ملکی در پاسخ به سؤالات خبرنگاران درباره‌ی توزیع کتاب‌های درسی، گفت: برای توزیع و ثبت سفارش، در دوره‌های دوم، سوم، چهارم، پنجم، ششم، هشتم، نهم، یازدهم و دوازدهم که اصطلاحاً به آنها، میان پایه می‌گوییم، مشکلی وجود نداشته است البته ممکن است تعداد انگشت شماری دانش‌آموز به هر دلیلی تا امروز ثبت سفارش نکرده باشند که مسأله‌ای ایجاد نمی‌کند زیرا تا 31 شهریور این امکان برای دانش‌آموزان باقی است.
او افزود: مسأله‌ی اصلی، ثبت سفارش و توزیع کتاب‌های درسی در پایه‌های انتقالی است. به‌عنوان مثال در پایه‌ی هفتم که دانش‌آموز از پایه‌ی ششم انتقال پیدا می‌کند یا در پایه‌ی دهم که دانش‌آموز باید انتخاب رشته کند، اندکی با مشکلات رو به رو بودیم. زیرا گاهی از سوی دانش‌آموز یا والدینش با تغییر رشته یا مدرسه رو به رو هستیم و همین امر، باعث به تأخیر افتادن ثبت کتاب می‌شود. علاوه بر این مسأله، سامانه‌ی سیدا که با هدف یکپارچه‌سازی اطلاعات شکل گرفت، امسال اندکی در گزارش‌دهی و ارائه‌ی داده‌ها دچار مشکل شد، البته به لطف خداوند این مسائل به مقدار زیادی رفع شده و روز گذشته که سمیناری با مسئولان آموزش و پرورش داشتیم، مجدداً این امر را بر اساس آمار بررسی کردیم و مسأله‌ی حادی که ایجاد نگرانی کند، وجود ندارد البته در پایه‌هایی که عرض کردم، نیازمند پیگیری‌های لازم هستیم و باید در سامانه‌ی سیدا ساماندهی مطلوب‌تری فراهم شود اما در مجموع هر چه زمان می‌گذرد، مسائل حل و فصل می‌شود و جای نگرانی در این زمینه نیست زیرا ما به طرق مختلف مسأله را پیگیری می‌کنیم.
آمار دقیق ثبت سفارش‌ها در دوره‌های مختلف
سپس احمدرضا امینی مدیرکل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی به ارائه‌ی توضیحات جزئی‌تر در بخش پرداخت و گفت: در دوره‌ی ابتدایی بیش از 96 درصد، ثبت سفارش داریم اما در دوره‌ی اول متوسطه بیش از 87 درصد ثبت شده که کسری‌ها بیشتر مربوط به دوره‌ی اول متوسطه است. در دوره‌ی دوم متوسطه عدد ثبت سفارش بیش از 83 درصد است و بخش عمده‌ی مشکل به شاخه‌ی کاردانش مربوط است. کل جمع دوره‌های تحصیلی بیش از 91 درصد ثبت سفارش داشته و نزدیک به 89 درصد ثبت کتاب انجام شده است. دلیل این تفاوت ثبت نام قطعی دانش‌آموز است زیرا سعی ما این است که اگر دانش‌آموز مدرسه یا رشته را تغییر داد، کتاب در همان محل به‌دست او برسد. در واقع از بین 15 میلیون دانش‌آموز، نزدیک به 10درصد هنوز ثبت کتاب را انجام نداده‌اند که در حال پیگیری هستیم.
اجرای قانون 828 و ارائه‌ی استاندارد آموزشی به ناشران
دکتر ملکی در پاسخ به سؤال خبرنگاران مبنی بر اجرای قانون 828، بیان کرد: این قانون سال‌ها به تعویق افتاده زیرا اجرای آن دچار سختی‌هایی بود. همان‌طور که می‌دانید ما در کشورمان ناشران متعدد و عوامل مختلفی داریم که انواع کتاب‌های آموزشی را تولید می‌کنند و بسیاری از آنها با معیارهای تعلیم و تربیت کشورمان سازگار نیستند. بدیهی است که با توجه به سیل عظیم تولیدات آموزشی و در این حجم، طبیعتاً نباید انتظار داشته باشیم که طی چند ماه بتوانیم این موضوع را حل و فصل کنیم. آنچه که ما شروع کرده‌ایم، این امکان را به ناشران میدهد که بتوانند با دریافت نشان استاندارد سازمان را دریافت کنند. دریافت نشان استاندارد، به این معناست که محتوای این ناشران می‌تواند وارد مدارس شود و والدین با خیال راحت می‌توانند از آن بهره‌برداری کنند. البته سال آینده قطعاً اقدامات بهتری را دنبال خواهیم کرد. سازمان تا امروز نزدیک به 6 هزار عنوان به‌صورت متنوع دریافت کرده و در دست بررسی دارد و امیدواریم که در زمان نه چندان دور به دریافت نتایج عینی و ملموس، در این بخش برسیم.
در ادامه ملکی، رمزینه‌های سریع پاسخ را عامل مهمی در راستای آموزش دانست و گفت: رمزینه‌های سریع پاسخ در شرایط کرونایی می‌تواند اقدام مناسبی باشد. این بخش می‌تواند امکان بهتری برای آموزش مجازی فراهم کند اما اینکه چگونه این بخش را مفیدتر کنیم، منوط به آموزش معلمان است که در دست انجام قرار دارد و برای آن برنامه‌ی هدفمندی داریم.
او در پاسخ به سؤالات سایر خبرنگاران، بیان کرد: مصوبات ستاد ملی کرونا، به‌صورت کامل در شورای معاونین و سایر کارگروه‌ها قرار گرفته و مورد بررسی قرار گرفته است. تمام تلاش ما اجرا و عملیاتی کردن این مصوبات بوده است و آن را دنبال کرده‌ایم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی درباره‌ی افت تحصیلی دانش‌آموزان در دوران کرونا، گفت: مقالات بین‌المللی نشان میدهد افت تربیتی و تحصیلی و حتی برخی مسائل روانی و عاطفی، در بین دانش‌آموزان و در زمان کرونا، کاملاً جهانی است و محدود به کشور ما نیست. همان‌طور که می‌دانید، دانش‌آموز باید در محیط اصلی خود یعنی مدرسه آموزش ببیند. بنابراین به‌دلیل قطع ارتباط دانش‌آموز از معلم و همسالانش به‌دلیل کرونا، این آسیب‌ها را به‌دنبال خواهد داشت زیرا در نظام تعلیم و تربیت مجازی که امکان ارتباط متقابل و مستمر کمتر است بنابراین با افت پنهانی مواجه خواهیم شد که بخشی از آن به محدودیت ذاتی کرونا باز می‌گردد و بخشی نیز به برنامه‌ریزی‌ها مربوط است که ما با گذشت زمان و کسب تجربه‌ها سعی در برنامه‌ریزی بهتر برای آن داریم.
ملکی در پایان خاطر نشان کرد: امسال در کتاب‌های درسی، بخش حذفی نداریم اما در برنامه‌ی درسی شرایط کرونایی تکیه بر مفاهیم، مهارت‌ها و ارزش‌های اساسی است که به‌عنوان برنامه‌ی درسی فشرده شناخته می‌شود به این معنا که چیزی حذف نمی‌شود اما محتوای برنامه‌ی درسی تعدیل خواهد شد.
انتهای پیام
ارسال نظر