به گزارش خبرنگار آموزش و پرورش پانا؛ نادر سلسبیلی که صبح امروز 28 مهرماه 95 در محل سازمان پژوهش و برنامه ریزی درسی به ارائه پژوهشی با موضوع بررسی، تحلیل و نقد برنامه درسی ملی پرداخته است با بررسی این برنامه از سه منظر دانش نظری حوزه برنامه درسی، مطالعات و تجربیات کشورهای دیگر در نگاهی جهانی و زیرنظام برنامه درسی در سند تحول بنیادین تعلیم و تربیت پرداخته بود خلاصه ای از این تحلیل را در این جلسه ارائه داد.
وی در تحلیل و ارزیابی برنامه درسی ملی تدوین شده با توجه به ملاکهای بدست آمده از بررسی دانش نظری حوزه مطالعات برنامه درسی و با تاکید بر مبحث دیدگاه های برنامه درسی گفت: رویکرد و جهت گیری محوری در سندبرنامه درسی ملی رویکرد فطرت گرایی توحیدی و رسیدن به حیات طیبه است که طیف گسترده ای از برداشت های دینی و مذهبی، از برداشت های بنیادگرایانه تا معتدل و عرفانی، را در حوزه اسلام در بر می گیرد.
وی افزود: این رویکرد بسیار نزدیک به ایدئولوژی پایبندی دینی است که در کنار آن با توجه به ویژگیهای برشمرده برای رویکرد و جهت گیری کلی، ملقمه ای از جهت گیریهای مختلف در حوزه تعلیم و تربیت و برنامه درسی بدون توجه به همخوانی و هماهنگی آنها در نظر گرفته شده است.
این پژوهشگر پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با اشاره به اهداف و شایستگی های مورد نظر سندبرنامه درسی گفت: اهداف و شایستگی ها عمدتا جنبه اعتقادی، دین مدارانه و آسمانی دارند و در ساحت اعتقادی، عبادی و اخلاقی قرار می گیرند و مبتنی بر ایجاد شایستگی هایی در دانش آموز برای پایبندی سفت و محکم مذهبی هستند و ساحت های دیگر حضور کمرنگی دارند در حالیکه دانش نظری نشان می دهد برنامه درسی ملی با توجه به جنبه ملی و همگانی آن کوشش می کند تمام ادیان و اقلیتها و قومیت ها را در بر گیرد. معمولا نگاهی مجموعی و کل نگر مبتنی بر مشترکات ایمانی با توجه به مذاهب و ادیان مختلف موجود در کشور داشته باشد.
وی با اشاره به بخش چشم انداز در سند برنامه درسی ملی گفت: در بخش چشم انداز و قسمت های تشکیل دهنده "رویکرد و جهت گیری کلی" در این سند نشان می دهد برداشتی تا حدود زیادی آرمانگرایانه و با ویژگی های بسیار گسترده تجویزی در برنامه درسی ملی با حضور قوی یک هژمونی عقیدتی وجود دارد.
سلسبیلی در همین خصوص تاکید کرد: برنامه درسی ملی جای شعار دادن نیست. برنامه درسی ملی باید قابل تحقق باشد، اختلاف ها را از بین ببرد، ولی متاسفانه می بینیم گزاره های شعار گونه در آن به چشم می خورد.
وی با مطرح کردن انتقاد دیگری بر برنامه درسی ملی اظهار داشت: دقت و مراقبت لازم برای انجام پژوهش های آسیب شناسی و نیازسنجی به مفهوم اساسی آن صورت نگرفته و نوعی شتاب زدگی در استفاده از چند مطالعه محدود دیده می شود.
سلسبیلی ادامه داد: تدوین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش همزمان با تدوین سند برنامه درسی ملی پیش میرفته در حالیکه باید قبل از آن تدوین می شده تا بتواند جنبه راهنمای برای برنامه درسی ملی داشته باشد.
پژوهشگر پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با ارائه توصیه ها و پیشنهادهایی برای اصلاح برنامه درسی ملی گفت: چارچوب هایی چون برنامه درسی ملی باید به زبانی مفهوم و روشن برای مجموعه دست اندرکاران آموزش و پرورش کشور خطوط راهنمایی با پارامترهایی برای ایجاد فرصت یادگیری و هدایت آموزش ها فراهم کند نه تجویزهای عقیدتی برای عمل کردن تمرکز گرایانه، بسیار آرمانی و قائل شدن نقشی محدود برای مدرسه و عناصر اصلی.
سلسبیلی ادامه داد: هدف های برنامه درسی در سطح ملی نمی تواند انبوه باشد. چنین اهدافی می باید محدود، حیاتی و تاثیرگذارترین و در عین حال شدنی و قابل حصول باشد. هدف گذاری ها و محتواهای برنامه های درسی می باید غیرسوگیرانه و برخواسته از نیازسنجی ها، آسیب شناسی ها و بررسی های عمیق و منصفانه نظری و میدانی برنامه درسی و حوزه های یادگیری مرتبط باشد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در بازنگری سند برنامه درسی ملی دستیابی به هویت مشترک انسانی ایرانی مورد توجه قرار گیرد. نقش و حضور بافت ها و زمینه های محلی و مدرسه ای به خصوص در جوامعی با قومیت ها، مذاهب متفاوت و اقلیت های گوناگون در برنامه درسی ملی می باید در نظر گرفته شود و تعیین کننده باشد.
در ادامه این برنامه میزگرد بررسی پژوهش فوق با حضور تنی چند از اساتید دانشگاه و اعضای شورای تدوین برنامه درسی ملی در محل سالن اجتماعات سازمان پژوهش و برنامه ریزی درسی برگزار شد.
ارسال نظر