به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، دکتر حسین قاسمپور مقدم در گفتگو با خبرنگار سیمای جمهوری اسلامی ایران به تشریح فرایند آموزش مفاهیم شهید و شهادت در کتب درسی فارسی ابتدایی به تناسب پایه تحصیلی دانش آموزان پرداخت.
تالیف کتاب درسی از پیچیده ترین و علمی ترین کارهای تخصصی حوزه تعلیم و تربیت و از ارکان برنامه ریزی درسی است. در این کار خطیر مراحل و فرایندهایی اجرا می شود که سازمان دهی محتوا را به مثابه اجزای یک سیستم هوشمند تضمین می کند. هر کتابی موجودیت و ساختار خود را از سندی به نام راهنمای برنامه درسی می گیرد. راهنمای برنامه درسی در برگیرنده عناصر و مولفه های از قبیل رویکردها، اصول، اهداف، سرفصل ها، موضوعات و مفاهیم، راهبردهای تدریس، ارزشیابی و توصیه های اجرایی است. بنابر این هر مفهوم یا موضوعی که در کتاب های درسی درج می شود مبتنی بر مصوبات مندرج در راهنمای برنامه درسی ملی است. کتاب های درسی فارسی نیز از این قانون و قاعده پیروی می کنند. در درج موضوعات و مفاهیم پیش بینی شده، بسیاری از اصول و برنامه ریزی درسی مثل توالی، وسعت و یکپارچگی، اصول روانشناسی، مثل تناسب موضوعات با ویژگی های سنی و شناختی دانش آموزان، اصول جامعه شناختی، مثل تناسب موضوعات با شرایط و انتظارات جامعه ایران اسلامی، اصول زبان آموزی مثل تناسب موضوعات با ساختار رشته و اصول آموزش زبان رعایت می شود. مفهوم و موضوع ملی و دینی و ارزشی شهادت و ایثارگری یکی از موضوعات ارزشمند و اساسی در راهنمای برنامه درسی آموزش فارسی در دوره ابتدایی است که طبق اصل توالی و وسعت از پایه اول تا پایه ششم به طور دقیق و حساب شده آورده شده است.در آوردن این مفاهیم به جایگاه درج آن در محتوای کتاب فارسی توجه خاصی می شود تا موضوع برای مخاطبان متناسب با درک و فهم آنان باشد.
برای روشن شدن موضوع به ذکر نمونه ها و مصادیق عینی می پردازیم:
1- در کتاب فارسی اول ابتدایی در درس 20 متن درس به این عبارت ختم می شود« ما هرسال دهه فجر را جشن میگیریم و یاد امام خمینی و شهیدان انقلاب اسلامی را گرامی می داریم»(ص 98 فارسی اول چاپ 1395).
2- در کتاب فارسی دوم ابتدایی، پس از آموزش مفهوم دعا(درس 8)، زیارت (درس9)، دفاع از میهن (در 13)،
مفهوم شهید و احترام به شهدا در دروس 14 و 15 اولی در قالب موضوع پرچم ایران و دومی در قالب عید نوروز به دانش آموزان آموخته می شود. بنا براین شعرای خانه ما از مصطفی رحماندوست، فقط برای حفظ کردن بوده و چون مفهوم شهید در دو درس بعدی آن آورده شده به دلیل سهولت در حفظ کردن و عینی کردن
بیت قبل، از آخر سال 1391 با رای شورای برنامه ریزی درسی وقت برداشته شده است. (فارسی دوم چاپ(1395)
3- در کتاب فارسی سوم، در درس ششم با عنوان «فداکاران» به معرفی 2 شهید بزرگوار حسین فهمیده و سهام خیام به عنوان نمونه ای از انسان های فداکار و ایثارگر پرداخته شده است. (فارسی سوم چاپ(1395) .در درس 14 نیز با عنوان «ایران آباد» به رشادت ها و فداکاری های شهیدان عباس بابایی، عباس دوران و علی اکبر شیردی در دفاع از میهن اسلامی ایران اشاره شده است.(فارسی سوم 1395).
4- در کتاب فارسی چهارم، در درس 11 با عنوان«» فرمانده دل ها در 4 صفحه زندگی دلاور مردانه شهید حسین خرازی و نقش او در آزادسازی خرمشر آورده شده است(ص 88فارسی چهام ابتدایی چاپ 1395)
5- در کتاب فارسی پنجم، در درس ششم با عنوان «سرود ملی» به جایگاه واژه هایی مانند بهمن، امام، آزادی، شهیدان و جمهوری اسلامی در سرود ملی اشاره می شود. در درس هشتم با عنوان «دفاع مقدس» به ضرورت پاسداشت خاطره و نام شهیدان در جامعه پرداخته شده است. در درس نهم با عنوان «نام آوران- دیروز، امروز، فردا» از چهره های رشید و دلاور 8 سال دفاع مقدس تا شهدای فناوری هسته ای مانند مصطفی احمدی روشن، حسن تهرانی مقدم، مسعود علی محمدی، داریوش رضایی نژاد و مجید شهریاری نام برده شده است.
6- در کتاب فارسی ششم در درس پنجم با عنوان «زنگ انشاء»که شعری از زنده یاد سلمان هراتی است به موضوع شهید و شهادت پرداخته شده است. همان طور که ملاحظه می شود، مفهوم شهیددر شعر برای نخستین بار در پایه ششم آمده است، چون دارای مضامین بلند انتزاعی و آرایه های زیبای ادبی است که طبق برنامه درسی فارسی، در این پایه آمده است و در پایه های پائین تر سعی شده مفهوم شهید و شهادت در قالب داستان هایی خواندنی و جذاب پروده شود. امید است محققان، پژوهشگران و اهالی رسانه قبل از هرگونه اعلام نظری در خصوص برنامه درسی، دست کم کتاب های درسی مورد نظر را یکبار با دقت و حوصله ورق زده و از فلسفه و کم و کیف درج موضوعات مختلف دینی ، سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی آگاهی لازم را کسب نمایند.
در پایان برای تمام دلسوزان و فعالان دفاع از ارزش های دینی و ملی و ایرانی اسلامی، آرزوی توفیق و سلامت و بهروزی دارم.
ارسال نظر