حذف فیزیکی کتاب های فنی و حرفه ای

مدیرکل دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش، از تلاش برای حذف فیزیکی کتاب ها و الکترونیکی شدن آنها و همچنین منطقه ای شدن برخی سطوح صلاحیت حرفه ای خبر داد.

به گزارش خبرنگار مهر، بیشترین کتاب های نو نگاشت در نظام جدید مربوط به حوزه فنی و حرفه ای و کاردانش است. از سوی دیگر با حرکت آموزش و پرورش و تصویب جایگزینی چند تالیفی برای هر درس به جای تک تالیفی، بیش از هر بخش دیگر حوزه فنی و حرفه ای تحت تاثیر قرار می گیرد و چه بسا چند تالیفی در این حوزه آغاز شود.

احمدرضا دوراندیش مدیر کل دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تغییرات کتاب های این حوزه گفت: در آموزش های فنی و حرفه ای با توجه به اینکه یک پایه به پایه های تحصیلی اضافه شد اما عناوین دروس کاهش پیدا کرد. نه از این جهت که آموزش فنی و حرفه ای ضعیف شده باشد بلکه ما دروسی را طراحی کردیم که مبتنی بر شایستگی بود و نظر و عمل و نگرش را با هم تلفیق می کرد. زمان آموزش برای هر کدام از این درس ها اضافه تر شد.

وی ادامه داد: ولی به طور کلی برای هر رشته در 3 پایه 6 درس کارگاهی را در نظر گرفتیم و دو درس دانش فنی تخصصی و دانش فنی پایه که دروس دانش فنی  پایه برای ورود دانش آموزان به آموزش فنی و حرفه ای در رشته خاص هست و دروس دانش فنی تخصصی برای خروج دانش آموزان از آن رشته طراحی شده است که بستر ساز ورود دانش آموزان به دوره کاردانی است.

دوراندیش اظهار کرد: در کنار این موارد به شایستگی های غیر فنی توجه شد. مطالعات ما نشان می دهد 20 تا 25 درصد زمان آموزش را در کشورهای صاحب سبک در حوزه فنی و حرفه ای به این شایستگی و دروس توجه می کنند که شامل الزامات محیط کار، کاربرد فن آوری های نوین، کارآفرینی و نوآوری، اخلاق حرفه ای و مدیریت تولید هست.

مدیر کل دفتر تالیف کتاب های فنی و حرفه ای و کاردانش بیان کرد: سعی کردیم در دروس کارگاهی هم این مفاهیم را بگنجانیم. اما تغییر رویکرد ما در فنی حرفه ای باعث شد تالیفات هم سخت شود. برای مثال در زمان قدیم مولفان ما کتاب ها را به گونه ای می نوشتند که یک منبع آموزشی باشد. الان با توجه به سند تحول بنیادین که بیان می کند دانش آموزان باید از حافظه محوری عبور کنند و دانش آموز فعال باشد، دانش آموز باید با هنر آموز(معلم) باید در تعامل باشد و ما یک کتاب طراحی کردیم به عنوان همراه هنرجو که فرمول ها را در اختیار دانش آموزان می گذاریم تا سر امتحان هم همراهشان باشد.

وی در ادامه گفت: نکته بعدی این بود که ما گفتیم باید کتاب های درسی ما توسط کسانی نوشته شود که علاوه بر داشتن سابقه آموزشی، آچار به دست باشند و از آن رشته خاص درآمد داشته باشند. از 480 مولف ما در پایه 12، 135 نفر افراد استانی هستند. برخی هم تجربه نوشتن نداشتند که برای ما چالش برانگیز شد. نمی گوییم خروجی بدون ایراد است اما توانستیم بر این مشکل غلبه کنیم.

دوراندیش با بیان اینکه هر 6 کتاب در 5 پودمان طراحی شده که هر پودمان توسط یک مولف نوشته شده و یک شغل را آموزش می دهد، درباره این موضوع که آیا کتاب های فنی و حرفخ ای به گونه ای تالیف شده که به صورت خودآموز مورد استفاده هنرجو یا یک استادکار قرار بگیرد، اظهار کرد: از آنجاییکه که کتاب های ما به گونه ای تالیف شده است که نقش محوری معلم حفظ شود. بنابراین کتاب های ما طوری طراحی شده که مباحث تربیتی از طریق هنرآموز منتقل می شود. اما برای یک استادکار جهت آموزش قابل استفاده است.

وی در پاسخ به این موضوع که تفاوت شیوه تدریس دروس عمومی و تخصصی در هنرستان ایجاد نوعی شکاف آموزشی ایجاد کرده است با تایید این موضوع بیان کرد: دروس عمومی که اسمش را می توان شایستگی های عمومی گذاشت قابل حذف نیست چون یک فرد برای حضور در جامعه و داشتن زندگی شهروندی به آن نیاز دارد. اما ما هم معتقد هستیم نحوه ارائه باید مثل دروس کارگاهی، باید به صورت شایستگی ارائه شود و نه به صورت نمره ای شایستگی ها احراز شود. این دوگانگی در حال حاضر وجود دارد که دروس عمومی به صورت دانشی ارائه می شود اما دروس تخصصی به صورت شایستگی و کارگاهی ارائه می شود.

مدیر کل دفتر تالیف کتاب های فنی و حرفه ای و کاردانش درباره تغییرات مداوم در رشته های این حوزه و تغییر در کتاب ها بنا بر تحولات در یک شغل گفت: ما در رشته های فنی و حرفه ای این چالش را کمتر داریم چون عموما شغل ها پایدارتر هستند و خیلی تحت تاثیر فن آوری نیستند اما باز رشته ای مانند کامپیوتر را داریم که هر روز دچار تحول می شود. ما به دنبال حذف فیزیکی کتاب ها و جایگزینی نسخه الکترونیکی هستیم که بتوانیم سریع تعییرات را ایجاد کنیم.

وی ادامه داد: دنبال این هستیم که روش آموزش منطقه ای را دنبال کنیم. یعنی سطح صلاحیت حرفه ای 2 را اختصاص بدهیم به هنرآموز و واحد یادگیری و ما فقط نظارت داشته باشیم.

دوراندیش در پایان گفت: اما رشته های کاردانش به اعتقاد ما باید در محیط واقعی و خارج از آموزش و پرورش ارائه شود چون ما نمی توانیم یک هنرستان را با صرف هزینه زیاد تجهیز کنیم و چند سال بعد آنجا را تعطیل کنیم. پس دولت باید در این زمینه به ما کمک کند تا این رشته ها وارد محیط واقعی کار شود.