توضیحات دفتر تالیف کتابهای درسی پیرامون خبر حذف نام بلوچستان
سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در پاسخ به تذکر گروهی از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و ابراز نگرانی یکی از ائمه محترم جمعه استان سیستان و بلوچستان اعلام می نماید که تعبیر به حذف نام بلوچستان در کتاب های درسی سال 95-96 نادرست است و اساسا نقشه های جغرافیایی بر اساس آخرین تقسیمات کشوری و نامگذاری ها ارائه می شود. اما درباره خبر منتشر شده، ارائه توضیحات زیر را جهت روشن شدن موضوع ضروری می داند:
- در کتابهای درسی، ذکر نام مناطق به صورتی روشمند انجام میشود. بر این اساس، در نقشه های جفرافیایی مبنای کار آخرین تقسیمات رسمی کشوری، و در نقشه های تاریخی مبنای ذکر نام، اسناد تاریخی است. نقشه مورد اشاره نمایندگان محترم (صفحه 97 و 95 درس تاریخ، کتاب مطالعات اجتماعی هشتم) یک نقشه تاریخی مربوط به قلمروی دوره ایلخانان وتیموریان است، نه یک نقشه جغرافیایی رسمی بر اساس تقسیمات کشوری در حال حاضر.
- در مورد نقشه های تاریخی دوره های غزنویان، ایلخانان و تیموریان و غیره (برای مثال صفحه 95 و97 مطالعات اجتماعی پایه هشتم ) که تنها نام سیستان ذکر گردیده است، باید گفت که در نقشه های تاریخی قرون گذشته، در اطلس ها و دیگر کتابهای مرجع نیز، نام ها به همین صورت آمده است. این نقشه ها طی سالیان متمادی وچند دهه در کتاب های درسی و کتابهای دانشگاهی و علمی به همین شکل چاپ شده و سابقه مغایری نیز نسبت به آن اظهار نشده است.
(مستند 3: نقشه صفحه 45 کتاب تاریخ سال دوم راهنمایی چاپ1390)
( مستند4: نقشه ص96 کتاب مطالعات اجتماعی پایه هشتم چاپ 1393 )
- در اطلس ها و نقشه های تاریخی این دوره ها نیز که توسط سازمان های رسمی یا علمی- پژوهشی کشور همچون اطلس ملی ایران و اطلس تاریخ اسلام سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح به چاپ رسیده وضعیت به همین منوال است و نام آن منطقه تنها به نام سیستان معروف بوده است. برای مثال :
(مستند5: نقشه ص270 اطلس تاریخ اسلام چاپ 1370 انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح)
( مستند6 : نقشه های اطلس ملی ایران)
بدیهی است اگر کسی به منابع متفاوتی نیز دسترسی دارد، می تواند آنها را در اختیار جامعه علمی مورخان کشور قرار دهد تا در مطالعات تکمیلی مورد استفاده قرار گیرد.
- اصولا نقشه های تاریخی، ریشه ها و سیر تاریخی نامگذاری ها و جابجایی جمعیت و قلمروها و تقسیمات و توسعه سرزمینی را نشان می دهد و نسبت به دستکاری آن ها حساسیت نشان داده می شود. برای مثال، برای مقابله با تغییر نام خلیج فارس، وجود همین استنادات تاریخی در نقشه های مستند است که به استدلال جمهوری اسلامی ایران قوت و مقبولیت جهانی بخشیده و این نام در سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شده است.
بر همین اساس، در نقشه های تاریخی کتابهای درسی، به طور معمول نام یک یک استان های امروزی و اقوام درج نشده است، بلکه بر اساس تقسیم بندی های همان دوره زمانی خاص مورد مطالعه است و منطقی و علمی به نظر نمی رسد که عناوین امروزی بر اسناد تاریخی تحمیل شود.
- دفتر تالیف کتاب های درسی وزارت آموزش و پرورش همواره وحدت اقوام و یکپارچگی ایران عزیز را ارج نهاده و برای مثال درتایید احترام به قوم عزیز بلوچ و مردم شریف این خطه در کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه ششم صفحه 80 در معرفی لباس های محلی اقوام ایرانی، که با توجه به گنجایش کتاب، تنها به معرفی چهار نوع لباس محلی پرداخته شده، یکی از آن ها مر بوط به قوم بلوچ می باشد و این امرخود نشانه توجه مولفان کتابهای درسی به این موضوع است.
(مستند7 : لباس مرد بلوچ ص80 کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم چاپ 95-96 )
- در اعتراض نمایندگان محترم از عبارت "حذف نام بلوچستان" به ذهن چنین متبادر می شود که این نام قبلا در نقشۀ صفحۀ 95 وجود داشته و اکنون حذف شده است. این امر نادرست است و نام بلوچستان حدوداً در 20 نقطه از کتابهای درسی مورد اشاره قرار گرفته است. علاوه بر این کتاب استان شناسی سیستان و بلوچستان به طور مبسوط به این استان اختصاص دارد. در همه نقشه های تقسیمات کشوری کتاب های درسی دوره های مختلف تحصیلی سال 95-96 نیز همانند سال های گذشته، نام رسمی استان یعنی سیستان و بلوچستان درج شده است. مثال:
( مستند8 : نقشه پراکندگی محصولات کشاورزی ص29کتاب مطالعات اجتماعی ششم ابتدایی چاپ 1395)
(مستند9و 10: نقشه تقسیمات کشوری ص48 کتاب پایه هفتم کتاب مطالعات اجتماعی متوسطه اول و ص22 کتاب چهارم ابتدایی چاپ 1395)
ارسال نظر