نشست علمی دهمین جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد با عنوان «بررسی تولید محتوای الکترونیکی» و بررسی چالشها و فرصتهای محتوای الکترونیک، روز چهارشنبه یکم تیرماه برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، در ابتدای این مراسم، محمدرضا شکرریز، دبیر دهمین جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد، درباره اهمیت محتوای درسی گفت: هدف اصلی ما در این جشنواره، اشاعه و فرهنگسازی در خصوص تولید محتوا بوده است. به همین خاطر این نشست را در بخش پایانی جشنواره تدارک دیدیم تا از نظرات اساتید این عرصه بهرهمند شویم.
در ادامه جلسه، احسان طوفانینژاد به عنوان مدرس دوره، خطاب به تولیدکنندگان محتوای درسی، گفت: اگر بخواهیم در زمینه محتوا، اهمیت آن، فرصتها و استانداردها، گامی جدی برداریم؛ باید در بدو امر، بدانیم که اساساً مسیر چگونه است؟ و ما به عنوان تولیدکننده محتوا به چه مهارتهایی نیاز داریم؟ در ادامه نیز، دانستن برخی راهکارهای حمایتی برای کسانی که میخواهند از تولیدکنندگان محتوا حمایت کنند، ضروری است.
او ادامه داد: در این راستا، باید گام اول ما، تعریف تولید محتوا باشد زیرا گاهی اوقات با دیدگاههای مختلف به محتوای الکترونیکی نگاه میکنیم و در لایههای مختلف تعریفهای متفاوتی، از این بخش داریم. به طور کلی یک تعریف عملیاتی و روان در این زمینه وجود دارد و آن این است که محتوای الکترونیک شامل هر نوع محتوایی میشود که از طریق رایانه یا دستگاههای الکترونیکی قابل مشاهده و انتقال باشد بنابراین درباره هر نوعی از این شاخه با چنین دیدگاهی درباره محتوای الکترونیک بحث خواهیم کرد.
طوفانی نژاد افزود: هم اکنون دیدگاه ما به یادگیری، صرفاً شامل نگاه کلاسیک یعنی مدرسه و دانشگاه نیست، بنابراین اگر کسی میخواهد برای جامعه و اطرافیان خود مؤثر باشد، باید یادگیرنده باشد البته تا پیش از مجموعه محتواهای فناورانه این اتفاق، یک رویداد ایدهآل بود که به آن دسترسی نداشتیم.
او بر لزوم توجه به سه مورد در این مسیر تأکید کرد و ادامه داد: در واقع، ما باید به 3 دلیل حواسمان به محتوای الکترونیکی باشد.1- مادامالعمر بودن محتوا در آن محیط به این معنا که فرد در هر زمانی، هر سنی و هر مکانی به آموزشی که نیازمند آن هستیم، دسترسی داشته باشیم. 2- غنیسازی البته در برخی موارد افراد غنیسازی را با جایگزینی اشتباه میگیرند اما باید بدانیم که ما نمیخواهیم فناوری را جایگزین مدرسه و دانشگاه کنیم زیرا تجربیات و تحقیقات نشان میدهند که این کار اشتباه است.
این مدرس دانشگاه، تصریح کرد: 3- اگر ما میخواهیم در مسیر درست قرار بگیریم باید بدانیم سیاستگذاران چه اسنادی را در این زمینه طراحی کردهاند یا به عبارتی اسناد بالادستی و سیاستگذاران ما چه نظری درباره فناوری در آموزش دارند. در اسناد بالادستی بیان شده که ما در عرصه فناوری به دنبال عدالت آموزشی باشیم.
توجه به اسناد بالادستی در مسیر هدایت محتوای الکترونیکی ضروری است
طوفانی نژاد خاطر نشان کرد: در این اسناد، افراد با نگاه به آینده، کار کردهاند به همین خاطر در بخشی از این سند بحث بهرهگیری هوشمندانه از فناوری مطرح شده است. در مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز یک اصطلاح بسیار مهم وجود دارد که به ما نشان میدهد چگونه به این مسائل نگاه کنیم، همچنین گفته شده نگاه ما به فناوری و آموزش مجازی بحث تقویتی، تکمیلی در جایگزین و نیز بحث تنوعبخشی و متناسبسازی با نیازهای دانشآموزان و معلمین است بنابراین باید با توجه به این سیاستگذاریها پیش برویم.
او تأکید کرد: ما چالشها و فرصتهایی در این زمینه داریم که شامل محدودیتهای زمان و مکان در آموزشهای مجازی، بحث جذابیتها و تکرارپذیر کردن آموزش میشود. همچنین بحث دیگری نیز درباره استعداد وجود دارد که باید به آن توجه کرد. در این راستا یک تعریف از استعداد در کتاب دکتر سیف یکی از اساتید برجسته روانشناسی تربیتی وجود دارد و در آن گفته شده که استعداد میزان زمان یادگیری با حجم محتوا را شامل میشود به این معنا که تمام افراد با مدت زمانهای مختلف میتوانند یاد بگیرند. در واقع مسئله اینگونه نیست که فردی نتواند موفق به یادگیری شود بلکه مسئله مدت زمان است و تنها برخی افراد، در مدت زمان بیشتر میتواند، موفق به یادگیری شوند و این تکرارپذیری است که مسئله را حل میکند. بعد دیگر این مسئله نیز بحث اقتصادی است زیرا محتوای الکترونیکی، در زیرمجموعه یادگیری الکترونیکی قرار دارد و این در حالی است که امروزه یادگیری الکترونیکی در تمام دنیا صنعتی شده است. هم اکنون و در بازار یادگیری الکترونیکی پیشبینی شده که 76 درصد یادگیری الکترونیکی در بستر آموزشهای کوتاهمدت شکل میگیرد و به همین خاطر نیز مصرف انرژی تا 70 درصد کاهش پیدا کرد و حجم رفتوآمد و استفاده از کاغذ نیز کمتر شده است.
طوفانی نژاد بر لزوم شناخت محتوا تأکید کرد و افزود: در مبحث انواع محتوا تا انواع آن را نشناسیم، نمیتوانیم متوجه شویم که محتوای الکترونیکی چه شکلها و ساختارهایی دارد. محتوا در این عرصه شامل دو نوع چاپی و غیر چاپی میشود. بر همین مبنا محتوای چاپی شامل: کتاب، روزنامه، برچسبهای اطلاعاتی و تکالیف انجام شده است و محتوای غیرچاپی شامل سخنرانیها، حضور در کلاس، گفتوگو، مناظره و بازدیدهای علمی میشود.
میتوانیم در محتوای چاپی کتاب را ارسال کنیم و در محتوای غیرچاپی سخنرانیها را از شبکه آموزش، گفتوگوهای تلویزیونی و مستندهای علمی دنبال کنیم. در واقع بخشهایی چون کتاب، روزنامه، مجله و برچسبهای اطلاعاتی در تولید محتوا بسیار مهم و ارزشمند هستند، زیرا اطلاعات درباره هر محتوایی را میتوان بر روی آن قرار داد و عملاً اطلاعات شناسنامه کار محتوای ما به شمار میرود لذا از این طریق محتوا در جایگاه درست قرار میگیرد و قابل یافتن است. در همین راستا تکلیف بهصورت مجازی، سخنرانیها بهصورت پادکستها، کلاسهای مجازی، گفتوگو، مناظره و بازدیدهای علمی به صورت شبیهسازی شده هستند که امروزه یک نمونه از آن به نام متا بسیار معروف است.
شبیه سازی و بازیهای آموزشی ابزارهای مهمی هستند
او ادامه داد: امروزه علاوه بر محتوای الکترونیکی، بخشهای چندرسانهای و فرارسانهای نیز وجود دارند که فرارسانهای تلفیقی از چندرسانهای به شمار میرود. به عنوان مثال، در سایت ویکیپدیا یک محتوا به نام ابرمتن وجود دارد؛ یعنی ما در این سایت یک متنی را مطالعه میکنیم و از درون آن متن میتوانیم به مطالب دیگر دسترسی داشته باشیم. ما این امکان را در چندرسانهای نیز داریم که بتوانیم چندرسانه مختلف را در یک بستر و در کنار یکدیگر قرار دهیم.
طوفانی نژاد درباره بحث شبیه سازی و بازیهای آموزشی نیز گفت: بحث شبیهسازی و بازیهای آموزشی که به شدت موردتوجه و استقبال قرار گرفتهاند نیز بعد دیگری از مبحث ماست. بازیهای آموزشی در این مسیر به گونه ای هستند که فرد بتواند در یک محیط غریبه، فعالیتهای تعاملی انجام دهد و از آن بازخورد دریافت کند؛ به عبارت دیگر در بازیهای آموزشی نوعی آزمون و خطا، با کمترین ضرر و هزینه انجام میشود. در این عرصه، بازیها 8 مدل هستند اما اگر ما بخواهیم به سراغ بازیهای آموزشی برویم، باید به دو نکته دقت داشته باشیم؛ ر قدم نخست باید به شرکت سازنده بازیهای آموزشی توجه کنیم. نکته دوم نیز طراحی بازی است بنابراین باید ابتدا بدانیم که بازی مورد نظر تا چه اندازه ارزش طراحی دارد؟
او تأکید کرد: ددر مورد استانداردهای تولید محتوا آمار خطرناکی به دست آمده و نشان میدهد که در تولید محتوای الکترونیکی و در بخشهایی چون صوت، متن، پاورپوینت و... شاهد چیزی نزدیک به 92 درصد، محتوای غیراستاندارد هستیم البته در این باره مشکل به این شکل است که یک عده نمیدانند که استاندارد چیست. بدیهی است که عدهای نیز کاملاً استانداردها را میدانند اما یا نمیخواهند یا نمیتوانند آن را اجرا کنند.
طوفانی نژاد در تعریف استانداردهای تولید محتوا، گفت: در این مسیر، ما دو نوع استاندارد شامل استاندارد فنی و استاندارد پداگوژی (هنر تدریسی یا علوم تربیتی) است. در استاندارد فنی، یکی از نکات مهم این است که در تیم تولید محتوا چندین فرد حضور داشته باشند و علاوه بر متخصص نرمافزار، برنامهنویس و گرافیک یک فرد نیز، باید متخصص موضوعی آن محتوا و دیگری متخصص استفاده آموزشی از آن محتوا باشد. امروزه که هر فردی میتواند محتوا تولید کند باید صحت و اعتبار آن، کاملاً مشخص شود. در این راستا ناوبری نویگیشن روش حرکت یک فرد در طول حرکت چندرسانهای است که البته باید بدانیم آیا مسیر درستی هست؟ در واقع برای این کار باید سهولت اجرا وجود داشته باشد و محتوایی که تولید میشود در اکثر دستگاهها قابل دسترسی باشد. ضمن اینکه مسئله پشتیبانی نیز بسیار حائز اهمیت است اما متأسفانه ما گاهی آن را فراموش میکنیم.
او تصریح کرد: متأسفانه ما برخی محتواها را میبینیم که نمیدانیم این محتوا به چه منظور تولید شده است؛ و مشخص نیست که این محتوا خودآموز، کمکی و یا تمرینی است؟ به همین خاطر باید هدفمان را بدانیم و مخاطب را بشناسیم ضمن اینکه آشنایی با سطوح شناختی محتوا نیز، در این مسیر ضروری است. در واقع طراحی آموزشی به این معناست که اگر ما محتوایی را طراحی میکنیم، به ابعاد آن توجه کنیم زیرا صرف اینکه محتواها را کنار یکدیگر قرار دهیم آن محتوا آموزشی نمیشود و ما الگوهای مختلف طراحی داریم که در محتوا چاپی نیز باید به آن توجه کرد.
در ایران بستر و مخاطبان خوبی برای تولید محتوای الکترونیکی وجود دارد
طوفانی نژاد خاطر نشان کرد: در طراحی چندرسانهای چندین اصول وجود دارد که معروفترین آنها اصل چندرسانهای مایر است و بر اساس تحقیقات مایر یک مسئلهای به نام بار شناختی وجود دارد. طبقه این نظریه در برخی مواقع میزان ورودی و پردازشی که مغز انجام میدهد باعث بار شناختی بسیاری میشود. در تولید چندرسانهای 8 اصل مهم وجود داشت که پس از تحقیقات بیشتر به 13 اصل تبدیل شد. طراحی چندرسانهای و جاورت نیز شامل این اصول میشوند، بنابراین اگر در محتوا چندرسانهای یک سری متن و رسانه طراحی میکنیم، باید واژگان و اعداد در مجاورت یکدیگر باشند. مورد دیگر آهنگ پسزمینه در محتوا آموزشی است بنابراین اگر موسیقی ارتباط مستقیمی با محتوا نداشته باشد، یادگیری کاهش پیدا میکند. بحث دیگر Storyboard است که از فیلمسازی آمده است زیرا فیلمسازی یکی از هزینهبرترین کارها است به همین دلیل علاوه بر فیلمنامه Storyboard نیز در پروژهها طراحی میشود.
او ادامه داد: آمار استفاده از اینترنت در سال 2022 در ایران 92 درصد اعلام شد که نشان میدهد، ما مخاطبان خوبی برای استفاده از محتوای الکترونیکی، در کشور داریم. در محتوای الکترونیکی یکی از مباحث قابل توجه Open education resources به معنای منابع آزاد آموزشی است، درواقع آزاد به این معناست که افراد بتوانند آزادانه و بدون نیاز به پرداخت هزینه از منابع تولید شده استفاده کنند اما در مسیر تجاری از آن بهره نبرند، به همین دلیل نیز یک استاندار در دنیا به نام حق چاپ وجود دارد که به افراد حق انجام و استفاده تجاری را نمیدهد اما در مقابل استاندارد Credit comments وجود دارد که مجوز دسترسی آزاد را داده است که از چند روش قابل دسترسی است. در دنیا یک کنسرسیوم به نام Open education consortium اجرا شده است که میخواهد بسیاری از محتواها را در اختیار افراد قرار دهد، زیرا سختترین چالش محتوا هزینه و زمان تولید است.
طوفانی نژاد تصریح کرد: در ایران شبکه رشد آرام آرام محتوا تولید میکند؛ یکی از ویژگیهای شبکه رشد این است که محتواهایی که در آن قرار داده میشود زیر نظر متخصصان و آموزشی هستند که از این جهت قابل اهمیت است. شبکه شاد نیز با تمام فرصتها و چالشها، بستری برای تولید محتوا و اشتراکگذاری است. آماری از شبکه شاد به دست آمده است که در تاریخ 30-3-1400 که مدارس به پایان رسیدند و هیچ الزامی برای استفاده از آن وجود ندارد حدود 15 ترابایت فایل در شبکه شاد به صورت اختیاری جابهجا شده است.
او بستر استفاده از محتوای الکترونیک در ایران را آماده خواند و گفت: اکنون در ایران هدف محتوا اینگونه نیست که ما آن را صرفاً به عنوان یک بحث آموزشی در کلاس درس به کار ببریم زیرا این بخشها قابلیت استفاده آموزشی را نیز داراست. این محتواها در ایران شامل متن، کتاب و سایتهای مختلفی هستند و به واسطه آن، ما میتوانیم به محتوا دسترسی داشته باشیم. در زمینه صدا نیز صداهای فارسی و صوتهای آموزشی متفاوت، در نقاط مختلفی وجود دارد که میتوان از آن استفاده کرد. در زمینه ویدیو نیز میتوان از آپارات، صداوسیما و تلوبیون بهره برد.
در مسیر محتوای الکترونیک باید به چالشها نیز توجه کرد
طوفانی نژاد ادامه داد: در بحث استفاده از محتواهای آزاد آموزشی، چالشهایی نیز وجود دارد زیرا در بسیاری از مواقع محتواها، کیفیتی را که یک سازمان یا گروه متخصص طراحی میکنند، دارا نیست و یا اینکه چندان ارزشیابی نشده است، به همین دلیل در بسیاری از مواقع نمیتوانیم به این نوع محتوا استناد کنیم.
طوفانینژاد خاطرنشان کرد: ما باید بدانیم که در بحث آینده فناوری به کدام سمت میخواهیم حرکت کنیم. کوین کلی که نویسنده و آینده پژوه است در کتاب آینده نزدیک گفته؛ بر اساس بررسیهای انجام شده 12 رویکرد یا نیرو فناورانه آینده ما را شکل میدهد. رویکرد فناورانه صرفاً فناوری نیست اما ممکن است ما یک رویکرد فناوری داشته باشیم که فناوری در آن نقشی نداشته باشد. در این نظریه 12 رویکرد بر اساس این فناوری ایجاد شده است که در آن انسان میتواند همهچیز را هوشمند کند و این مسئله دنیا را تغییر میدهد. در همین راستا نیز، دسترسی به جای مالکیت داشتن ایجاد میشود و دیگر در دنیا افراد به دنبال مالکیت نیستند. مورد دیگر بحث شخصیسازی است که امروزه در دنیا به صورت جدی دنبال میشود.
او افزود: بنده با توجه به تمام تجربیات و تحقیقات انجام شده به 2 ارتباط فناوری و آموزش رسیدهام که لازم است در نظر داشته باشیم. مورد اول دسترسی است، به این معنا که اگر در گذشته دسترسی محدود بود و برای به دست آوردن اطلاعات باید به کتابخانه یا افراد آگاه مراجعه میکردیم اکنون بتوانیم در سریعترین زمان بهترین محتوا را به دست بیاوریم. مورد دوم غنیسازی است که به معنا ارائه آموزش محتوا به روشهای متفاوت است. یکی از اصلیترین عنصرها در یادگیری تعامل است و فناوری توانسته که تعامل را در محیط کلاس و بیرون کلاس ایجاد کند.
طوفانی نژاد تأکید کرد: بحث شخصیسازی اگر اجرا شود، روندی ایده آل به دنبال دارد زیرا این امکان ایجاد میشود که هر محتوا بر اساس ویژگیهای مورد نظر فرد، به دست او برسد. بحث دیگر نیز مادامالعمر بودن است و اینها مواردی است که ما باید ما در ارتباط با فناوری و یادگیری باید به آنها توجه کنیم. همچنین یک سری فناوریهای نوین وجود دارد که در آموزش نیز استفاده میشود و در اصل کار با توجه به رویکردهای نوین در تولید محتوای الکترونیکی است
او با اشاره به 10 مورد مهم در این عرصه، گفت: لازم است که به این ده نکته در مسیر تولید محتوای الکترونیک توجه کنیم. 1_محتوا آزاد آموزشی که فرد از سود بلندمدت خود در آن عبور کند.2_ویدیوهای هیبرد یا ویدیوهای آموزشی که تلفیقی از سخنران، ارائهدهنده به علاوه محتوا در کنار آن قرار دارد.3_موشنگرافی که یکی از حوزههای جذاب و پرمخاطب است که فرد میتواند دستآوردهایش را با روشهای جذاب به مخاطب برساند.4_یادگیری خرد که ما بتوانیم محتوا را در کمترین زمان ممکن ارائه دهیم که بیشترین تأثیر را نیز دارد. 5_طراحیهای UI و UX که UI یعنی فرد بتواند نحوه قرارگیری، طراحی و رنگبندی را ببیند و UX یعنی روش استفاده از آن درست باشد.6_تطبیقپذیری به این معنا که محتوایی که تولید میکنیم باید بتواند در تمام وسایل هوشمند ارائه شود.7_مسیرهای یادگیری که فرد بتواند با مسیرهای یادگیری خود، پیش برود.8_بازی و ارائه محتوا که به معنا بازی آموزشی نیست بلکه یک محتوا آموزشی را به صورت بازیگونه ارائه دهیم. 9_تولید اشتراکی محتوا که یک فرد نمیتواند همه کارها را انجام دهد و باید چندین نفر با هم محتوا را تولید کنند و 10_محتواهای چندبعدی که از واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، واقعیت گسترده و واقعیت ترکیبی تا متاورس که اینها آینده تولید محتوا هستند.
طوفانی نژاد تصریح کرد: ما برای رسیدن به تولید محتوا نیازمند یک سری دانش و مهارتها هستیم که اولین آنها نرمافزارهای مرتبط با آشنایی افراد به عنوان یک تولیدکننده با نرمافزارها و تسلط به آنهاست. همچنین در کنار نرمافزارها محتوا چندرسانهای نیز وجود دارد. مهارت دیگر نیز تیپک است که فرد و تیم مورد نظر او، باید محتوا و روش تدریس را به خوبی بدانند زیرا ترکیب این مباحث با یکدیگر پداگوژی میشود. به عبارتی من باید بدانم چگونه تدریس کنم، بدانم که چطور با فناوری تدریس انجام دهم.
او ادامه داد: یکی از ابعاد رشته تکنولوژی آموزشی این است که ما یاد بگیریم با فناوری تدریس و یادگیری مؤثر داشته باشیم. مورد دیگر نیز، تفکر رایانشی برای تمام افراد مخصوصاً دانشآموزان است و مفهوم آن ربطی به رایانه ندارد و در اصل تفکر حل مسئله است. در واقع این مبحث مربوط به این است که فرد در زمان مواجهه با یک مسئله چگونه با آن مواجه شود و آن را رفع کند. بحث دیگر نیز کارگروهی است که دارای دو بعد است. بعد نخست این است که فرد بتواند با تیمی که تخصصهای مختلف دارند در یک گروه کار کند و در بعد دوم نیز، فرد باید بتواند با شخص دیگری که تخصصی مشابه خودش را دارد، با هدفی یکسان کار کند.
خلاقیت برگ برنده در تولید محتواست
طوفانی نژاد، اطلاعات را گنجینه ارزشمند دنیای امروز خواند و گفت: جملهای وجود دارد که میگوید: ارزش افراد در دنیای امروز به دانستن اطلاعات نیست بلکه به دسترسی و پیدا کردن اطلاعات است. یکی از مباحثی که چندان به آن توجه نمیشود Network eticket است که به معنای آداب رفتاری در فضا مجازی است بنابراین فرد در تولید محتوا باید یک سری مسائل را رعایت کند و به پهنای باند مخاطبین خود نیز توجه کند، ضمن اینکه در انتها نیز خود او باید یادگیرنده دیجیتال باشد.
او تأکید کرد: ما به یک سری مسائل در تولید محتوا توجه نمیکنیم که اثرگذار هستند و یکی از آنها مدیریت زمان است که باید در تولید محتوا و پروژه زمان را در نظر داشته باشیم. خلاقیت برگ برنده محتواها است. نکته دیگر ورزش است که شدیداً به باز شدن ذهن افراد کمک میکند. همچنین افزایش دانش متنوع که بحث بین رشتهای نیز در آن مطرح هست، عنصر مهمی به شمار میرود و فرد باید اطلاعاتش را در هر زمینهای که علاقه دارد افزایش دهد. طبیعتگردی نیز به خلاقیت افراد کمک میکند. حضور در فضاهای غنی احساسی نظیر جمع خانواده و دوستان نیز در این بخش مؤثر است.
طوفانی نژاد ادامه داد: ماهیت فناوری یکی از مباحث مهم در این عرصه است زیرا فناوری در دنیای حاضر خنثی نیست و هر فردی که از فناوری استفاده میکند ناخودآگاه بر روی آن تأثیر میگذارد. نکته مهم دیگر نیز، درک فرهنگ اسلامی و ایرانی است، بنابراین محتوایی که تولید میشود باید با فرهنگ ما تطبیق داشته باشد. در بحث اسلام استفاده از آواتارها وجود دارد بنابراین ما میتوانیم از آواتارهای اسلامی استفاده کنیم.
او خاطر نشان کرد: نکته اینجاست که حال ما چگونه میتوانیم از تولید محتوا الکترونیکی حمایت کنیم؟ ما میتوانیم با برگزاری رویدادهای مختلف، جشنواره، مسابقه و همایشها به این عرصه کمک کنیم زیرا این رویدادها به افراد انگیزه میدهد تا تولید محتوا بیشتر شود. همچنین به تصویر کشیدن افزایش آمار محتواها بسیار مؤثر است زیرا این امکان را فراهم میکند که افراد کارهای خوب و مناسب را به دیگران نشان دهند. در کنار تمام حمایتها و پشتوانهها، حمایت اقتصادی نیز باید وجود داشته باشد.
طوفانی نژاد بیان کرد: باید دسترسی به منابع و نرمافزارها نیز در این مسیر مورد توجه قرار گیرد بنابراین اگر ما میخواهیم در سطح بینالمللی امکان عرضه محتوا داشته باشیم، باید به این مباحث توجه کنیم زیرا این بستر در ایران وجود دارد و ما میتوانیم خلاقیتهای خوبی را که در عرصه تولید محتواهای آموزشی داریم، در سطح بینالملل عرضه کنیم.
او در پایان گفت: توصیه نهایی من این است که 3 اصل پیشرفت را جدی بگیریم که مورد اول تمرین، دوم صبر و سوم آگاهی است. در واقع خود ما هستیم که بدو امر میتوانیم ارزیابی کنیم، محتوای ما از دید متخصصان جه خوبیها و چه بدیهایی دارد.
خبر بارگزاری شده مربوط به این نشست علمی هم با عنوان «تحقق عدالت آموزشی، تنوعبخشی و متناسبسازی محتوای آموزشی با نیازهای دانشآموزان است» در سایت سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی قابل مشاهده میباشد.
گزارش تصویری این نشست علمی را نیز اینجا مشاهده نمایید.
انتهای پیام
ارسال نظر